Ай, Хан ием, мен айтпасам, білмейсің
Ай, Хан ием, мен айтпасам, білмейсің,
Айтқаныма көнбейсің.
Шабылып жатқан халқың бар,
Аймағын көздеп көрмейсің.
Ай, Хан ием, мен айтпасам, білмейсің,
Айтқаныма көнбейсің.
Шабылып жатқан халқың бар,
Аймағын көздеп көрмейсің.
....Екінші қымбат нәрсе-көңіл деген,
Көңілі бұзық адамнан түңіл деген.
Бұзыққа жер үстінен асты артық,
Болмаса көңіл таза кәміл деген.
Болмайық төрт аяқты мал секілді,
Қуарған жапырақсыз тал секілді.
Бақшамдай жігіт адам көркейеді,
Ғылыммен сөз сөйлесе бал секілді.
Дағыстан Кавказдағы Кәрі Жүсіп,
Қисса ғып айтқым келді көңілім түсіп.
Тепе - тең тек жатудың табы батып,
Білмедім не қылуды ішім пысып.
«Хорезмді қар басып қалды»
газеттен
Хабар, хабар...
Болады шыны, жаңсағы.
Қаумалап халқым келген соң.
Селдетпей топан жел сөзді.
Көрінбейін бекер жек.
Таңдайына татымас.
Қалағандарың сөз болса,
Мен жырлауға құмармын,
Шұбалаң құйрық шұбармын.
Шапқан аттай саулаймын,
Тұсыңа келдім, жараңдар,
Тұрмаймын кейін бой балап.
Халық әдеті болған соң,
Сөйлеймін әуез созбалап.
Отырған қарсы алдымда әдемі қыз,
Мөрлеген ақ қағаздай мәнеріңіз.
Қиғаш қас, оймақ ауыз, нәркес көзді -
Жалғанда жайнап тұрған әдемі жүз.
Жайық деген жанды су,
Көзі қара қанды су.
Біздің жүрген жеріміз
Күнде базар, күнде су.
Бөкен тонын жамылса,
Көкірегі қабынса,
Теріс қабаққа бағынса,
Ажалы жеткен майталман,
Аққулар көркем көрінер
Айдын шалқар көлдегі.
Құралайдың балдары,
Бұл да көркем көрінер
Аяғына қан түссе,
Айрылар жүйрік ағыннан.
Тұрасынан мертілсе,
Тұлпар қалар қарғыннан.
Мамығын төгіп қаз бен қу,
Көлге мекен ете алмас
Ақсұңқар құстың зарпынан.
Азамат ердің баласы.
Азғын тартар қаз бен қу,
Суалса айдын көлдері.
Өзеннің бойы құлазыр,
Жайлаған кетсе елдері.
Айт, десеңіз, жарандар,
Азырақ жауап бастайын.
Айт дегенде іркіліп,
Бойымды балап тартпайын.
Бұдырайған екі шекелі,
Мұздай үлкен көбелі,
Қары ұнымы сұлтандайын жүрісті,
Адырнасы шайы жібек окқа кіріс-ті,
Белгілі биік көк сеңгір
Басынан қарға ұшырмас,
Ер қарауыл қарар деп,
Алыстан қара шалар деп;
Алаң да алаң, алаң жұрт,
Ақала ордам қонған жұрт,
Атамыз біздің бұ Сүйініш
Күйеу болып барған жұрт,
Арайна,билер,арайна,
Арайна десем, болғай ма?!
Арайнасыз әр қайда
Ердің ісі оңғай ма?!
Абылай, Ботақанды сен өлтірдің,
Есіл ер жазығы жоқ неге өлтірдің?
Хан басың қарашыңмен даулы болып,
Үстіне ақ орданың қол келтірдің.
Күркелінің бауыры күнде дауыл,
Көтеш қалды жұртында жалғыз ауыл.
Ауырып жатқан көңілімді бір сұрамай,
Шын Сексеннің баласы қара бауыр.
Арқа ойылдың құба жөн түсер қақтар,
Су ішуге сол қақты құлан жақтар.
Атадан алтау, жетеу туғанменен,
Соның ішінде біреуі-ақ сүтін ақтар.
Қартайғанда қатының дұшпан болды,
Баласымен бірігіп қысқан болды.
Келін деген бір дұшпан тағы шығып,
Біреуі іштен, біреуі тыстан болды.
Оқу, білім - жанған шырақ, ойласаң.
Үйренерсің, іздеп көрсең, қоймасаң.
Қу өнерді, бу беліңді, жігер сал.
Пайда аларсың, қаужанарсың, тоймасаң.
Ой, балалар, балалар!
Шілдем-шілдем, шілде айым.
Шырлап торғай күн сайын.
Шұбар ала шешектер,
Маңғыстаудың (айтпаймын текке мұны),
Сүйсе, өртеп сүйедi көкте күнi.
“Iреңсiз де, сүреңсiз дала” - деген,
“Таптырмайды саялар пана” - деген,
Каспий жатыр толқын ұрып айлағын,
Қиялдандым, бiр ғажап ой ойладым.
Ойладым да, айлы түнде жағаға,
Жiбек жалды боз биенi байладым.
Қандай қиын ұл болмай оты молдау,
Құл болып жазмышқа тiс батыра алмау.
Кiмге керек жай кезде бiлгiшсiнiп,
Едiреңдеу,Шолтаңдау,Одыраңдау.
Шағын ғана ауылда Шаған атты
Күрсіндіріп ет-бауыр жамағатты,
Тоқсан бірге қараған мезгілінде
Бір сыйлы адам көз жұмып бара жатты.
Бір қателік тапты ма екен құрбаның?
Кімге қажет аз күн сайран құрғаны?
Сергек әлем бүгін неге сенбейді?
Көрмей ме жұрт қыздың жылап тұрғанын?
Арқада Бурабайға жер жетпейді,
Басқа жер ойды ондай тербетпейді.
Бурабайдың көлі мен Көкшетауды
Көрмесең, көкіректен шер кетпейді.
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
-
- Архимед
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі