Махамбет Өтемісұлының "Бағаналы терек" өлеңін талдау

Мен Махамбеттің ерлігіне қайран қаламын.Өйткені, қалам мен қылышты өзіне серік еткен ерекше, біртуар тұлға.Махамбеттің өлеңдері адамдарға рух пен жігер береді.Əр өлеңінен қайсарлық пен ер азаматтық ерлікті көре аламыз."Махамбет-Абайға дейінгі ақындардың ақыны, Абылайдан кейінгі батырлардың батыры, Махамбеттің есімі-өмірдегі қасіреттің символы.Махамбет өлеңі қайталанбас, құдіретті.Шығармалары тап-таза қорғасыннан құйылған ап-ауыр асыл сөз, басқа жер бетіндегі елдің өлең-жырында жоқ" деп Қабдолов өзінің сыни пікірін айқын дәлелдеген.

Махамбет өлеңдерінде халқымыздың өзіндік болмысы, қайсарлығы қазақ халқының рухын көтереді.Мысалы, "Бағаналы терек" өлеңін алсақ.Əрбір буыны мен бунағы, əрбір тармағы мен шумағы қайсарлықты айқындап көрсетеді.Исатай өлгеннен кейін, күрес арқылы жетеміз деген мақсаты орындалмай, көтеріліс жеңілген соң патша саясаты халықты бұрынғыдан бетер езіп, ел басына ауыртпалықты күшейте түсті.Ол осы өлеңі арқылы тек қана қарағайдай өз қамын ойлайтын адам дүниеге келгенше, емендей елінің қамын жасайтын, еліне көмек қолын созатын адамның өмірге келгені, өмір сүріп жүргені артық деп нық басып ащы шындықты айтады.Осы шығарма арқылы келер ұрпаққа үлгі-өнеге болсын деп жазып қалдырған.Дауылпаз ақынның осы өлеңінен халық кегін алатын, теңдікті сұрайтын ұлды армандағанын көруге болады.Бұл мына өлең шумақтарында көрсетілген:

"Ханнан қырық туғанша,

Қарадан бір-ақ тусайшы,

Халықтың кегін қусайшы.

Артымыздан біздердің,

Ақырып теңдік сұрарға".

Міне, Махамбет ақынның осындай рухты, өткір жырлары мен өлеңдері халықтың рухани азығы, ұрпаққа мұра болып қалды.

Тұрғанбек Бибіфатима