Дермене

Дермене (полынь цитварная, Artemisia cina) — биіктігі жарты метрге жететін, көп жылдық, жартылай бұталы өсімдік. Тамыры жуан, көптеген қосымша тамырлары бар. Сабақтары көп, қызыл түсті. Жапырақтары кезектесіп орналасқан қауырсыи тәрізді жіңішке бөліктерге тілімделген. Гүлдері көптеген майда гүл корзинкаларына жиналып сыпырғы сыяқтанып шоғырланып тұрады. Гүл корзинкаларының сыртқы орамы 10-20 қабыршақты жапырақтардан тұрады, ал ішінде 3-6 түтікше тәрізді гүлдері бар. Олар да әлгі қабыршақты жапырақшалармен жабылып тұрады. Тамыз-қыркүйек айларында гүлдейді. Өсімдік улы деп есептеледі. Дәрі үшін өсімдіктің жерге түскен бөлігінің жоғарғы жағын және гүл корзинкаларын толық ашылып кетпей тұрған кезінде жинап алады. Дермене Қазақстанның Шымкент облысында қалың болып өседі. Құрамында сантонин, майлар, ащы заттар, эфир майлары бар.

Дермене құрамындағы сантонин организмдегі жұмыр құрттарды түсіреді. Осыған байланысты дермененің гүл корзинкалары немесе аптекаларда сатылатын сантонин дәрісі осы жұмыр құрттар — аскаридаларға қарсы күресу үшін қолданылады. Шымкент облысындағы Түркістан қаласының маңайында өсетін дермененің құрамында сантонин өте көп болып шықты. Дерменені басқа жерлерге өсіріп байқау дұрыс нәтиже бермеді, олардың құрамында сантонин өте аз болды. Осыған байланысты Түркістан маңайындағы дермененің қалың өсетін жері қорық болып жарияланды.

Дермене — улы өсімдік, сондықтан онымен қалай болса солай дәрігердің бақылауынсыз емделуге болмайды. Кейде кісінің уланып қалатын жағдайлары да кездеседі.

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз: