Өлең, жыр, ақындар

Жан анама

Нұрын шашқан күнімсің ғой жан анам,
Бар шуағын баласына арнаған.
Бір өзіңнен қуат алып өмірде
Сенің салған сара жолды жалғағам.

Толық

Мен жүрмін Қаскелеңде картоп қазып

Мен жүрмін Қаскелеңде картоп қазып,
Балаларға табам ба деп қысқы азық.
Жарылып екі қолым күс болып кетті,
Неден ғана қарғалдым, неден жазық?

Толық

Жол әсері

Кең құшақ, жазық дүние жайнап жатқан,
Күлімдеп күміс көлдер кайнап жатқан.
Жайқалып қарағай, қайың қарай қалса,
Сылқылдап тас бұлақтар таңдай қаққан.

Толық

Кім білген

Қиындық көрмей өмірден,
Өмірдің құнын кім білген?
Махаббат таппай көңілден,
Көңілдің құнын кім білген?

Толық

Депутат

Біз сайлаған депутат,
Өжет жанды, өрт қайрат.
Қызметкері халықтың,
Болжайтұғын алдын ойлап.

Толық

Бүгін

Бүгін неге,
Әлде неге,
Жүрек соғып,
Тулайды?

Толық

Ана сыры

Дүние ұзақ сапар, бір кең сарай,
Адамзат алуан-алуан келген талай.
Біреулер сайрандаса тамашалап,
Біреулер азап шегіп өткен жылай.

Толық

Жиырма тоғыз

Августің жиырма тоғызы естен кетпес,
Сол күні төккен жасым мәңгі кетпес.
Бұлбұлым бақшадағы түсті торға,
Көзімнен ғайып болды қолым жетпес.

Толық

Егістегі екпінді маржан

Біздің Маржан тұяғы болат,
Тұлпар мінді ойнатып.
Белді буып шықты егіске,
Еңбек күшін қайнатып.

Толық

Роза Мұхаметжан қызының өліміне

Роза десе роза гүлдей балғыным,
Көзді жұмып мәңгі ұйқыға қалғыдың.
Ушықтырып жүрегімнің жарасын,
Бір көруге дидарынды зар қылдың.

Толық

Жайма құшақ, қара жер

Жайма құшақ, қара жер,
Мен кірмеймін қойныңа.
Еркіммен барар ойым жоқ,
Салмасаң арқан мойныма!..

Толық

Отаным

Отаным менің СССР,
Алуан ұлттан құралған.
Төрт бұрышынан дүниенің,
Леппен тартып сыр алған.

Толық

Өксумен өкініште өтті-ау өмір

Өксумен өкініште өтті-ау өмір,
Қайғымен қарауытып шіркін көңіл.
Кешегі лапылдаған ыстық жүрек
Суыды, суықтығы бейне темір.

Толық

Тойжан, қалқам, басылды ма ашуың?

Тойжан, қалқам, басылды ма ашуың?
Ерсі болар өз анаңнан асуың.
Сырттан естіп дауысыңды, кірмедім,
Орынды ғой ашуыңды басуың.

Толық

Дүниеде не өлмейді?

Ағын судың өлгені,
Алты ай қыста қатқаны.
Асқар таудың өлгені,
Басын бұлттың жапқаны.

Толық

Өлгім тіпті келмейді

Өлгім тіпті келмейді,
Қанша қорлық көрсем де.
Өжет жаным өлмейді,
Өлді деп мені көмсең де.

Толық

Жеңешем

Жеңешем елден тұңгыш келген,
Тұңғыш топтың әскері.
Топты жарған, ұлы майдан,
Ұлы өндіріс іскері.

Толық

Қош, Полина!

Отанымның тұңғыш қызы қанаттым,
Айдарыңды жібек желге тараттың.
Биікке самғап, шығысқа ұшып, шарықтап,
Қанатыңды алтын күнге жалаттың.

Толық

Қапияда қақ төбемнен түсті жай

Қапияда қақ төбемнен түсті жай,
Жарқ етті де қалды сөніп күн мен ай.
Өзегімді өртеп өтті, өксітті,
Бізді неге аямадың ә, құдай!?

Толық

Тула жүрек

Тула-тула,
Тула бүгін,
Тула бүгін!
Жүрегім!

