Өлең, жыр, ақындар

Ілмек бойынша іздеу


Мақалалар (17) Өлеңдер (93) Жоспарлар (1)

Жігіт назы

Жастықтың заманы өтті жалдайтұғын,
Өмірдің уақыты жетті алдайтұғын.
Көз салып, көңіл қалап (қалып), тауды алып,
Баяғы күй[ің] бар ма таңдайтұғын?!

Толық

Наурыз тілегі

Біреуім екеу болып, мал қосылды,
Қорама жүз-жүз лақ, қозы толды.
Ызғарлы, қыс-зымыстан,суық кетіп,
Аспаннан күн күлімдеп, шырай [қонды] енді.

Толық

Иса Шорманұлы

Аман ба, Сүйіндіктің айналасы?!
Әр жерде ауыр болды қыс шамасы.
- Аз ғана қажылардан соз қозға!- деп,
Қаржастың ортаға алды кәрі-жасы.

Толық

Шежіре өлең

Қолыма: "Бисмилла!"-деп, алдым қалам,
Екінші - Мейрам атаң, Арғын - бабаң.
Келеді үшіншіде Қарақожа,
Төртінші - Ақжол батыр, білсең тамам.

Толық

Мәшһүрдің қырық алты жасында сөйлегені

Мәшһүрден келе жатыр өнер қайнап,
Бұлбұлдай қапастағы тұрған сайрап.
Самарқан, Бұқар, Ташкент- бәрін кезген,
Жасында бір кем отыз Тәңірім айдап.

Толық

Мәшһүрдің сөзді киіндіріп, жұрт көзіне түсіргені

Айтушы мен болайын, құлақ қой сен,
Сөзде жоқ сен танырлық таңба мен ен.
Болғанда ұшсыз - ұзын, түпсіз - терең,
Таусылмас, шашсаң қанша, көңіл - бір кен.

Толық

Бұл бір түрлі сөйлегені

Ішінде әбдіренің садап жатыр,
Гауһар бар ол садапта, алсаң батыр.
Ие боп сол гауһарды сақтай алған-
Бір басы неше мың сан жанға татыр.

Толық

Дойбының ойыны

Оттай боп қызыл гүлдің көрінісі,
Бұлбұлдың, шыдай алмай, күйеді іші.
Сайрайды дамыл таппай ауық-ауық,
Дәнеме (дәңке) жоқ оған түсер, Хақтың ісі.

Толық

Түркістан сапары

Шығып ек кешегі айда елімізден,
Мекен - жай, қоныс қылған жерімізден.
Хазіреттің ақ күмбезін зиарат қып,
Қол жайып бата алғалы пірімізден.

Толық

Хамза өліміне

Ауырып, тынышымды алды, күнде басым,
Бойыма бір тарамай ішкен асым.
Мезгілсіз шаш, сақалға ақ кіргізіп,
Көзімнен тарау-тарау аққан жасым!

Толық

Ақ қағаз, қалам, сия келді бізге

Ақ қағаз, қалам, сия келді бізге,
Жабырқап жабы малдай жүрген кезде.
Қолына қалам, қағаз алғаннан соң,
Толғанып кірді Мәшһүр сөйлер сөзге.

Толық

Төрт асыл, бес береке

Ақыл-ақ: кіршігі жоқ, ашу-күйе,
Сақтауға күйелемей, керек ие.
Аққа күйе жұққан соң, оңбағаны,
Онан соң таусылмайды күйе-күйе.

Толық

Жылым - қой, тауық жылы мен үш жаста

Жылым - қой, тауық жылы мен үш жаста,
Кәріплік [Ғаріплік] бұл жалғанда біздің,
Айырылып ел-жұртынан көшіп әкем,
Қыстаған Қызылағаш, Бұзаутасқа.

Толық

Ұқыпты әйел

Бір емес, екеу емес, көп айтыпты,
Әңгіме ететұғын деп айтыпты.
Дүниенің ең артығы жалғандағы-
Нәрсе[сі] үш-ақ түрлі деп айтыпты.

Толық

Салақтық — дерт

Кіршіктен тап-таза ғып үсті-басын,
Қылшықтан жырақ қылып ішкен асын.
"Осындай тәрбиемен тұрса зайып,
Жігіттің бекер өтті,- деме-жасын!"

Толық

Жақып сұлтанға

Арғы атаң мұсылманның (мұсылманның) ағаштай-ды
Қылғаның бір сапар ғамал жанаспайды.
Ту болған Орта жүзге, хан сұлтаным,
Сіздерге хыртиб айтсам, жараспайды!

Толық

Надан би

Ғалының кәпір қашқан туларынан,
Дарияның бұлт шығады буларынан.
Тағы бір әңгіме бар ғакіш (қисса) болған,
Қазақтың ести берсең қуларынан.

Толық

Ит дүние (екінші өлең)

Ит дүние, мұнша неге олақ болдың,
Ұстауға құйрық-жал жоқ, шолақ болдың.
Дүниеде жолдас болған достарыңның
Ит дүние, бәрін бірдей тонап болдың!

Толық

Мәшһүр Жүсіптің Әмен атынан сөйлегені

Қолыма хат жазғалы алдым қалам,
Құбылып толқын боп тұр күллі ғалам.
Буылдырып құрбыларға өрнек үшін,
Кетейін бір сөз сөйлеп, келсе шамам.

Толық

Момынның әйеліне шығарғаны

Қозғанға татулықты ауызға алдым,
Ақ өзек, Бүркіттіге қадам салдым.
Өліге бата, тіріге көңіл үшін,
Қаңбақтай жел аударған Момын бардым.

Толық