Қоршаған ортаны қорғау – әр адамның міндеті

   Қоршаған ортаны қорғау – қазіргі заманның ең өзекті мәселелерінің бірі. XXI ғасырдағы индустриялану, урбанизация және халық санының көбеюі табиғи ресурстардың шамадан тыс пайдаланылуына және экологиялық тепе-теңдіктің бұзылуына әкеліп отыр. Эколог ғалымдардың айтуынша, табиғи ортаның ластануы мен климаттың өзгеруі адамзаттың өмір сүру сапасын төмендетуде. Сондықтан қоршаған ортаны сақтау және экологиялық мәдениетті қалыптастыру әр азаматтың әлеуметтік әрі этикалық міндеті болуы тиіс.

Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) 2024 жылғы Environment Programme баяндамасына сәйкес, әлемдегі ауа ластануы жыл сайын шамамен 7 миллион адамның мезгілсіз өліміне себеп болады. Ал климаттың жылыну қарқыны соңғы 100 жылда 1,2°C-қа жетіп, Жер экожүйесіне айтарлықтай әсер етуде.

Қазақстанда да экологиялық мәселелер аз емес. Арал теңізінің тартылуы – ХХ ғасырдағы ең ірі экологиялық апаттардың бірі.
Сонымен қатар, қазіргі таңда елімізде:
    •    Қалдықтардың көбеюі – ҚР Экология министрлігінің дерегінше, 2025 жылы ел аумағында 120 млн тоннадан астам тұрмыстық және өндірістік қалдықтар жиналған.
    •    Ауаның ластануы – энергетика саласындағы көмір жағу, автокөлік санының артуы және өндіріс орындары атмосфераға түсетін зиянды заттардың шамамен 60%-ын құрайды.

Қазақстан Париж климат келісімін және БҰҰ-ның Тұрақты даму мақсаттарының 13-мақсатын жүзеге асырушы елдердің қатарында. Бұл халықаралық бастамалар экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз етуде мемлекеттер мен азаматтардың ортақ жауапкершілігін күшейтеді. Психологтардың пікірінше, экологиялық тәрбие бала кезден қалыптасуы қажет, өйткені табиғатты аялау сезімі адамның эмоционалдық даму кезеңінде орнығады.

«Journiverse» білім беру орталығының оқушысы: Зинуллина Айсана