Корей дорамаларының жасөспірімдерге әсері: мәдени еліктеу ме, әлде дүниетанымды кеңейту ме?

   XXI ғасырда Оңтүстік Кореяның мәдени өнімі әлемдік жастар мәдениетінің маңызды бөлігіне айналды. Солардың ішінде корей телехикаялары — K-drama — жасөспірімдер арасында ерекше танымал. Бұл құбылыс «Корей толқыны» немесе Hallyu деп аталып, Азия елдерінен бастап Еуропа мен Америкаға дейін кең таралды. K-drama бүгінде тек ойын-сауық құралы ғана емес, жасөспірімдердің дүниетанымы мен мінез-құлқына ықпал ететін мәдени фактор ретінде қарастырылады.

Мәдени еліктеу феномені

Бастапқыда көркем туынды ретінде қабылданған корей дорамалары уақыт өте келе жас көрермендер үшін мінез-құлық пен стиль үлгісіне айнала бастады. Зерттеулерге сәйкес, көптеген жасөспірімдер телехикая кейіпкерлерінің сөйлеу мәнеріне, киім стиліне, қарым-қатынас мәдениетіне қызығып, сол элементтерді күнделікті өмірінде қолдануға тырысады. Қазақстандық медиаресурстарда жарияланған деректерге (соның ішінде BAQ.kz материалдарына) сүйенсек, кейбір көрермендер актерлерге ұқсас киім үлгілерін таңдап, корей тіліне қызығушылық таныта бастаған. Алайда мұндай еліктеу кей жағдайда ұлттық мәдени ерекшеліктердің әлсіреуіне әкелуі мүмкін. Әсіресе сыни ойлау қабілеті толық қалыптаспаған жасөспірімдер үшін экрандағы образды шынайы өмірмен шатастыру қаупі бар.

Ғылыми зерттеулердегі бағалау

Корей дорамаларының әсері ғылыми тұрғыда да зерттеліп келеді. Малайзияда жасөспірімдер арасында жүргізілген әлеуметтік сауалнамалар K-drama-ның жағымды әсері (мәдени танымның артуы, тіл үйренуге қызығушылық, мотивация) кері әсерлеріне (сыртқы стильге шамадан тыс еліктеу, өмірлік қиялдың артуы) қарағанда басым екенін көрсеткен. Бұл зерттеулер корей дорамаларының толықтай зиянды немесе тек пайдалы деп біржақты бағаланбайтынын аңғартады.

Дүниетанымды кеңейту мүмкіндігі

Сонымен қатар корей дорамалары жасөспірімдердің дүниетанымын кеңейтуге ықпал ете алады. Көрермендер басқа елдің отбасы құндылықтарымен, үлкенге құрмет, еңбекқорлық, жауапкершілік сияқты ұғымдармен танысады. Кейбір жастар корей тілін үйренуге ынта білдіріп, шетелде білім алу немесе мәдени алмасу бағдарламаларына қызығушылық танытады. Бұл дорамалардың танымдық және мотивациялық әлеуетін көрсетеді.

«Journiverse» білім беру орталығының оқушысы: Аяулым Махмуд