Өлең, жыр, ақындар

Біздер түсінеміз

Үлкен-кіші боп бөлінбейміз,
Зорлықты біз көрсетпейміз.
Аландамай тыста жүріп
Көңіл болса біздер күліп.

Толық

Сақ 1 бөлім

Туды қызым бір жасар
Ер баланы дәу биік
Тауға жетсе сол болар
Аты оның Сақ шығар.

Толық

Қаныш бай қиссасы

Ұнар, ұнамасын қайдам,
Қисса айтайын
Қаныш байдан -
Дорба сақал, тырбық тапал,

Толық

Бәкеге

Дін пұсырман баласы
Адамдықтан жерімес,
Тіл пұсырман, қарашы,
Арамдықтан шегінбес.

Толық

Бөгенбай қазасын Абылай ханға естірту

Ей, Абылай, Абылай,
Абылай ханым, бұл қалай?
Бұл қалайдан сескеніп,
Сөзімді қойма тындамай.

Толық

Ей, Ақтанберді, Қабанбай!

Ей, Ақтанберді, Қабанбай!
Суытпа босқа түсіңді,
Қайрама онша тісіңді.
Сырт тазасы не керек,

Толық

Бекболат биге

Мен пайғамбардан бастасам,
Әңгімеге кетермін.
Едігеден бастасам,
Ертегіге кетермін.

Толық

Төріңде жатып салмақтан

Ай, Абылай, Абылай!
Қатын алма қарадан,
Қара тумас сарадан.
Қатын алсаң қарадан,

Толық

Он екі айда жаз келер

Он екі айда жаз келер,
Құс алдында қаз келер.
Айтып-айтпай немене,
Дәуреніңіз аз келер.

Толық

Батырың өтті - Бөгенбай

Қазақтың ханы Абылай,
Абылай ханым, бұл қалай?
Ақиықты аспанға
Ұшпастай ғып торлады.

Толық

Ханға жауап айтпасам

Ханға жауап айтпасам,
Ханның көңілі қайтады.
Қандыра жауап қатпасам,
Халқым не деп айтады?

Толық

Өмірге тоймас адамзат

Аруды таңдап сүйсе де,
Алтынды үйге кірсе де,
Аспанда жұлдыз аралап,
Ай нұрын ұстап мінсе де,

Толық

Көкшетаудан салдырған

Көкшетаудан салдырған
Қара үңгір жолдары.
Сабантаудан жиылып,
Бес сан болды қолдары.

Толық

Жар басына қонбаңыз

Жар басына қонбаңыз,
Дауыл соқса, үй кетер.
Жатқа тізгін берсеңіз,
Жаламенен бас кетер.

Толық

Көкте бұлт сөгілсе

Көкте бұлт сөгілсе,
Көктеп болмас, не пайда;
Көкіректен жан шықса,
Қайтып келмес, не пайда;

Толық

Мінген атың айтамын

Ай, айтамын, айтамын,
Мінген атың айтамын.
Құлында емген, тайда емген,
Құнанында арда емген,

Толық

Мұсылманның баласы

Мұсылманның баласы,
Сірә, бір кеңес құрыңыз.
Бірауызды болыңыз!
Қалған елді тосыңыз,

Толық

Биік тауға жарасар

Биік тауға жарасар
Ығынан тиген панасы.
Терең сайға жарасар
Тобылғылы саласы.

Толық

Бұл, бұл үйрек, бұл үйрек

Бұл, бұл үйрек, бұл үйрек,
Бұл үйректей болыңыз,
Судан суға шүйгумен
Көлден көлге қоныңыз.

Толық

Жиделібайсын жетіңіз

Абылай ханның қасында
Бұқарекең жырлайды.
Жырлағанда не дейді?
Соғыспа деп жырлайды

Толық

Бұқарға

Үй сыртында арқа тау,
Панасы егер жоқ болса,
Бұл шіркіннің несі тау?!
Кетеген болса, түйең жау,

Толық

Бөгенбай өліміне

Уа, Алатаудай Ақшадан
Асып тудың, Бөгенбай!
Болмашыдай анадан
Болат тудың, Бөгенбай!

