Абай ілімі – қазіргі қоғамға қажет ойлар жиынтығы

Қазақ халқының ұлы ақыны, данышпан ойшылы Абай Құнанбайұлы – ұлттық руханиятымыздың темірқазығы. Ол артына қалдырған шығармалары арқылы қазақ қоғамының бағытын, болмысын, ішкі қайшылығын тереңнен суреттеп қана қойған жоқ, сонымен қатар адамзатқа ортақ асыл мұраттарды ұсынды. Абай ілімі — тек әдебиет пен поэзия ғана емес, бұл — өмір сүру философиясы, адам болмысының биік үлгісі.

Абай іліміндегі басты ұғым — «толық адам» тұжырымдамасы. Бұл — рухани, моральдық, интеллектуалдық жағынан жетілген тұлға. Абай «Адам болам десеңіз…» деп басталатын өлеңінде шынайы адам болу жолын көрсетеді. Оның пікірінше, толық адам бойында әділет, мейірім мен рақым болуы керек. Бұл қасиеттер бүгінгі қоғамда жиі айтылып, бірақ сирек орындалатын ұстанымдар. Қоғамда орын алып жатқан әділетсіздік, қатыгездік, өзімшілдік сынды мәселелердің шешімін Абай ілімінен табуға болады. 

Абай — нағыз ағартушы. Оның «Ғылым таппай мақтанба», «Интернатта оқып жүр» сияқты өлеңдері жас ұрпақты білім мен ғылымға ұмтылуға үндейді. Қазіргі таңда технология, цифрландыру, жасанды интеллект сияқты ұғымдар қоғам өмірінің ажырамас бөлігіне айналды. Бірақ Абай білімнің тек ақпарат алумен шектелмейтінін ескертеді. Ол ғылым мен тәрбиенің қатар жүруі қажет екенін айтады.

Абайдың қоғамға айтқан сыны бүгінгі күнде де өзекті. Ол замандағы би, болыс, шенеуніктердің әділетсіздігі мен парақорлығын сынға алып, халыққа зиянын тигізетін билік иелерін әшкерелеген.

Абай ілімі – ғасырлармен қатар жасасып келе жатқан рухани мұра ғана емес, бүгінгі қоғамның жол сілтер шамшырағы. Оның ойлары, шығармалары – ұлттық болмысты сақтаудың, адамдық қасиетті жоғалтпаудың, өркениетке ұмтылудың нақты бағыты. Әрбір қазақстандық, әсіресе жастар, Абайды оқып қана қоймай, оның идеяларын өмірде қолдануға ұмтылуы керек.