Аққу ақын
Тәңір өзі адамзатқа сый еткен,
Жаралғаны болмаса ет сүйектен.
Аққуы еді, киесі еді Алаштың,
Сұлулықпен кең әлемге жыр төккен.
Менің елім босана алмай құрсаудан,
Дем жұтқанда құлдық соры у шаңнан.
Әшкерелеп зұлымдығын патшаның,
Өзің едің жан дауыспен жар салған.
Жырыңда мұң, егіз біткен еліммен,
Бірге өксіп, бірге жылап егілген.
Ғасырларда бір туатын ұлы ақын,
Омырауынан отты жырлар төгілген.
Өрмекшінің құрған бейне торындай,
Қызыл соққан түрмелерге ұрынбай.
Қуғындалдың зорлықпенен жат елге,
Енесінен ерте айрылған құлындай.
Сегіз қырлы бір сырлы дарын едің,
Қадірлеген ардақтап қалың елің.
Ұрпақ үшін кеудеңді отқа малып,
Жырларыңмен халқыңа жалын бердің.
Ана тілім өлмеуі үшін қансырап,
От жаныңды мазалаумен сан сұрақ.
Қамын ойлап түнек басқан халқымның,
Көзін ашып, бола білдің шамшырақ.
Бостандық пен Туысқандық, Теңдік деп,
Адамзаттың ойын жырмен өрнектеп.
Асқар тауым тірек болдың еліңе,
Зар заманда қу түнектен жетектеп!
Ой сананы кейде тоқтық басқандай,
Өздеріңді сәл ұмытсам еске алмай.
Әруақтар алдында бұл күнә деп,
Бабаларым айхай салып ұрсардай.
Кел, кел бермен гүлдеген жалғыз дәнім,
Мен бесіктен үйреткем Абыз әнін.
Бабалардың ақ жолын кие тұтып,
Биіктерге самғар - деп, нағыз дарын.
Бабаларым ақын ұл деп,қол берген,
Кел, кел, балам, талай қиын жол көрген.
Ақ батасын бермесе егер ұлылар,
Жолың қалай болатынын кім білген?
Ата салтын сыйлағанға жол болған,
Ол жайында сыр шертеді кең далаң.
Адамзаттың есен – аман саулығы
Бір Алланың еркінде ғой, жан балам!
Абақтыда келгенменен ажалым,
Сарыкөлде мынау менің мазарым.
Сонау Орал түрмесінен Шеркештер,
Жеткізген ғой көрсе де жол азабын.
Ақыл деген ырыс толы дария,
Сусындаған сезе білген жан ұя.
Қадірлесең Тәңір берген сыйлықты,
Тәрбие нұр құт толтырар қойныңа.
Бодандықтың бұйдасына шаталып,
Көрдік ұлым адам көрмес қаталдық.
Өшпесін-деп, дінің,тілің ай-күнің,
Мәңгі майдан күресіне атандық!
Қадір тұтып киелі ізгі халқын,
Бабалардың жырлаған ерлік даңқын.
Ақын ұлым кел бермен жақындашы,
Сыр шертейін өзіңе жаны жарқын.
Ақтау үшін бабалардың сенімін,
Татулықтан іздеп өмір серігін,
Ұрпағыңа бірлікті айтып сөз қалдыр,
Берекенің қанып ішсін мөлдірін.
Бұл өмірде екі байлық бар,балам,
Қуат қылған жер бетінде ойлы адам.
Біріншісі – тәннің аман, саулығы,
Екіншісі – салихалық ой – арман.
Раш әжең сені өсірген аялап,
Көз алдымда алтыншы ауыл сая бақ.
Маңдайыңнан сипау үшін,құлыным,
Барушы едім Жемнен өтіп жаяулап!
Ешкім бақыт сыйламайды қиядан,
Отан анаң басталады ұяңнан.
Кім өсірсе ұл мен қызын әдепті,
Сол өмірден өшпес мәңгі сый алған?
Отаныңның биіктетер аспанын,
Шәкірттердің нұрға бөлеп жас жанын.
Жетелеген білім таудың шыңына,
Ел, ел емес сыйламаған ұстазын.
Мұнайлының кесіп өткен үстінен,
Сенің үнің балам маған естілген.
Қош келіпсің сағындым ғой жақында,
Құлыншағым танып тұрмын исіңнен.
Ұлы сырын ұқтыратын ғаламның,
Кәусар бұлақ іздерінде бабаңның.
Ішкен сайын мейір қанып толғанар,
Тарихыңды ізде содан ұланым!
Кел, кел балам, Желтау осы жел ескен,
Көк аспанға қолын созып тілдескен.
Осы жерде мешіт салып ұрпаққа,
Білім нәрін құйдым тыным көрместен.
Қуат берген желегіне жап жасыл,
Жинақталған өн бойына бар асыл.
Құдірет бар үндерінде бабаңның,
Балдан қалған сарқыттайын сан ғасыр.
Берілмеген ішіп жеуге бұл тірлік,
Білім ізде жалықпастан ұмтылып.
Нағыз дәулет таусылмайтын бар сонда,
Жететұғын өміріңе ғұмырлық!
Биік ұстап имандықтың ар әнін,
Жолдар кезіп Меккеге сан барғанмын.
Сансыз кітап арқаладым сен үшін,
Келер ұрпақ үміт артар арманым.
Әсем сазын туған жерге арнаған,
Кел, кел бермен жақындашы жан балам.
Осы жерден өтіп сансыз керуен,
Азияңды Евразияменен жалғаған.
Біз майданға найза алып аттанбадық,
Ар киесін қадірлеп ақтан тағып.
Тоздырмастан бабаңнан шаңырағын,
Адалдықтың антынан аттамадық.
Тыңда балам өтті қанша сарша күз,
Мен жатырмын елеусіздеу қоршаусыз.
Итте өтеді, малда өтеді үстімнен,
Білесің ғой өлген жандар қауқарсыз.
Кел, кел бері ақын ұлым жақында,
Мен жатырмын Басшы бабаң жұртында.
Көз салып тұр торғай шықса қабірден,
Рухыменен сырласуға тартынба.
Қияметтей қырсық шалып елімді,
Түнек басып менің туған жерімді.
Жазықсыздан жапа шегіп түрмеде.
Ай мен күнім тумайтындай көрінді.
Туған жерге арнап дәйім дастанын,
От кеудесі алаулаған жас жалын.
Мешітімнің құлап қалған орнында,
Мұңға батып қандай ойдан жасқандың?
Жанқожа –деп, аталатын осы жер,
Кең Жылойға әуел бастан таныс жер.
Осы жерде біз жатырмыз тыныстап,
Сыр айтайын ақын балам бері кел!
Кел, кел балам толқып кетті жүрегім,
Қабыл болсын маған деген тілегің.
Арнап өзің бас иіуге келген соң,
Ағылтайын қалың ойдың тиегін.
Ел болама ақын жанын сезбеген,
Кел, кел балам өнер жолын іздеген.
Сыр шертейін, жыр төгейін жаныңа,
Кең Жылойдан ерлік толы іздерден.
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі