Тақырып:  Адалдық-адамдықтың белгісі

Сабақ мақсаты: Оқушыларға адамдықтың белгісі негізінде ақиқат құндылығын ашу.

Міндеттері:

1. Шындықты жалғаннан ажырата білуге

тәрбиелеу.

2. Жауапкершілікті түсіне білуді ұғындыру

3. Мәңгілікті уақытшадан ажырата білуге

дағдыландыру.

, дағдыны қалыптастыру.

Сабақтың түрі:   шығармашылық

Сабақтың жабдықталуы:интерактивті тақта,  оқулық, түрлі бояу қарындаштар,   таратпа қағаздар.

Сабақтың көрнекілігі:слайд,  таратпа қағаздар.

Сабақтың құрлымдық жоспары:

1. Ұйымдастыру кезеңi.
2. Әңгімелесу сұрақтары
3. Жаңа ақпарат беру
4. Жағдаяттарды талдау
5. Өлең тақпақ айту
6. Шығармашылық жұмыс
7. Рефлексия
8. Үй тапсырмасын беру
9. Қорытынды

Ресурстар:(құралдар, мәлiметтер)

Интерактивті тақта, слайдтар, үлестірме қағаздар.

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңi.

Сәлеметсіңдерме балалар! Көңіл – күйлерің қалай? Бүгінгі тәрбие сағатымыздың тақырыбы «Адалдық –адамдықтың белгісі». Ал балалар, бүгінгі тәрбие сағатымызда талдап, қабылдайтынымыз адам бойындағы мінез-құлықтың жағымды және жағымсыз қасиеттері болмақ. Әрине, жақсы қасиеттерді бойымызға сіңіріп, жаман қасиеттерден аулақ болуымыз қажет. Сонда біздің бәріміз ізетті, ибалы, мәдениетті, кішіпейіл, мейірімді тұлғалар болып өзеріміз анық. Бүгінгі тәрбие сағатымыз осы мәселеге арналады.

Бүгінгі сабағымызды бастамас бұрын  Қ.Нақысбековтың «Білім мен өнерді сүй, сусында» атты өлең жолдарын оқып берсем:

Білім мен өнерді сүй, сусында,

Деп айтсын ел «Осындай ер тусын да!»

Арың – адал, әділ болсаң әрқашан

Дүниенің бар бақыты уысыңда...

Түспегені абзал ғой арға дақтың,

Күйін кешсе түнде ұшар жарғанаттың.

Адал адам әрқашан еңсесі тік,

Әділдікті ту еткін, қолқанатым.

Сабақ барысын талдау:

Ұйымдастыру кезеңі арқылы оқушылармен танысу.Амандасу, оқушыларды түгендеу.

Әңгімелесу сұрақтары

• -Адалдықтың адами қарым –қатынастағы маңызы қандай ?

• Өзіңе өзің адал болу деген не ?
• Өзін-өзі алдау деген не ?
• Адал болуға ұмтылу неге керек ?

“Сергіту сәті”

Конверттерде берілген сұрақтар:

1. Сендер «адалдық» пен «әділдік»  деген сөздердің мағынасын қалай түсінесіңдер? (Адалдық  пен әділдік – таза ниет, ақ көңіл, имандылық қасиеттен туындаған адам бойындағы асыл құндылықтардың бірі.)
2. Адал дос дегенді қалай түсінесің?(Адал дос -  әрқашан әділ сөйлеп, шынайы пікір білдіріп, қуансаңда, қайғырсаңда қасыңнан әр кез жаныңнан табылатын , тек қана жақсылық тілейтін жан.)
3. Әділ болуға ұмтылу адамға не үшін қажет?(Әділ болу – ол  адамдардың ар – ожданының тазалығы. Әділетті болу арқылы біз адамға жат қылықтардан яғни, екі жүзділіктен, залымдықтан аулақ боламыз.)
4. Адал болу кез-келгенадамныңқолынанкелеме?Неліктен?(Адал болу кез –келген адамның өз қолында. Ол біздің ішкі жан дүниемізден бастау алады. Адамның көңілі таза, пейілі адал, шыншыл болғанда әділдікке қол жеткізеді.)

Жаңа ақпарат:

Адалдық- адам бойындағы таза ниет, бағалы қасиет, адамның сана сезімі мен ар- ұжданына қайшы келмейтін әрекеттердің моральдық – этикалық жиынтығы.

