''Жасөспірімдер арасындағы интернетке тәуелділік: себептері мен салдары.''

ХХІ ғасыр — технология мен цифрлық әлемнің ғасыры. Әсіресе интернет бүгінде күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігіне айналды. Ақпарат іздеу, байланыс орнату, ойын-сауық секілді түрлі салаларда интернеттің көмегі зор. Алайда бұл игіліктің екінші жағы да бар. Соңғы жылдары жасөспірімдер арасында интернетке шамадан тыс тәуелділік байқалуда. Бұл тек жеке адамның ғана емес, тұтас қоғамның алаңдаушылығын тудырып отыр. Осы мақалада біз интернетке тәуелділіктің негізгі себептері мен оның салдарын қарастырып, тиімді шешу жолдарын ұсынуға тырысамыз.
Жасөспірімдердің интернетке тәуелді болуының басты себептерінің бірі — бос уақытты тиімді пайдалана алмау. Көп жағдайда оқушылар сабақтан бос уақытында өзіне пайдалы іспен айналысудың орнына, интернетке үңіліп, уақытын виртуалды әлемде өткізеді. Әсіресе TikTok, Instagram сияқты әлеуметтік желілердің қызықты әрі аз уақыт ішінде ләззат сыйлайтын контенттері балаларды өзіне тез баурап алады.
Сонымен қатар, достармен қарым-қатынастың көп бөлігі онлайн түрде жүреді. Онлайн ойындар, чаттар арқылы қарым-қатынас жасау — қазіргі жастардың күнделікті әдетіне айналған. Бұған қоса, ата-аналардың көп жағдайда баланың интернеттегі іс-әрекетіне мән бермеуі немесе бақылаудың әлсіздігі де мәселенің ушығуына себеп болып отыр.
Интернетке тәуелділіктің ең бірінші кері әсері — денсаулыққа байланысты. Көп уақыт экранға қарау көздің көру қабілетін төмендетіп, ұйқы режимін бұзады. Дене қозғалысының азаюы салдарынан омыртқа мен бұлшық еттерде түрлі ақаулар пайда болуы мүмкін.
Психологиялық тұрғыдан алғанда, тәуелділік жасөспірімді шынайы өмірден алыстатып, жалғыздық, ашушаңдық, агрессия сияқты мінез-құлық ауытқуларына әкеледі. Сонымен бірге сабақ үлгерімі төмендеп, мектепке деген қызығушылық та бәсеңдейді. Интернетке байланған баланың нағыз өмірдегі мақсаттары мен армандары көмескіленіп, тұлғалық дамуына кері әсер етеді.
Интернетке тәуелділікті болдырмау үшін ең алдымен — қолдану уақытына шектеу қою қажет. Күнделікті интернетте отыру уақыты нақты белгіленіп, ол қадағаланып отырса, тәуелділік қаупі едәуір төмендейді.
Бос уақытты тиімді өткізу — мәселені шешудің тағы бір жолы. Жасөспірімді спорт секцияларына, өнер үйірмелеріне, кітап оқу, шығармашылықпен айналысу сияқты пайдалы істерге баулу керек. Мұндай пайдалы дағдылар балада жауапкершілік пен тәртіп қалыптастырады.
Ата-ананың бақылауы мен қолдауы аса маңызды. Баламен ашық сөйлесіп, түсіндіру жұмыстарын жүргізу, қажет болған жағдайда психолог мамандардың көмегіне жүгіну де өз нәтижесін береді. Мектеп тарапынан да ақпараттық-тәрбиелік шаралар жүйелі түрде өткізілуі қажет.
Интернет — адамзат үшін таптырмас құрал, бірақ оны шектен тыс қолдану үлкен мәселелерге алып келеді. Әсіресе жасөспірім кезеңіндегі балалардың психикасы нәзік, олар үшін виртуалды әлем қауіпті болуы мүмкін. Сондықтан интернетті саналы түрде пайдалану мәдениетін қалыптастыру — бүгінгі ата-аналар мен ұстаздардың, тіпті бүкіл қоғамның ортақ міндеті. Біз бәріміз бірігіп әрекет еткенде ғана бұл мәселенің алдын алып, болашақ ұрпақты зиянды әдеттен сақтап қала аламыз.

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз: