Өлең, жыр, ақындар

Қасенге

Кетейін сөйлеп-сөйлеп сөз келгенде,
Түзелер қисық ағаш тез келгенде.
Өлеңді мұнда айтпаған, қайда айтамын,
Жақсылар, тату жолдас кез келгенде.

Толық

Қосдәулетке

Үйімде жатыр едім көрінбей-ақ,
Ән салсам кез келгенде ерінбей-ақ.
Қолым қысқа болған соң, амал бар ма,
Бір биеден құлын туар өзіңдей-ақ!

Толық

Жастарға

Ер жігіт дүниені көрген артық,
Дүниеде не бар-жоғын сезген артық.
Түскендей аспан жерге іс болса да,
Бел байлап, тәуекел деп төзген артық...

Толық

Ақжорғажан

Басына кәмшат бөрік қиғашырақ,
Қыз сапы бас болғанда, біз — шам-шырақ.
Ала үйрек, алма мойын перизатым,
Болмаппын сізбен таныс бұрынырақ.

Толық

Жетісу

Мен өзім Жетісуға барып қайттым,
Манабын жақсылардың көріп қайттым.
Қыздары Жетісудың сұлу екен,
Жиғаным-тергенімді беріп қайттым.

Толық

Ахау, ари-айдай

Ахауға мен салайын ари-айдай,
Артымда құрбыларға сөзім қалды-ай,
Үш жүздің баласына еркеледім,
Әншілік бұдан артық болсын қандай?

Толық

Он екі звод

Қapa нар жүк көтермес бел кеткен соң,
Кең жайлау құлазиды ел кеткен соң,
Бірге өскен кішкенеден қалқатайым,
Жүремін кіммен ойнап сен кеткен соң.

Толық

Қараша

Қараша қыстың басы болады күз,
Дәм жазып осы ауылда болдық қой кез.
Сіздің ел, біздің елмен не деспейді,
Құрбым-ау, оған бола қамықпаңыз.

Толық

Пар жектім

Пар жектім қос күреңді сүмеңдетіп,
Жеріңе уәғада еткен келдім жетіп.
Уәғадан, өткен айдың жүзінде еді,
Барады әлденеше күндер өтіп.

Толық

Қалқама

Қалқама хат жаздырдым алақандай,
Тоғыз қыз бір өзіңнің садағаңдай.
Айналып дүние сұмға қолым тимей,
Талпындым көк қауырсын балапандай.

Толық

Орынтай

Дегенге Орынтай-ды, Орынтай-ды.
Қыздардан биыл менің жолым тайды
Қолымды Орынтайға бір жеткізсең,
Берер ем жеңгелікке торы тайды.

Толық

Атым Біржан

Алтын мен тең түспейді інжу-маржан,
Асылдан кем болмайды алмас-бірлан.
Әніме сегіз дуан таңырқаған,
Баласы Қожағұлдың атым Біржан.

Толық

Біржанның Омбыда бір қызға айтқаны

Сіз бұрын естіп пе еңіз Біржан серді?
Бұл Біржан аралаған талай елді.
Жалғанда ырысың бар жан екенсің,
Құлағың естігенде көзің көрді...

Толық

Айжан қызға

Айжанның разы болдым құрметіне,
Жайылар бұл құрметің ел шетіне.
Мал мен бас, ықыласың бәрі бірдей,
Оралған бәрі тегіс ниетіңе.

Толық

Шідер

Көлбай — Жанбай дегенге Көлбай — Жанбай,
Шідерімді кім алды қыздар алмай?
Шідерімнің бағасы атыммен тең,
Ақырында қоймаймын сенен алмай.

Толық

Мақпал

Сайына Шағырайдың-ай-ау ағып кеттім,
Жыраға тырнағымдай-ай-ау неғып кеттім.
Бұрымда жаңылмайтын-ай-ау байғұс басым,
Неліктен осы жерде-ай-ау қапы кеттім.

Толық

Аққошқар

Өрісім өрдегі «Алтай Қуандық-ты»
Әр кімге көрсетіпті жуандықты.
Аққошқар — Сайдалының заманында,
Бір көлден қырық мың жылқы суарыпты.

Толық

Сырғақты

Ақ тұйғын құс, қолымда сырғақты ма?
Басып-басып алайын ырғақтыма,
Бозбала, саған айтар өсиетім:
Жақын жүр әлпештеген ардақтыға.

Толық

Жонып алды

Аты еді бұл әнімнің «жонып алды»
Алғандай сұлу жонып өрім талды.
Жасымнан сүйіп айтқан ән болған соң,
Жаңылмай әлі күнге есте қалды.

Толық

Жайма-шуақ

Қарқаралы басында жалғыз арша,
Хатқа жүйрік сол қалқа мұсылманша.
Кішкенеден бірге өскен сәулем едің,
Ғұмырың аз ба, көп пе, әлде қанша?,

Толық

Ғашық жар

Қиын екен жалғанда сүйген ғашық,
Сөйлеспесе екеуі мауқын басып.
Ғашық жар енді аман бол!
Жапырақ жарған ағаштай, жан сәулешім,

Толық

Ғашығым

Ғашықпын тағат-сабыр ете алмаған,
Мұратқа көп ізденіп жете алмаған.
Қайырса қара қарға қаз алмайды,
Жібекті жүн қылады, түте алмаған.

Толық

Бірлән

Қарағым, айналайын, көз көргенім,
Жоқ сенен көңілімде өзге менің,
Сөзің бал, тісін, меруерт, беу қарағым,
Есімде «мен сендік» деп сөз бергенің.

Толық

Керкекіл

Астымда Керкекілім бұлаңдайды,
Сұлу қыз кербезденіп сылаңдайды.
Ауылын сүйген жардың іздеп бармай,
Көңілім еш уақытта тына алмайды.

Толық

Соқпай-ай соқ

Мінезі жүйрік аттың соқпа-ай, соқпа,
Айтамын мен өлеңді осынау топқа,
Сөйлеп қал, қызыл тілім, өлмей тұрып,
Өмірің бір азырақ бар ма-ай, жоқ па?

Толық

Қаламқас

Мен жаздым сәлемдеме қаламқасқа,
Сүйгенім болмаған соң сенен басқа.
Бір жауап құрбысына қайтарар деп,
Жалынып мұңымды айттым сұлу шашқа.

Толық

Айтбай

Атымның қақ тұрады сауырына,
Қос тепкі салып келем бауырына.
Қолынан шай құйдырып ішейін деп,
Келеміз Айтбай сұлу ауылына.

Толық

Бабай мен қасқырдың айтысы

Бабекең қарсақ аулап жүрген екен,
Астына буаз бие мінген екен.
Жартастың өзенінде келе жатса,
Алдында қасқыр ізін көрген екен,

Толық

Жеті минуттық жол

Президентім Нұрсұлтан,
Өрбиді бір сыр бір сырдан.
Қазаққа келген Бақ болып,
Айтуға мұны қымсынбан.

Толық

Кім дейміз?

Самалының лебінен аққан нұр,
Көшелерін жасыл-желек жапқан кіл.
Он қалаға татитұғын бір қала,
Сарыарқадан соққан кім?

Толық

Жарыста озар лайық

Қай кезде де болған ғой тақ таласы,
Әкеге бала болған бақталасы.
Жақсы-жаман патшалар келер-кетер,
Тек қана өмір жыры тоқтамасын.

Толық

Нұрлы мекен біздің ел

Бақытым мен базарым,
Ұлан-байтақ жерім бар.
Бүкіл әлем назары,
Өзіне ауған елім бар.

Толық

Құламаған ту туралы толғау

Желтоқсанның 10-ы еді.
Аспан ашық көк сеңгір,
Шаттыққа жүрек толы еді:
«Арманның сырын төксем бір»,

Толық

Қазақ елі

Өткен мыңжылдық,
Бізге не берді?
Талай қынжылдық,
Талай көгердік.

Толық

Ата — қазақ

Аз көрген жоқ өмірден атам азап,
Енді, енді өмірім болар ғажап.
Жасай берсін Нұрсұлтан Назарбаев,
Ұрпақ берер есімі – Ата-Қазақ!

Толық

Пеленің 1000-шы добы

Қақпаға аңыратып,
Соққанда 1000-шы доп.
Стадионды жамыратып,
«Табындың талантыңа,

Толық

Шопан монологы

Тақымымда ақ боз атым,
Ауызымда — өлеңім.
Жастан кеткем шоқ басатын,
Қой өргізіп келемін.

Толық

Аяймын

Алқа топта болмаған,
Есіп айтар нақылы.
Aшу тоқтар болмаған,
Кесіп айтар ақылы,

Толық

Махамбет пен Пушкин

Дананы бір кезіктірер данаға,
Ұлылықтың өз кесімі бола ма?
Александр Сергеевичті,
Текеде,

Толық

Пушкиннің жазылмаған романы

Пушкин — қайнар, шымырлап жыр ағады,
Құпиясы мол ашылмақ бірақ, әлі.
Соның бірі «Қозы мен Баян сұлу», —
Жазам деп жаза алмаған романы.

Толық