Өлең, жыр, ақындар

Қапы қалма, Қамданбай

Патшашыл, байшыл заманда,
Тұтқын едік тұманда,
Бізге теңдік беріп пе ед.
Жердің жақсы талайын

Толық

Даналығың өлмейді

Өлеңнен бұлақ ағызған,
Түрінен тұр туғызған,
Ақыннан-ақын Абайға,
Ұлы халқың ардақтап,

Толық

Алатау

Бұлт буған басыңды, қарлы Алатау,
Бір заманда қайғылы, зарлы Алатау.
Қойныңа жезтырнақтың қолын салып,
Сұмырай сорған сүтіңді, шерлі Алатау.

Толық

Жалқаулық

Жалқаулық надандықтың бір белгісі,
Қуанарлық наданның жоқ үлгісі.
Кеңестің кеңдігінде білім алмай,
Текке қарап оңар ма жүрген кісі.

Толық

Қош, ана

Кеше Ресей аймағын,
Басқанда қара түн түнек,
Құрсаудай қысып жан-жағын,
Күйзелгенде ел уһлеп.

Толық

Ақерке

Ақерке, ақ күмістей сенің жүзің,
Кетер ме көкейімнен айтқан сөзің.
Ақылың айдын шалқар көл секілді,
Жанарлы қара нәркес екі көзің.

Толық

Кәрібай-тракторда

Мінекей, біздің тұлпар жаны темір,
Осымен гүлденеді барлық өмір.
Сарымай жемі, суы қазанатым
Тіркеп ап қанша жүкті, ей, тарта бер!

Толық

Қарағанды

Қайнаған қалың байлық Қарағанды,
Маңына жайып отыр миллион жанды
Байқасаң Қара алтынды кенін көріп,
Маңызы табысының өте мәнді.

Толық

Аэроплан

Жаңа оянған жас қазақ,
Қонақ келді ордаңа.
Қонағыңды құрметте
Көрсетсін үлгі далаңа...

Толық

Төгілмелі

Отанымның жайнаған жасыл белі,
Гүлдің исін аңқытқан қоңыр желі,
Ен табиғат ішінде еркін өсіп,
Шырқатайын әнімен төгілмелі.

Толық

Бір бидай

Сайрасаң, бауырларым, мендей сайра,
Бақытты өмірінде күндей жайна,
Құлпырған ұлы күннің жұлдыздары,
Сәулеңмен күнмен талас, теңел айға.

Толық

Қалқа

Бұл әннің кім біледі аты Қалқа,
Қалқаны сағындым ғой айта-айта,
Қолға алып домбыраны шырқағанда,
Тырнақтан сау қалған жоқ тарта-тарта.

Толық

Бүгін дала

Бүгін дала гүлденіп жаңарғандай,
Күлтелі көк құлпырып оңалғандай.
Кешегі құмайт дала шаңырқаған,
Бүгін, міне, тамаша таң қалғандай.

Толық

Қанапия

Айқайлап жылқы бақтым мен жасымнан,
Бейнетке қарсы тұрмай кім жасыған.
Аспандап, жоғары өрлеп дәуірлеймін,
Суымын Ақ Жайықтың мен тасыған.

Толық

Назқоңыр

Ай қабақ, алтын кірпік, қызыл ерін,
Кел десең неге аяйын аттын терін,
Сары ағаш сазға біткен секілденіп,
Қай жерде отыр екен бұраң белім.

Толық

Кербез сұлу

Алтайдың кербез сұлу азат қызы,
Шырқатып ән салғанда жайнап жүзі,
Қайысқан қара ормандар құлақ түріп,
Жымыңдап масайрайды көк жұлдызы.

Толық

Бесінші желдірме

Қарағанды - үшінші алып көмірлі
Гүлдендіріп нұрға малып өмірді,
Тілегі бір, жүрегі бір миллион күш,
Кен шығарып, жем шығарып - ұлы іске берілді.

Толық

Төртінші желдірме

Ембіде мұнай қазған еңбек ері
Жұмысшы балуан білек тұрмыс белі,
Мұнайға жылжып барып тамшылайды,
Мөлтілдеп шып-шып шыққан маңцай тері.

Толық

Үшінші желдірме

Гүлденген Қазақстан кең даласы,
Кен шөккен өндірісті айналасы,
Ақ күміс алтын арай жент секілді
Елімнің, міне, қандай тамашасы.

Толық

Екінші желдірме

Жұмыскер еңбегіне сенетұғын,
Болса да нендей қиын жеңетұғын,
Айнымас алып күштің арқасында,
Құлпыртып тұрмысқа гүл егетұғын.

Толық

Бірінші желдірме

Ал, алқа, келді кезің жайнайтұғын,
Бұлбұлдай бақшадағы сайрайтұғын,
Өнердің қиясына шыққан сайын,
Болаттай тастан табан таймайтұғын.

Толық

Қарашы домбыраның еркесіне

Қарашы домбыраның еркесіне,
Исаның шығып алды желкесіне,
Домбыра - екі ішекті, тоғыз перне,
Арқаның кез болдың ғой серкесіне.

Толық

Өнер

Жігіттер өнер үйрен заманында,
Теңшілдік түгелімен өз қолында.
Түрлендір шаруаңды, түс жарысқа,
Талабың алға басып тұрғаныңда.

Толық

Асылзат

Ойламай сағат сені тұра алмаймын,
Мойнымды басқа жанға бұра алмаймын.
Айрылып шыныменен қалғаным ба,
Қалайша ауылыңа бара алмаймын.

Толық

Абышқа

Мәмбетәлі ауылында
Атапдым мен абышқа.
Абышқа деп мына қыз,
Тиіп кетті намысқа.

Толық

Сыздық Сұлтанға

Сәлем бердім, алдияр,
Орын бердің қасыңнан.
Сен бір қалған көз едің
Кенесары асылдан.

Толық

Менің өмірім

Қақаған қар аралас соғып боран,
Ел үрей, көк найзалы жау торыған.
Байғара, Жамбыл, Ханда мен туыппын,
Жамбыл деп қойылыпты атым сонан.

Толық

Мәмбетке

Уа, қадірлі Мәмбетім,
Ауылыңда алты күн
Дамыл алмай әндеттім.
Ән мен күйді тоғылтып,

Толық

Бұрымға

Сен лашын болғанда, мен - ақсұңқар
Бір көріп дидарыңа болдым іңкәр.
Көркің бар көрген адам таң қалғандай,
Шыққандай жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар.

Толық

Бата

«Әумиін» деп қолынды жай,
Қабат тусын күн менен ай,
Алғаның болсын сайма-сай,
Қапалық болмай кезінде,

Толық

Жол үстінде

Ақмырзаның баласы,
Ежелден едік сырдесте.
Атым арық, қарашы,
Амалым жоқ мінбеске.

Толық

Шәбденге

Уа, шаһибаз, хан Шәбден!
Атым арып кедді әбден.
Тоным тозып жүдедім,
Орын бермей жан төрден.

Толық

Толғау

Жас отызға келгенде,
Даланың түрі өзгерді,
Өзгергенін көз көрді.
Күл-талқан боп төрт қазы,

Толық

Сарыбайға

Сареке, саллым бір сөз сыныңызға,»
Сіздің сын таразы ғой сырымызға.
Қолыма домбыра алып, талап қылдым,
Бересіз қандай бата ұлыңызға?

Толық

Мәңке туралы

Жанғойлық болысы пысық келеді,
Мұрындары пұшық келеді.
Екі арадан ептеп жерінде,
Көздерін қысып келеді.

Толық

Ағайын - туған есен бол

Ел едің құт дарыған Есім - Малай,
Қыдырып қызығыңды көрдім талай.
Арқаңда үрлеп ішіп, шайқап төктім,
Қайтқалы бет түзедім елге қарай.

Толық

Тоқтағұлға

Келдің бе, ақиығым, алыс жерден,
Өтіпсің самғап ұшып асқар белден.
«Алмас пышақ қап түбінде жатпас» деген,
Хан-төре айналмай ма сендей ерден.

Толық

Патша әмірі тарылды

Қызығыңды көп көрдім,
Қарабастау, Құлансаз*.
Күндерімді өткердім,
Сенде жүріп ұзақ жаз.

Толық

Сүйінбайға

Сүйеке, сүйенішім, өнерпазым,
Әйгілі ақылгөйі желді сөздің.
Әкежан, сен де тіле, бата берсін,
Балаңа өлең қонып, атақ ерсін!

Толық

Тілеміске

Ей, Тілеміс, Тілеміс!
Тілің мірдің оғындай.
Тиіп кетсе, күйдірген
Сексеуілдің шоғындай.

Толық