Мақал-мәтелдер

Орақты ора білмесең,
Қолыңды кесерсің
Сөзіңді сөйлей білмесең,
Жолыңды кесерсің.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---

Жақсының сөзі
Өлшеп, пішкендей,
Жаманның сөзі
Түйеден түскендей.

Ілмектер: жақсы, жаман, сөз, тіл

---

---

Ала сөйлеп, ұлыққа жаққанша,
Адал сөйлеп, жұртқа жақ.

Ілмектер: адал, сөз, тіл

---

---

Көзге айтқанның айыбы жоқ.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---

Жақсының сөзі — шақпақ
Жаманның сөзі — тоқпақ.

Ілмектер: жақсы, жаман, тіл, сөз

---

---

Кесір сөзде — қырсық көп,
Кесір адамда — тыртық көп.

Ілмектер: кесір, сөз, тіл, адам

---

---

Көліне қарай — қазы,
Заманына қарай — сазы.

Ілмектер: заман, сөз, тіл

---

---

Көрген көзіме сенемін бе,
Сенің айтқан сөзіңе сенемін бе.

Ілмектер: сөз

---

---

Той — ақындікі,
Көкпар — батырдікі!

Ілмектер: той, ақын, сөз, тіл

---

---

Қиын жерде жол тапқыш,
Түйін жерде — сөз тапқыш.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---

Көшпелі ел,
Тоғанақсыз, бұраусыз болмайды.
Той мен ас,
Айтыссыз, жыраусыз болмайды.

Ілмектер: ел, сөз, тіл

---

---

Бастың көркі — жүз,
Жүздің көркі — көз.
Ауыз көркі — тіл,
Тілдің көркі — сөз.

Ілмектер: тіл, сөз

---

---

Сөйлегенді үндемеген жеңеді.

Ілмектер: сөз

---

---

Үй ортасына шала тастама,
Сөз ортасына жала тастама.

Ілмектер: үй, сөз, тіл

---

---

Судың түбін шым бекітеді,
Сөздің түбін — шын бекітеді.

Ілмектер: сөз, шын, тіл

---

---

Сегіз тұтам сар садақ,
Секірген аңды сұлатар.
Сегіз қырлы өткір сөз,
Сойылдай ерді құлатар.

Ілмектер: сөз, тіл

---

---

Шебердің бізі — ортақ,
Шешенің сөзі — ортақ.

Ілмектер: шебер, шешен, сөз

---

---

Тіл — көңілдің кілті.

Ілмектер: тіл, көңіл

---

---

Айта білмесең,
Мақалдың мәні болмайды
Жасай білмесең,
Астың дәмі болмайды.

Ілмектер: мақал, мән, дәм, ас, сөз, тіл

---

---

Аузына әлі келмеген мылжың,
Айтар сөзінен адасады.

Ілмектер: сөз

---

---