Өлең, жыр, ақындар

Ілмек бойынша іздеу


Өлеңдер (1717)

Батыр туралы баллада

Алыстан тауды дәрпі бар –
Қасына келсең, обадай.
Алыстан дәудің дәрпі бар –
Қасына келсең, баладай.

Толық

Қабыланбайдың «Қарсақ жолы»

Жай оғындай жалынды
Өшпей қалған ер ісі.
Ел аузынан алынды
Осы жырдың желісі.

Толық

Шалғайдағы Шушада

Россия мекенім,
Неткен шексіз кең едің?
Жасқа толып етегің,
Арылмайды неге мұң?

Толық

Мәңгі тірі

Мың тоғыз жүз жиырма төрт
Неткен ауыр жыл еді?
Халық жанын қинап дерт,
Қайғы құшты жүрегі.

Толық

Сымбаттың сыры

Сымбат біздің кім еді? –
Күлімдеген күн еді.
Кететұғын елжіреп
Көрген жанның жүрегі.

Толық

Ар алдында

Күмбірлете күйін шертіп май дүбір,
Желбіретіп желектерін жайды гүл.
Үзіп алып қыз төсіне қадауға,
Таптырмайтын тарту ғой бір майғы гүл.

Толық

Күйші қыз

Тағы күй,
Адамның жаны күй,
Өмірдін сәні күй,
Көңілдің таңы күй.

Толық

Күйші қыздың толғауы

Домбыра, қобыз, сені ойнатамын,
Толғау сап, төңіректі ойлатамын.
Тіліңді түсінерлік адам болса,
Түбіне жүрегінің бойлатамын.

Толық

Сығандар

Сығандар шулы тобырмен
Бесарабияда қашықта,
Өзенді бойлап көңілмен,
Қонады жыртық лашықта.

Толық

Карлдың қайнар бұлақтары

Жолың болсын, жолаушы
Сәрсенбінің сәтті күні
Жолға шықтың, жолаушым.
Еліктірген ат дүбірі,

Толық

Ақын азабы

Ақынның жүрмес жері жоқ,
Ақынның білмес елі жоқ.
Жол тауып сансыз жүрекке,
Жаралған жан ғой сері боп.

Толық

Алып патша аңызы

Карловы Вары –
Елтіген көңіл көркіне.
Сулары дәрі –
Мың да бір дауа дертіңе.
Біреулер жылда

Толық

Емделіңдер, адамдар

Өмірге келгелі
Бұл жұмыр жердегі
Білмедім, көрмедім
Дені сау пендені.

Толық

Саңырық

Ошақты Тасжүректің Сейітінен,
Танисың Саңырықты кейіпінен.
Ерекше батырлық пен мергендігін
Айтады аңыз етіп кеңітіп ел.

Толық

Абылай хан

Сөз бастадым, а, Құдай,
Атсын әппақ таңым-ай.
Ерлерімді қолдай гөр,
Қысылғанда жаным-ай.

Толық

Ағынан ақтарылып

Ашығын айтар болсам сыр жасырмай,
Мінезім мөлдір бұлақ жылғасындай.
Шапқылап ағып келем ақ бұлақ боп,
Аптығым әлі күнге бір басылмай.

Толық

Жұлдыздар

Жұлдыздар ағып түсіп, сөніп келеді,
Күн сайын кемеңгерлер кеміп келеді.
Сұм ажал кәрі-жас деп қарамастан,
Қойнына қара жердің көміп келеді.

Толық

Қосылу мен айырылу

Дүниенің ақ-қарасын біле-біл,
Өміріңді барша мәнді сүре біл.
Күн мен түннің алмасқаны секілді,
Қосылу мен ажырасу – бұл өмір.

Толық

Сенім

Алла адамға пәнилік өмір берді,
Өмір берді – сөнбейтін сенім берді.
Ол сенімі – Алланы бір деп білу,
Шетсіз, шексіз ғаламды нұр деп білу.

Толық

Адам анотомиясы

Бұл адамның денесі жақсылықтан жаралған,
Бәйшешектей бұралып, көкте күннен нәр алған.
Былайынша құрамы ет пен сүйек демесең,
Болатың да түк емес, беріктігін теңесең.

Толық