Өлең, жыр, ақындар

Көк өpic

Бояуы мол табиғат
Бар өнерін төккен кеп.
Көрген көзге, ақиқат,
Көкпеңбек-ау, көкпеңбек!

Толық

Аласапыран

Мезгіл болса қарбалас,
Мәз бола алмай біз жүрміз.
Ыстық, суық аралас:
Бір жер — батпақ, бір жер — мұз.

Толық

Аяз

Көз байланды, түсті іңір,
Жүргізді аяз қожалық.
Шиқылдайды
Қыстың бір

Толық

Боран

Қыр жаққа көз салдың ба,
Қар боп аққан ағыс бар.
Қаһарлы жел алдында
Зар қағады қамыстар.

Толық

Жапалақ қар

Жапалақ қар себелеп,
Жердің бетін қаптаған:
Секілді көп көбелек
Қонарға жер таппаған.

Толық

Ақиқаттың алдында

— Уа, халайық, халайық,
Сөзге құлақ салайық!
Кім жөнінде, не жайлы
Әбден ұғып алайық!

Толық

Жыл маусымдары

Көктем келді: құс келді,
Күн ұзын, түн қысқа енді.
Көктем келді: су ақты,
Күннің көзі шуақты.

Толық

Шөлдегі сағым

Теңіз боп көкжиек төнеді:
Толқындар кұлайды еңкейіп.
Алысың жақындап келеді,
Кішкенең кетеді үлкейіп.

Толық

Таң

Күншығыстан нұр алып,
Қалғып-мүлгіп жатты ну.
Жусан желден ырғалып,
Жасап кетті жаттығу.

Толық

Ақыл

Әкемдей
Әдемі мұртым жоқ.
Әпкемдей
Әп-әсем тұрқым жоқ.

Толық

Мешкей қалта

Қаншама тырмысып керсем де,
Терсем де,
Қарақат бір қалта болмады,
Толмады.

Толық

Байлаулы лақ, бос ешкі

Салп-салп етіп құлағы,
Байлаусыз жүр енесі.
Бірақ, бірақ лағы
Арқандаулы,

Толық

Үйрек

Таксиді көргенде
Тауықтар сасады.
Ал үйрек дегендер
Асықпай басады,

Толық

Шабан ат — жаман ат

Бар қыршаңқы шабан ат,
Болмас одан жаман ат!
Кімдер оны жегеді,
Сол азабын шегеді.

Толық

Кімге не артық

Тәкәппарға көз артық —
Көріп тұрып көрмейді.
Жарымеске сөз артық —

Толық

Барлық саусақ бірдей емес

Кімдер біздің класты
Өнерсіз деп ойлайды.
Алсаңыздар Күләшті,
Сыбызғыңда ойнайды.

Толық

Апталық есеп

Көретұғын түгі де жоқ сағаттан,
Дүйсенбіде кешіктің бір сабақтан.
Кен байлығын білмедің де Оралдың,
Сейсенбіде сүмірейген «бір» алдың.

Толық

Одағай

Асау тайым бермеді бой,
Ашу мені кернеді ғой,
О-ой!
Тарғыл жылан шақпады шақ,

Толық

Қайтіп келем?

Қырдан төмен ағып келем,
Қыраудан гүл тағып келем.
Қалтарыста қалт-қалт етіп,
Кездескенді қағып келем.

Толық

Үш күндікті бір күнде

Шынын айтам:
Шарбақты
Қосып дуал, албармен,
Сырлап едім үш күндей,

Толық

Мінездеме

Алыс жолдан қатты арып,
Азар келген құнанды
Қойып едім қаңтарып,
Қайрат бұған қуанды.

Толық

Шатақ

Асан,
Хасан
Сүзісіп,
Аяқ асты керісті.

Толық

Мылжың

— Аяғыма ат тепкен,
Дәрі алмақ ем әптектен.
Айтшы, балам, ол қайда?
Жақын ба?

Толық

Алуан палуан

Кран деген бек қызық:
Басын бұлттан өткізіп,
Тұрады ылғи
Тұмсығын

Толық

Немене?

— Ызыңдаған немене?
— Ағаш кескен ара ғой,
Балтаңды ал да бара ғой!
— Гуілдеген немене?

Толық

Ана мен баланың әңгімесі

— От жақ деп ошағыңыз
Тұрмайды алдыңызда.
Қол соғып, қош алыңыз,
Көмекке келді газ да.

Толық

Тоңазытқыш

Ыссыда ет біткенің базданатын —
Өзінің жоғалтатын жазған атын.
Қасық та жүзіп беріп майға тыққан,
Қалатын сүт дегенің шәй қатықтан.

Толық

Дүрбелең

Алау тілі әлсін-әлсін ұзарып,
Ашуланды оттың көзі қызарып.
Уақытымды,
Тынышымды,

Толық

Ата-тек

— Мына бізге еліміз
Құрметпенен қарайды.
Арғы атамыз, тегіміз,
Ақыл-ойдан тарайды!

Толық

Не үшін?

— Екі көзің не үшін керек?
— Жақсыларды көру үшін!
— Екі қолың не үшін керек?
— Елге көмек беру үшін!

Толық

Көңіл

Сүйетіндей жер үсті
Суретші болсам ғой.
Айтарлықтай келісті
Адам жасай алсам ғой!

Толық

Ноян қоян

Қоян деген мықты
Саяхатқа шықты.
Поезға кеп мінді,
Көп ішіне сіңді.

Толық

Балшықұлы Балшықбай

Айна аспаннан айнала
Сәулесін күн шашады...
Саз балшықтан Айбала
Бір қуыршақ жасады.

Толық

Өтірік туралы шындық, яки менің қалай Судырахмет атануым туралы хикая

Білсеңіздер, балалар,
Неге маған сенбейді!
Неге маған балалар:
«Судырақсың сен!»—дейді.

Толық

Киімдер қалай күйінді?

Тартынба,
Бар,
Тыңда!
Шкафтың

Толық

Аңдар неге араз?

Жаңа жылдың тойында
Жақсы күлкі, ойын да.
Тамашаға жиналды
Қарсақ, Қасқыр, Қойың да.

Толық

Құпия

Балалар,
Құпия білем мен,
Жасырып жүретін кілең де.
Қазына емес ол көмілген

Толық

Кетпен жыры

Кетпенмін,
Кетпенмін,
Есімде өткен күн
Шаруаға қашанда

Толық

Сабын жыры

Сабынмын,
Сабынмын,
Тазаға табындым.
Адамның еңбекқор

Толық

Шылым жыры

Шылыммын,
Шылыммын,
Сөзі рас ғылымның:
Сорымын жүректің,

Толық