Мұхтар Мағауин - дәуір адамы

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ т.ғ.к., профессор Қозғамбаева Г.Б.

Тарих факультетінің 2 курс магистранты Пернебай Б.Қ.

          Мұхтар Мағауин - Қазақ әдебиетіндегі ең жарқын есімдердің бірі, оның шығармашылық тағдыры Қазақстан халқы мен мәдениетінің тарихымен тығыз байланысты. Оның шығармалары әлемдік әдебиетте өшпес із қалдырды, ал автордың өзі жеке басын іздеудің және мәдени мұраны сақтаудың символына айналды.

Дәуірдің адамы. Мұхтар Мағауин 1940 жылы Шығыс Қазақстанда дүниеге келген. Оның өмірі мен шығармашылығы ХХ ғасырдың маңызды оқиғаларын — соғыстан кейінгі жылдардан бастап Кеңес Одағының ыдырауына және тәуелсіз Қазақстанның қалыптасуына дейін қамтиды. Жазушының өмір сүрген және жұмыс істеген уақыты оның шығармаларына үлкен әсер етті, олар көбінесе саяси қуғын-сүргін, әлеуметтік өзгерістер және мәдени қайта құру тақырыптарын қарастырады.

          Магауин өзінің әдеби қызметін 1960 жылдары бастады және өзінің ерекше жазу тәсілімен, жан-жақты бейнелерімен және адам өмірі мен қоғам тағдыры туралы философиялық ойларымен оқырмандардың назарын бірден аударды. Жазушының ең танымал шығармаларының қатарында оны еліміздің жетекші авторларының біріне айналдырған "Көк мұнар", "Аласапыран", "Ғасырлар бедері" сияқты жұмыстары бар.

Магауиннің маңызды жетістіктерінің бірі-оның шығармашылығында әділетсіздікке қарсы күрес, шындықты іздеу және адамның әлемдегі орны сияқты әмбебап тақырыптарды қозғау қабілеті. Ол қоғамдағы ішкі қайшылықтар сияқты өткір тақырыптарды ашудан қорықпады және қазақ халқының бейнелерін кеңірек адами мәселелердің символы ретінде жиі пайдаланды.

Оның стилі терең эмоционалдылық пен философиямен ерекшеленді. Мағауин оқырманды қазақ даласының әлеміне батырып қана қоймай, бұл мәдениеттің сыртқы әлемдермен, Тарихи өзгерістермен және әр кейіпкердің жеке тағдырымен қалай үйлесетіні туралы ойландырды. Ол қазақ мифологиясының, фольклорының және ауызша дәстүрінің элементтерін шебер пайдаланды, бұл оның шығармаларын байытып, оларға ерекше дыбыс берді.

Мұхтар Мағауин жазушы ғана емес, Қазақстанның мәдени өміріндегі маңызды тұлға болды. Оның жұмысы көптеген әдеби зерттеулерге негіз болды, сондай-ақ жас авторларды қазақ әдебиетінің дәстүрлерін жалғастыруға шабыттандырды. Ол көркемдік экспрессияның жаңа формаларының дамуын белсенді қолдады, сонымен қатар цензура жағдайында жазушылардың құқықтары мен сөз бостандығын қорғады.

Оның мұрасы сонымен қатар ұлттық бірегейлікті әдеби ғана емес, философиялық іздеуді де білдіреді. Мағауин Қазақ мәдениетін әлемдік аренада тануға ұмтылды, ал оның бірегей ерекшеліктері жаһандану жағдайында қорғалды және сақталды.

          Қорыта келе, Мұхтар Мағауин шығармалары Қазақстанның бай тарихын куәландырып қана қоймай, кең, философиялық мағынада адамның тағдыры туралы ойлауға шабыттандыратын жазушылардың бірі болып қала береді. Оның шығармашылығы оқырмандардың жүрегінде өмір сүруді жалғастыруда және оның идеялары бүгінгі күнге дейін өзекті болып қала береді.

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз: