Өлең, жыр, ақындар

Үлкен МХАТ-қа

Ел өссе жер үстінде, мендей өссін,
Сталин бақшасында гүлдей өссін,
Өрістеп ұлы ұяда, қыз қияда,
Мұхиттай суы шалқып, желдей өссін.

Толық

Елімнің қыздарына

Танадай көзі жайнаған,
Талпына қанат талмаған.
Қуанышты қыздарым
Беті қызыл алмадан.

Толық

Ғалім ініме

Қош келдің, ағаңды іздеп ғалім інім,
Жасарған Сталинмен жаңа өмірім,
Асауын табиғаттың бағындырған,
Тілегім — өрістеген оқу, білім.

Толық

Жауға оқ

Жамбыл деген жай атым,
Халық менің шын атым —
Жал, құйрығым, қанатым.
Социализм Отаным,

Толық

Қазақ ССР Жоғарғы Советінің сессиясын ашардағы үш орденді халық ақыны, депутат Жамбыл Жабаевтың сөзі

О жолдастар, жолдастар!
Асыл тастан шығады,
Ақыл жастан шығады.
Әділдіктің түрлері,

Толық

Жеңіс жырын сайраңдар!

О балалар, балалар,
Қарашығы көзімнің,
Қуанышы сөзімнің;
Кеудемдегі жүрегім,

Толық

Толғау

Бармақтай жәндік бұлбұл кұс,
Жаһанда жауы — зәрлі қыс;
Аңсағаны жаз болар.
Жаздың қонып гүліне,

Толық

Жамбылдың халық үшін қалған жасы

Жүзге кеп бақыт тапқан ақын Жамбыл,
Дүниеге түгел кеткен атың Жамбыл.
Тілекке көп аңсаған бүгін жеттің
Далада жасасаң да ғасыр Жамбыл.

Толық

Қымбатты сый

Дүниеде жалғыз күн бар нұры сөнбес,
Оны сөнед дегенге әлем сенбес,
Ақылдың сомдап соққан биік шыңы,
Ленин мен ұлы Сталин соған теңдес.

Толық

Тағы бітті жаңа күш

Жамбыл алсын домбыра,
Сал құлақты, Майтөбе,
Тоқсан үш жыл жолдассын,
Тоқсан үш жыл сырлассын,

Толық

Күн толғауы

Өлеңім, май күнінің толға жырын!
Қақ канат, қуаныштың ақтар сырын,
Жастығым шыққан күндей туды жаңа,
Құлпыртып көкке өрлеп жердің түрін.

Толық

Отанды сүй

Балқытып бақыт ұйып елге, жерге,
Жасарған мен Жамбылмын елмен бірге.
Келді дос, сүйсіндірді көңілім хош,
Махаббат, қою достық қалың елде.

Толық

Шын жүректен

Көзіңді салшы далама,
Түкті кілем түгіндей:
Тауыма сұлу қарашы
Қыздардың жиған жүгіндей.

Толық

Мәстек пен тұлпар

Ертеде ерте-ертеде
Астыма менің мінгенім:
Тұлпар емес мәстек ед,
Шүу-шүулеп әрең жүргенім,

Толық

Ұлыма

Ақ басты Алатаудың Жамбылымын,
Өлеңнің ұлы сүре даңғылымын.
Көктемдей қызғалдақтай қызық заман
Қайта туып жасарған балғынымын.

Толық

Күн нұры

Пернеге бауыр басқан кәрі бармақ,
Арының домбыраның шыңға самғат.
Ақтарып Жетісудың тасқынындай,
Ал, ағыт, өлеңіңді Горькийге арнап!

Толық

Жоғалт көзін

Бақытты халық, сөз тыңда!
Бақасқан жау әлі көп,
Түнге үйренген жарқанат,
Күннің оған сәні жоқ.

Толық

Сәлем бүкіл халықтан

Көңіл көкке шарықтап,
Қуанбасқа немене,
Құйғандай қуат сергідім
Тоқсандағы денеме.

Толық

Өнердің өсуі

Нeге шықсын домбыра
Жаңадан шек тақпаса,
Таққанынан не пайда,
Бабыменен қақпаса,

Толық

Қайта келген жастық

Бұл Жамбыл жасап отыр тоқсан жасты,
Тоқсаннан әрі кетіп, жүзге де асты.
Шебер сөз, асыл меруерт, шаттық күйі
Жамбылдан енді сірә құтылмасты.

