Өлең, жыр, ақындар

Айға сапар

Інім тұрып бір күні:
– Берші, – деді, –
Айды алып.Тамаша еді бұл түні
Аспан ашық, ай жарық.

Толық

Ерке күшік

Үйінен шықса далаға Жүсіп,
Орнынан атып тұрады күшік.
Еркелеп келіп асылады оған,
Жатады кейде аяғын құшып.

Толық

Шабақтар

Көл бетінде шабақтар
Шолпылдайды, ойнайды.
Дегендейін қарап қал
Қара суды бойлайды.

Толық

Арыстан

Оқудан – алыстан
Келгенде ағам,
Ойыншық арыстан
Әкелді маған.

Толық

Айна

Ойыншық ат үшін
Қызарып құлағым,
Ініммен шатысып,
Жата қап жыладым.

Толық

Боранда

Кетерде апам қалаға:
– Шықпа, – деді, – далаға.
Қар жауып тұр борасын,
Бұл бетіңмен тоңасың.

Толық

Өкініш

Анамыз бір нанды
Берсе де тең бөліп,
Шығарып лаңды,
Лақтырдым мен келіп:

Толық

Қыз бен балық

Қайраңда қап бір шабақ,
Құйрығымен құм сабап,
Жылжи алмай малтығып,
Жатыр еді алқынып.

Толық

Мұз бен кірпіш

Күн күлімдеп, тоң жібіген кезеңде,
Мұзға мініп кірпіш жүзді өзенде.
Бұйрық берсе кейде оған бақырып:
– Тез жүрмесең кетемін, – деп, батырып,

Толық

Ер қоян

Бірде қоян білекті түріп алды,
Сөйтті де тракторға мініп алды.
Төрт түлкіні байлап төрт дөңгелекке,
Масаттана қарқылдап күліп алды.

Толық

Көпірде

Дәл көпірдің үстінде
Бала аюлар жолықты.
Бұрын өтер күш кімде?
Сынамақшы болыпты.

Толық

Тентек теке

Тентек Теке бір күні
Сөзге келді күлкілі:
– Ей, Қошқарым, Қошқарым,
Сен бір жүрген мес қарын.

Толық

Сақтық

Бір ақымақ зыр жүгіріп,
Жолда келе жатқанда,
Табанына шыны кіріп,
Саулап қаны аққанда,

Толық

Май мен баламса

Мақтанды бірде Баламса:
«Тәттімін, – деп, – Майменен».
Май тұрып сонда адамша
Жауап қатты жайменен:

Толық

Ақыл айту

«Суға жиі барасың», –
Деп сөкті ана баласын.
Ақыл айтты жөнге кеп:
«Жүзіп жүріп өзенде,

Толық

Мысалдан да тәлім ал

Ұққан құлақ қанығар,
Түйіп айтар мәні бар.
Ой тастайды астарлап
Мысалдан да тәлім ал.

Толық

Қызық хикая

Арманым құмар-ақ
Көруге астықты.
Әр нәрсе сұрап-ақ,
Ішпейді ас тіпті:

Толық

Арманның өз әні бар

Арманның өз әлі бар.
Арманның өз сәні бар.
Сан құбылтып салатын
Арманның өз әні бар.

Толық

Жыл он екі ай

Ақ мақтадай қары бар,
Аязы бар, әні бар.
Дүниені жаңартқан
Қаңтарды сен танып ал.

Толық

Жаңа жыл

Жаңа жыл, жаңа жыл,
Жаңа жылда жаңа жыр.
Жасыл шырша жанында
Жадырап бар бала жүр.

Толық

Қыс

Қандай суық қыс деген?
Қалтырайды құс деген.
Құлақшынды кимесең
Құлағыңды тістеген.

Толық

Жаңа қар

Сүйінші, балалар,
Ақ ұлпа жаңа қар
Қаптады жерді.
Жығылып, тұрып,

Толық

Алтын күз

Берекелі,
Мерекелі
Келді жомарт алтын күз.
Қалада да,

Толық

Ауыл көріністері

Нұрландырып өңірді,
Алтын арай төгілді.
Шаруалар шып-ширақ
Шықты тысқа көңілді.

Толық

Нөсер

Шаң-тозаңды үйіріп,
Жел ұйытқып еседі.
Қабағы тас түйіліп,
Аспанда бұлт көшеді.

Толық

Жайлауда

Өткізген ем аз күнді,
Жайлау қандай тым қызьқ.
Деді атам: «Бас білдір», –
Асау тайға мінгізіп.

Толық

Көктем

Көктем күні күркіреп,
Жаңбыр жауды сіркіреп.
Бәйшешектер дүркіреп,
Шыға келді қыр түлеп.

Толық

Түрлі түстер

Бояп әппақ түспенен,
Қандай шебер істеген?
Ақ тілекті анадай –
Қатты ұнайды қыс деген.

Толық

Жылдың басы

Тамылжыған таңы бар,
Әппақ ұлпа қары бар.
Қаңтар айы жарасты
Жылдың басы – танып ал.

Толық

Ұйқасын тап

Тау көтерер шамасы бар,
Дәу машина
(Самосвал)
Тегістейді күнде жер,

Толық

Санамақтар

Бір дегенің – білім,
Білім – жарық күнің.
Екі дегенің – еңбек,
Еңбек бәрін жеңбек.

Толық

Жаттығу

Көрген кезде таң қалғам
Қимылына бірден мен.
Сөйтсем, Арман аңдардан
Жаттығуды үйренген.

Толық

Төлдермен тілдесу

– Лағым-ау, лағым,
Неден шұнақ құлағың?
– Секіріп көп құладым,
Содан шұнақ құлағым.

Толық

Үйрену

Ұзын құйрық инелік,
Инелікке тимелік.
Ұшақтарды жасадық
Инеліктен үйреніп.

Толық

Жасыл жапырақтар

Алматының аймағы
Алмасымен жайнады.
Әңгелекті жедің бе?
Әйбат екен дедің бе?

Толық

Аңдар

Аң патшасы Арыстан,
Даңқы жеткен алыстан.
Барыс мысық сияқты,
Бірақ, аса қуатты.

Толық

Алфавитті танып ал

Әр әріпті танып ал,
Сөйлеп кетсе, жаны бар.
«Әліппенің» тұтқасы –
Алфавитті танып ал.

Толық

Сотқар

Дәулетхан даладан
Бөлмеге келді де,
Отырған манадан
Жанатты көрді де:

Толық

Айнат

Десең сен кімді:
Өнерлі, әйбат?
Өзгеге үлгі,
Ол – біздің Айнат.

Толық

Көйлек хикаясы

Арман таңнан заулайды,
Тайбурылдан аумайды.
Төбешіктен қарғиды,
Көк шалғынға аунайды.

Толық