Өмір сапары

Созып келем, созып келем сапарды:
Сапар меш жер-қиянға апарды.
Мен өтсін деп не істемеді бұл өмip, —
Талай таудың қойнауын да қопарды.
Kөпip салды өткел бермес өзенге,
Бекет соқты жан баспаған кезеңге.
Өмірсіз мен шырқап шығып аспанға,
Жеті қабат жердің астын кезем бе?!
Құстар шулап айдын көл мен орманда,
Көктем қалды, есеп-қисап бар ма онда?!
Қара шашты ағартқалы асығыс
Қарай-қарай кеттім одан арманда.
Күн қызуын, аяз демін, жел күшін.
Азап-сордың алдын орап келгішін, —
Бәрін көрдім, бәpi: «Бізді көрді!» — деп
Маңдайыма соға берді белгісін.
Алдым неткен алыс жатқан жан едім,
Күндер батса, түнге сүңгіп жөнедім.
Қанып ішкен қайнар бұлақ басында
Қапшығымнан қандай азық жемедім?!
Жол азабы менің ұзақ жырымдай,
Рақатын қайдан берсін бірыңғай;
Ауыра ма eкi бірдей аяғым
Өтсем қатер қақпанына ұрынбай?!
Соқтықпаса сұм ажалдың сырығы,
Сырқырай ма қабырғамның сынығы?..
Адал жандар жол үстінде кезіккен
Өттің дейді-ау бәрін сабақ, сын ұғып...
Қайдан білсін, көп жәйтті жазбадым,
Кейде шалқып, шектен шыға жаздадым.
Күндіз бейне күн орнатып кеудеме,
Түнгі жонда алау болып маздадым.
Тасып кеттім тәңірді де танымай,
Тежеу! жоқ тентексің-ау, жаным-ай!..
Сөйтесің-ау келетінін білгесің
Кезектесіп қарашы түн, жарық ай...
Бірін көрдім кең жазық пен асудың,
Неше түрлі тарығу мен тасудың.
Білгізбей-ақ қойсын өмір айласын
Аяғымды байқап-байқап басудың.
Сапарыма өмірімнің өзi бас,
Дей береді не тұрса да озып ас.
«Орға бола орағытпа!» — дейтұғын,
Айналайын өмірімнің cөзi рас!
Жақын өpic, жайылатын қозы-лақ,
Қалды кейін, келем жолды созып-ақ.
Мақсатына барар жолда, меніңше,
Өтіп алған азап-сордың өзі — бақ!..
Бipey даттар, бipey мені ер десе,
Мейлі маған мақтау, қолпаш ермесе.
Өткен жолым өзi бiлiп сыйлығын
Берсе бepciн, қала берсін бермесе!
Өсімдіктің өсерінде көгi шын —
Түйнек салдым бipey үшін, көп үшін.
Өзім алмай, жол-жөнекей соларға
Татқанымның тастап кеттім көбісін.
Анкетадан айттым бipaз тізімді,
Үлкен сөзден осы да бip үзінді.
Бәpi жөн-ay...
Әттең, әттең, мен енді
Қайта барып көре алмаймын ізімді!..
Жатқан шығар өткен ізді шаң басып;
Аян өмір өз заңынан таңбасы.
Жоқ!..
Өшпестей тым құрыса бip жерде
Жатқан шығар табанымның таңбасы?!.
Ей, жас тентек, әлі сөзден әсер ұқ,
Бастап кетсе қарттығыма қас epiк;
Кім біледі қарлы шыңнан асқан соң
Жатар бәлкім табанымда тас epiп!..

---