Құс ұясында не көрсе,
Соны алады.

Ілмектер: өнеге, құс, ұя

---

---

Жерде жатқан жұмыртқа,
Аспанда ұшар құс болар.

Ілмектер: жер, жұмыртқа, құс, аспан, қырғыз мақалы

---

---

Жаман құсты жақсы бақса – сұңқар болады.

Ілмектер: жаман, жақсы, сұңқар, құс, қырғыз мақалы

---

---

Бөдененің ұясын көр де, етіне өкпелеме.

Ілмектер: бөдене, құс, ұя, өкпе, қырғыз мақалы

---

---

Көл тартылса құс қашар.

Ілмектер: су, құс

---

---

Ит үреді, керуен көшеді.

Ілмектер: қыран, құс, құмай, тазы, аңшылық, саятшылық, ит

---

---

Қағынан құлан жерісе, су таба алмай шөлде өлер.

Ілмектер: қыран, құс, құмай, тазы, аңшылық, саятшылық

---

---

Алса – құсым, алмаса – желпуішім.

Ілмектер: құс, желпуіш

---

---

Құс тұзаққа жем үшін түседі.

Ілмектер: тұзақ, құс

---

---

Қыран құс – ер жолдасы.

Ілмектер: құс, қыран, ер, жолдас

---

---

Айласыз ау құрған
Құс ұстай алмайды.

Ілмектер: айла, құс, ау

---

---

Ақ құстың баласы жалғыз жүріп оттамас.

Ілмектер: құс, бала, жалғыз, жалғыздық

---

---

Ақша ақылды адамның да көзін тұндырады,
Ашкөздік ұшқан құсты да торға түсіреді.

Ілмектер: ақша, ақыл, адам, көз, ашкөздік, тор, құс

---

---

Ақылды ердің көзін ақша байлайды,
Қыл тұзақта құс құлқынын ойлайды.

Ілмектер: ақыл, ер, ақша, байлау, қыл, тұзақ, құс

---

---

Асыл құс аяғынан ілігер.

Ілмектер: асыл, құс

---

---

Тауық құсқа ұшу жоқ.
Там үйлерге көшу жоқ.

Ілмектер: үй, тауық, құс

---

---

Әскер — бектің қанаты,
Құс қанатсыз ұша алмайды.

Ілмектер: әскер, бек, қанат, құс

---

---

Бақыт көктемгі бұлт сияқты,
Ол көрген түстей, ұшқан құстай өте шығады.

Ілмектер: бақыт, көктем, бұлт, құс, түс

---

---

Бұтағы көп ағашқа құс қонады,
Атағы жақсы адамға сөз ереді.
Ағаш басына жел үйір,
Жақсы адамға сөз үйір.

Ілмектер: ағаш, құс, адам, атақ, сөз

---

---

Бұтағы көп ағашқа құс қонады,
Көрікті әйелге сөз ереді.

Ілмектер: ағаш, құс, көрік, әйел

---

---