Толық

Қоштасу

Қош бол, досым, жақыным!
Уақыт тығыз, сөз қысқа.
Кетіп бара жатырмын
Сұрапыл бір соғысқа.

Толық

Балқаш

Көргенімде сені алғаш,
Көл едің бір жап-жалаңаш.
Келдім тағы, койныңды аш,
Ұлы Балқаш, нұрлы Балқаш.

Толық

Алатау

Алатау бұлт асырмай асқарынан,
Тұр қарап туған дала аспанынан.
Асылып Алатауға ай менен күн,
Жарқылдап шұғыла шашқан тастарынан.

Толық

Әттең, жоқ қой қанатым

Әттең, жоқ қой қанатым,
Жерім көп ұшып баратын.
Борышым көп беретін,
Сыбағам көп алатын.

Толық

Құз

Қабағын түйіп құз тас тұр
Төңірегіне парық caп.
Шыңында шулап құстар жүр
Айнала ұшып шарықтап.

Толық

Төреге

Төре шабар «Арқарлап!»
Ат құлағын пар-парлап.
Төлеңгіт шабар, ашықса,
Құлақтары қалқаңдап.

Толық

Кел, қатын, үйіңді жық, біз көшейік

Кел, қатын, үйіңді жық, біз көшейік,
Көкшеге екеуара міңгесейік.
Бауырына Қызылжардың қонып алып,
Бір жаздай қымыз ішпей күн кешейік.

Толық

Ассалаумағалейкум, би Наурызбай

Ассалаумағалейкүм, би Наурызбай,
Жігітке дәулет бітсе көңілі жай.
Кетпейді жүрегімнен өлгенімше,
Шекерсіз бесінде ішкен үш кесе шәй.

Толық

Сүйеу болмас басыма

Айтардаймын мен сонша кімге өсиет,
Таңдайыма бітпесе бір қасиет!
Кете барам кенеттен қалғып бір күн,
Көбелектей басымды гүлге сүйеп.

Толық

Оразбай басында

Құлазитын секілді Тұнай тауы,
Ескі қыстау көргенді мұңайтады.
Өшкен ошақ,
Өлген үй,

Толық

Уа, Дариға

О, сұлулық, сені іздеумен шөлдегі,
Қаңсып қалды жүрегімнің шөлмегі.
Тілді сорған таңдайымды қайтемін,
Тамшы судан - шөлдегеннің өлмегі.

Толық

Шығар есікті таппасаң

Ей, көңілім, қайғырма, ағып өткен ай-жылға,
Қашан мұрттай ұшқанша табаныңды тайдырма.
Алма мойын алдында дайын тұрса иіліп,
Қылыш тисе қолына бас алады маймыл да.

Толық

Қара бала қол жайып

Солқылдатып өмірдің сан сауалы,
Жүрегімнен, миымнан қан сауады.
Дүбір салған ішімде дүлей тасқын,
Сыртқа бұзып шыға алмай жар соғады.

Толық

Баймағанбет сұлтанға айтқан сөз

Алақандай Нарында
Басушы едім құлаштай.
Жәбір беріп, жала етсең,
Былғанған басым ыласқа-ай.

Толық

Тарланым

Таудан мұнартып ұшқан тарланым,
Саған ұсынсам қолым жетер ме,
Арызым айтсам өтер ме?
Арыстаным, көп болды - ау

Толық

Тайманның ұлы Исатай

Арғымақтан туған қазан ат,
Шабуыл салса нанғысыз.
Қазан аттан туған қаз мойын,
Күніне көз көрінім жер шалғысыз.

Толық

Нарын

Абайламай айрылдым,
Ар жақтағы елімнен -
Анау Нарын деген жерімнен.
Тірі кеттім демеймін,

Толық

Әй, Махамбет, жолдасым

Әй, Махамбет, жолдасым,
Аш арыстан жолбарысым.
Ісімнің білдім оңбасын.
Оңбаған емей немене,

Толық