Толық

Сталиннің туған жері

Екінші өмір — ғасырды,
Көргенде жаңа асылды,
Үндемей қалай тұрайын,
Жырламай қалай тұрайын?

Толық

Жеңіс пен шаттық

Жеңіс пен шаттық сенің атыңды атап,
Тойыңа осы өлеңді тартады қарт,
Жырымның өр дауысты қыранысың,
Мен де шат, мендей және халқым да шат!

Толық

Туысқан ел

Қақты қанат жаңадан,
Кең даламда домбырам.
Қайта естілді аулымда,
Жырлап Жамбыл салған ән.

Толық

Одақ

Одағым десем ойыма,
Шалқыған шалқар көл түсер,
Көк жиегі бал құрақ
Көкорай шалғын жер түсер.

Толық

Тынық Донның ұлдарына

Қарасам ауыл, қырға да
Жігіт боп өскен ұл бала,
Орыс, қазақ тумалас,
Жортса әзір жорғада.

Толық

Чапай

Еділ, Жайық үстінде,
Торлаған қара бұлтты
Серпу үшін күшіне
Түсіп Чапай жорытты.

Толық

Өмір жыры

Өшпейді халық жыры, қартаймайды,
Өшед деп оны ешкім де айталмайды,
Халықтың жүрегінің түкпірінен
Төгілген күй - шын жорға, тайпалмайды.

Толық

Кавказға сәлем

Ақсақал Жамбыл келед жанаттанып,
Қиялы қияға өрлеп қанаттанып,
Жазылып бүкіш белі қуаттанып,
Туған ел сәулетімен санаттанып!

Толық

Ақынға

Қара күндер қартайтты,
Қартаймайтын қаламды
Қара бақыр мыс етті
Күннен жарық адамды.

Толық

Кавказға

Аңсағам көңілім серіле,
Бүгілген белім керіле,
Сапар шегіп жол тарттық
Сүйікті Кавказ еліне.

Толық

12-декабрь

Күнінде ұлы тойдың бойды кернеп,
Лапырып арнасында шабыт өрлеп,
Толқындай бұлтты сөгіп көзге ілікпей,
Бұлқынып асау қиял құлаш сермеп.

Толық

Шынықтырды болаттай

Ал, Жамбылың сөйлесін,
Домбырасын қолына ап,
Безенте қақсын пернесін,
Аршындап құлаш сермесін,

Толық

Бір жыл

Бір жыл бұрын көсемім,
Бейне тасқан дария,
Ой өзенін ағытып
Сөйлегенде жария —

Толық

Халық туысқандығы

Тыңдаушым, келіп маған сендер сынды,
Жырла — деп, сұрадыңдар өткен күнді.
Өткенде домбырамды күйлеп едім,
Қозғады ол — үн орнына қайғы, мұңды.

Толық

XX жылдық тойда

Сөйлей бер, ақ домбырам дүрілдеген,
Шарықтап күй төгілді бүгін менен.
Бас қосқан қуанышты мерекеде
Гүл жайнап, әсерлене күлімдеген.

Толық

Москва туралы жыр

Жүрегім жыршы домбыра —
Бахытты қартың Жамбыл, мен!
Естиді Отан даусымды,
Бөгелме, Жамбыл, сөйлеуден!

Толық

Ұлы көш

Кавказ бен Алтай, Алатау,
Асқар, асу белімсің,
Шығысым — қиыр зор тайга,
Құрсанған болат темірсің.

Толық

Ұсынамын

Дегенде Ұлы Совет, жыр ұсындым,
Жыр емес, — жарқыраған нұр ұсындым,
Халқымның қан таратқан жүрегіндей,
Ардақты Сталиндей ұл ұсындым.

Толық

Сталинді сайлаймын

Жүрекке құйылған нұр Сталиннен.
Жыр болып төгіледі қызыл тілден,
Сондықтан, ұлы Сталин алады орын,
Бір емес менен шыққан бар өлеңнен.

Толық

Амангелді тойына

Өлеңді айт дегенде ағылтқанмын,
Жүйріктей домбырамды сабылтқанмын.
Ел сүйген, еңіреп туған ерді мақтап,
Тынысын дұшпанымның тарылтқанмын.

Толық