Ол туа пайда болмайды. Қоғамның дамуына сәйкес әрбір адамның өнегелі тәрбиесіне, оқып білім алуы мен адал еңбектену процесінде қалыптасады. Адалдық жеке тұлғалар мен адамдардың абырой- атағын арттыратын ізгі қасиет.

1.  Адалдық деген сөзге қарама-қарсы сөз қандай?

• Дұрыс, арамдық. Арамдық дегеніміз – адам бойындағы жаман қасиет. Яғни, дүние малы еңбексіз, ұрлық-қарлық, қулық-сұмдық, алдау – арбаудан жиналған, сонымен күн көріп жатқан екі жүзді, обал-сауаппен санаспайтын, ылғи пәле ойлаумен жүретін жымысқы адам.

Сондықтан , ғұмыр бойы бақытты болғың келсе қандай адам болу керек екен?

• Адал, әділеттіадам болу керек.
  • – адам баласының ең аяулы,асыл қасиеті, адамгершіліктің, әдеп инабаттың негізі. Әділдіктің мағынасы туралық, дұрыстық, түзулік дегенді білдіреді де, оған қарама - қарсы, яғни әділетсіздік іс істеп, қиянат жасау, біреудің обалына қалу жазықсыз жапа шектіру болып шығады. Әділдік жоқ болса ел азады. Әрқашан әрбір адам әділдік жолында күресіп тура жолды таңдау керек. Не әділ болса, сол мәңгілік.

Жағдаяттарды талдау.

Ажар мен Алмагүл сабақтан келе жатыр еді. Ажар жарнамадан жаңа фильмнің басталғанын көріп: - Менің қалтамда апам “Самса алып жерсің” деп берген ақша бар. Кеттік, кино көрейік, - деді.
Алмагүл:
- Үйден сұранып шыққан жоқпыз, іздеп қалады ғой - деп, іркіліп қалды.
- Ештеңе етпес, “мектепте болдық”деп айта саламыз.
* Ажардың ұсынысына сен қалай жауап берер едің?
 

Оқушылар жаттап келген өз өлеңдерін жатқа айтады.

Жағдаят шешу арқылы сабақтың мазмұнын ашу және мақсатына жету.

 Шығармашылық жұмыс

«Адалдық» сөзінің әрбір әрпіне, сол әріптен басталатын адамның жақсы қасиеттерін жазыңдар

А – ақылды

Д – дарынды

А – адал

Л- намысшыл

Д- досқа көмек қолын созатын

Ы - момын

Қ - қайратты

«Адалдықтыңаққұсы»

• Балалар, адалдықтың белгісі саналатын құсты кім біледі?

Мен сендерге көгершін таратамын. Осы көгершінге жан-жағымызда жүрген адал жандардың ізгі қасиеттері туралы жазамыз.

Нақыл сөздерді талдау

Топпен жұмыс арқылы оқушылардың  қабілеттерін шыңдау,  белсенділігін ояту.

 Қорытынды.

Сонымен, балалар, біз бүгін адалдық пен әділдік деген адамның асыл, бағалы қасиеттері жайлы түсінік алдық.Ғұмыр  бойы бақытты болғың келсе, адал бол, асыл  қасиет те, асыл мінез де адал адамдарда болады. «Адал арың – ақ мамық жастығың», - дейді халқымыз. Адал  адам дегеніміз – жалпының игілігіне өмір сүру, ортақ мүддеге бола жеке мүддені құрбан  ету. Адалдық дегеніміз ашық, шынайы  қарым-қатынас. Әрқашан ойындағы шындықты айтуға әзір тұр, сонда сұмырайлар да сенен  аулақ  қашады. Егер өзі алдамшы алаяқ болмаса, ешкім алаяқтармен  таныс – біліс болуды  сүймейді. Олардан  аулақ  жүреді. Адал адамды қудалауға болар, бірақ ардан ада  етуге  болмайды. Адал адам арын сақтай біледі,  одан  айырылмайды. Әр  уақытта адал болыңдар.

АДАЛДЫҚ - адам бойындағы таза ниет, бағалы қасиет, адамның сана-сезімі мен ар-ұжданына қайшы келмейтін әрекеттердің моральдық-этикалық жиынтығы. Қазақ пайымында адам бойында адалдық пәктік, ар-ұждан, жан тазалығы тәрізді қасиеттердің қалыптасқан нормаға сай болуы керек. 

Сабақты қортындылай отырып, аяқтау.