Көздің аласынан
Сөздің аласы жаман.

Ілмектер: жаман, сөз, тіл

---

---

Сөзбен сөзді жуады,
Сабынмен бөзді жуады.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---

Жақсының өзі өлсе де,
Сөзі өлмейді.

Ілмектер: жақсы, сөз, тіл

---

---

Айтылған сөз — атылған оқ.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---

Артық сөйле, кем сөйле,
Таразылай тең сөйле.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---

Жақсыменен сөйлессең —
Жаның рахаттанады.
Жаманменен сөйлессең —
Қойыңа қасқыр шабады.

Ілмектер: жақсы, жаман, тіл

---

---

Тіс — тілдің қамалы.

Ілмектер: тіл

---

---

Артында баласы қалса —
Көзі қалды де,
Артында сөзі қалса —
Өзі қалды де.

Ілмектер: бала, сөз, тіл

---

---

Елшіге өлім жоқ,
Өлеңшіге өкім жоқ.

Ілмектер: сөз, өлім, тіл

---

---

Аяғың сауда, билеп қал,
Аузың сауда, сөйлеп қал.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---

Көз — нұрдың ұясы,
Көңіл — сырдың ұясы,
Сезім — жырдың ұясы.

Ілмектер: көңіл, сезім, көз, тіл, сөз

---

---

Ел арасын сөз бұзар,
Жол арасын сел бұзар.

Ілмектер: сөз, ел, тіл

---

---

Тілің бар болса,
Жауым жоқ деме
Тамырың бар болса,
Дауым жоқ деме.

Ілмектер: тіл, сөз, жау

---

---

Майда сөйлеп, ірі шық,
Ақылдының бірі шық.

Ілмектер: сөз, тіл, ақыл

---

---

Көп сөз күлгенге жақсы,
Аз сөз білгенге жақсы.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---

Делдал малдың базарын келтіреді,
Мақал сөздің ажарын келтіреді.

Ілмектер: мақал, сөз, тіл, делдал

---

---

Ұқпас құлаққа айтқан сөз,
Оқпанға құйған сумен тең.

Ілмектер: сөз, су, тіл

---

---

Айта білмесең,
Мақалдың мәні болмайды
Жасай білмесең,
Астың дәмі болмайды.

Ілмектер: мақал, мән, дәм, ас, сөз, тіл

---

---

Тіл — көңілдің кілті.

Ілмектер: тіл, көңіл

---

---

Сегіз тұтам сар садақ,
Секірген аңды сұлатар.
Сегіз қырлы өткір сөз,
Сойылдай ерді құлатар.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---