Толық

Ұршық

Зырылда, ұршық, зырылда,
Тезірек толсын алқымың.
Қосайын әуен зырылға,
Калауынша халқымның.

Толық

Сайра, Күләш!

Сайра, Күләш, сандуғаш,
Сайра "Гәкку" әніңе.
"Тыңдаймын да болам мас,
Тәтті үніңнің нәріне.

Толық

Майға

Майдың күні, -
Майдан күні,
Майдан күшін сынайтын.
Майдың үні,

Толық

Езілме жүрек, езілме

Езілме жүрек, езілме,
Шаршап жүрген кезімде.
Шыдамасаң өле қалшы,
Мазамды алмай езіл де!

Толық

Қырым туралы жыр

Әлемге атың шыққан көрік Қырым,
Бұлт кұшқан мұнарларды биік шыңың.
Тау мен тас түйіп кабақ тұнжырайды,
Дегендей "кімге мәлім менің сырым".

Толық

Бектердің басын кескенбіз

Қара ағашты Ташкенттен
Мырзаби деген бек шықты,
Екі иінін жеп шықты,
«Қатын менен қызыңнан

Толық

Келіппіз дүние деген кең сарайға

Басында қатыра судан болдық пайда,
Неше күн шайқатылып жүрдік бойда.
Сол судан қан-сол ғайып пайда болып,
Сүйек пен етке шаптық үш-төрт айда.

Толық

Қыз бала

Қыз бала, бір жасыңда талпынарсың,
Шыққан соң екі жасқа, қаз тұрарсың.
Екі жастан үш жасқа шыққаннан соң,
Жүгіріп үйден-үйге шарқ ұрарсың.

Толық

Шәлгез

Жолдасымды айтайын,
Айтайында қайтайын.
Өңшең батыр арыстанды;
Құнан боз деген аты бар,

Толық

Топқа түскендегі толғауы

Ақ сұңқар құстың асылы,
Айдыннан таңдап қу алған.
Тәуекелшіл ер жігіт
Адаспай жүріп жөн табар,

Толық

Мұраттың жалпыға айтқаны

Жалғаншы фәни заманда,
Топырақтан жаратқан
Осы бір жүрген адамды.
Асырап, сақтап өсірген

Толық

Қыз

Бұраңдап ақ моншақтай керілген қыз
Оздырдың салтанатты еліңнен қыз,
Сәулесі ақ жүзіңнің жерге түссе,
Реңкің сары алтындай көрінген қыз.

Толық

Толғау

Әлемге толса көкірек,
Ашылар көзі сананың.
Құлақ салсаң, жақсылар,
Азырақ сөзді жазамын.

Толық

Қоян жылы тумады көктен жаңбыр

Қоян жылы жаумады көктен жаңбыр,
Қабағы шаруалардың болды салбыр.
Қысты күні болғанда қар тынбады,
Айуанға өлім жетті аштан әрбір.

Толық

Өлмек парыз, - деп айтар, - тумақ сүндет

«Өлмек парыз, - деп айтар, - тумақ сүндет»,
«Мойынға ораза, намаз, - дейді, - міндет».
Алымдар орындауды мәжбүр етер,
Адамға Мұхамбетке болған үмбет.

Толық

Ескі мырза, манаптар, бегі, салы

Ескі мырза, манаптар, бегі, салы,
Балық жыл бастарыңа не күн салды?
Мінуге атын ерттеп ерінгендер,
Қарайып аяқ - қолы егін салды.

Толық

Жақсы болсын жұбайың

Көштің көркі түйе еді,
Шыңырауға Қауға байлап бақ.
Жетекші келер жылқы мал,
Семізін мініп айдап бақ.

Толық

Жиырма үш жасымда

Жиырма үш жасымда
Бұл өлең жазылған,
Басында табылмай
Өзіне лайық ән.

Толық

Дін

Жер жүзіне қарасам,
Неше түрлі халық бар,
Дін, иманын санасам,
Мыңнан артық анық бар.

Толық

Аңшылық әуелінде қандай тәтті

Аңшылық әуелінде қандай тәтті,
Еркіндік, кім жек көрер салтанатты.
Бұл күнде қоңлы тұғыр табылса да,
Аздан соң желдіктерсің, жауыр атты.

Толық