Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 6.4 В XVI-XVII ғасырлардағы экономика мен мәдениет

Мектеп: №65 Жалпы орта білім беретін мектеп

Күні: 05.12.2017 ж.                                                    Мұғалімнің аты-жөні: Арипжанова А.А.

Сынып: 7                                                                  Қатысқандар:_____  Қатыспағандар:_____

Сабақтың тақырыбы:

XVI-XVII ғасырлардағы қазақтардың рухани мәдениеті

Зерттеу сұрағы: XVI-XVII ғасырлардағы қазақтардың рухани мәдениетінде халық өмірі қалай көрініс табады?

Осы сабақта қолжеткізілетін оқу мақсаты (оқу бағдарламасына сәйкес)

6.2.2.1-күй, аңыз, шежіре, эпостық жырлардағы тарихи дереккөзі ретіндегі маңыздылығын айқындау

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар:
•    Қазақтың рухани мәдениеті күй, терме, эпостық жырлар, ертегілер туралы жалпы мәлімет білу
Оқушылардың басым бөлігі:
•    Күй, аңыз, эпостық жыр, ертегілердің мазмұнына сипаттама беру;
•    Жыраулардың қоғамдағы ролін анықтау
Кейбір оқушылар:
•    Ауызша фольклордың тарихи дерек бола алатындығын дәлелдеу

Бағалау критерийі

Оқушы:

•    Қазақтың рухани мәдениеті күй, терме, эпостық жырлар, ертегілер туралы мәліметтерді және олардың ерекшеліктерін біледі;
•    Күй, аңыз, эпостық жыр, ертегілердің мазмұнына сипаттама береді;
•    Ауызша фольклордың тарихи дерек бола алатындығын салыстыра отырып дәлелдейді

Тілдік мақсаттар:

Кілтті сөздер: ақын, жырау, терме, эпостық жырлар

Талқылауға арналған тармақтар:

•    Тақырып  бойынша  берілген мәтінді оқиды және жұппен талқылайды (тыңдалым, оқылым, айтылым)
•    Тақырыпқа  байланысты бейне  көреді (тындалым), көргендері бойынша диалог  жүргізеді (тындалым)
•    Тақырып бойынша негізгі  ұғымдарды анықтайды (жазылым)

Құндылықтарға баулу:

-    Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы;
-    Зайырлы қоғам және жоғарғы руханият

Пәнаралық байланыс:

Қазақ әдебиеті, музыка

Алдыңғы білім:

6.1.2.1–Қазақ хандығындағы әлеуметтік топтардың орнын анықтау;  
6.3.1.11–қоғамдық-саяси өмірдегі сұлтан, би, батыр, жыраулардың қызметтерін сипаттау
Үй тапсырмасын «Ия» және «Жоқ» әдісі арқылы жүргізу.

Сабақ барысы:

Сабақтың жоспарланған кезеңдері:

Сабақта жоспарланған жаттығу түрлері

Ресустар

Сабақтың басы:

5 мин

Қызығыушылығын ояту. «Ой қозғау» әдісі арқылы «Көңіл толқыны» Күй орындалады. С.Тұрысбеков.

Мен оқушылардың ойларын қозғау мақсатында интерактивті тақтадан күй, терме, аңыз, ертегі, эпостық жыр, лира-эпостық тірек сөздерді сұрау арқылы жаңа сабақтың тақырыбын анықтап аламын.

Ары қарай мұғалім сабақ барысында оқушылардың не істеу керектігін айтады, бағыт-бағдар береді және бағалау критерийлерімен таныстырады.

https://www.youtube.com/watch?v=M9pLdYWymcU&list=RDM9pLdYWymcU

«Көңіл толқыны»

Сабақтың ортасы:

25 мин

1. Қазақтың рухани мәдениеті эпостық жырлар, аңыздар, ертегілер, лира эпикалық поэмалар, күй, термені салыстыра отырып ұқсастығы мен айырмашылығын анықтап, сипаттайды.

    «Қозы-Көрпеш-Баян сұлу» киносынан үзінді
    «Шалкиіз жыраудың би Темірге толғауы» үзінді

2. Алдын-ала берілген Жыраулардың өмір мен шығармаларын салыстыра отырып, сол қоғамдағы шындықтың өз шығармаларында көрініс табуы қаншалықты шындыққа жанасатындығын анықтайды.

       Қазтуған                                                       Шалкиіз

               Доспамбет                                          Жиембет

https://www.youtube.com/watch?v=ISFXJMbyzgA

«Алпамыс батыр» жыры

https://www.youtube.com/watch?v=z50NvQksefg

«Қозы-Көрпеш-Баян сұлу» киносы

https://www.youtube.com/watch?v=BkDHd10w3r8

«Мақтақыз бен мысық» ертегісі

https://www.youtube.com/watch?v=rTiKk1X3AcM

«Шалкиіз жыраудың би Темірге толғауы»

Жұлдызша рақылы бағалау

https://www.youtube.com/watch?v=bSow_3GTA9c

«Қазтуған жырау Алаң да, алаң жұрт»

https://www.youtube.com/watch?v=qihwtTSGyGE

«Доспамбет жырау Айнала-бұлақ басы-Тең»

https://www.youtube.com/watch?v=iEwzW6ZR_r8

«Жиембет жырау еңсегей бойлы Ер Есім»

Сабақтың соңы:

5 мин

«Адасқан сөздер» тірек сөздері арқылы оқушылар сөйлем құрастырады. Сөйтіп жаңа тақырыпты қорытындылайды. Көшпелілер ерекше қалыптасты қоғамының мәдениеті рухани тарихында қазақ.

Көшпелілер тарихында қазақ қоғамының ерекше рухани мәдениеті қалыптасты.

Жұлдызша арқылы бағалау

Сабақтың соңы:

5 мин

Кері байланыс

«Плюс, минус, қызықты» әртүсті стикерді қолдану арқылы кері байланыс орнатылады.

•    «Плюс» - оң әсер еткен фактілерді, алған, білімдері жайлы жазады. (Қызыл)
•    «Минус» - “қолымнан келмей жатыр” немесе “ түсініксіз болып тұр ” деген ойларын жазады. (Көк)
•    «Қызықты»- деген бағанға өздеріне не қызықты болды соны жазады, немесе не жайында көбірек білді, соны жазады. (Сары)

Үйге тапсырма: мақал мәтелдер, жұмбақтар, қанатты сөздер жазып келу

Түрлі стикерлер

Жұлдызша арқылы бағалау

Саралау:

       Барлығы жырау, ақын, күйшілерді біледі.
       Басым бөлігі деректерді айта алады
       Кейбір оқушылар тарихи деректерді бүгінгі күнен байланыстыра алады
       Рухани мәдениеттегі жыр, ертегі, эпостық жырларды біледі
       Басым бөлігі ажырата алады
       Кейбір оқушылар жеке дара сипаттай алады

Бағалау: Сабақ бойы қалыптасырушы бағалау жүреді. Сабақ барысында оқушыларды

     «Сен кереметсің»
     «Өте тамаша»
     «Сен зерексің»
     «Мен сені қолдаймын»

деген мадақтау сөздер арқылы оқушының сабаққа деген қызығушылығын оятатын сөздермен мадақтап, бағалап отырамын. «Жұлдызшалар»-сабақбарысында қойылады, оқушылар жұлдызшаларды көлемі бойынша жинайды.

Сыныпта денсаулық пен қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтау

Рефлексия: Сабақтың ең маңызды тұстары қайсысы?

1.

2.

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не ықпал етер еді?

1.

2.

Қорытынды бағалау.