Ұста 1-бөлім

ҰСТА

Бір қалада, жұмыста, құрылыста
Қалың ойда жүреді кіл бір ұста,
Тыныққанда шегеді шылымын да
ойға батып отырып бір бұрышта.

Кешке қарай, аяқтай келе күнін,
Жұмысы оның жанына бере тыным,
Отырады үйінде тағы ойланып,
Түтініне тұншығып темекінің.

Жегі ойлардан оның жеп жүрген ішін,
Шылымды да көп шегіп,
Күндегісін
қалғып кете барады тағы ойлаумен,
Үй ішінің ертеңгі күнкөрісін.

Өмірге оның болмаған кір пейілі,
Асы — дайын, жуулы тұр киімі,
Бәрі — жақсы, жүргені болмаса тек
бір тиынға қосылмай бір тиыны.

"Қосамын" деп, демалмай, тыныстамай,
Талай жылда бітірді жұмыс талай,
Ал, бірақ та, ештеңе қосылған жоқ:
Сол күнкөріс, сол қарыз, сол несие,
сол баяғы тыртыңдау құмырсқадай.

Сол баяғы қу тірлік!
Алысуда...
Шаршаған жоқ, кеткен жоқ салы суға,
бар болғаны шаршады ойлардан кіл:
Мәселе — жұмыста емес, табысында.

"Ұл-қызымның киімі, тамағы" деп,
Жұмысынан бірде-бір қалары жоқ,
Табысты да неғұрлым тапқан сайын,
Қымбатшылық соғұрлым барады үдеп.

Ісі үмітін қояды-ау бір ақтамай,
Кілкиді оның миында сұрақ талай:
"Бәрін қойшы, бұл баға өле-өлгенше
өтер ме екен өйсітіп, тұрақтамай?

Әрине, келмейді ғой табыс оңай,
Ағарар да боз тартып әлі самай.
Мені қойшы...
ұрпағым өтер ме екен,
дегенді естіп "өмірдің заңы — солай!" ?

Заңы емес — ол өмірдің, оттамасын!

Өмір мұндай тірлікті заң ғып нетті?
Кім айтты оны?
Кім айтты дал ғып көпті?
Бұл — өтірік!"
деп ұста автобуста
ойға батып тағы да қалғып кетті...

Бір қалада, көшеде, бұрылыста,
Шылым шегіп, ойланып тұр бір ұста.
Әне тағы біреуі, және тағы...
Не боп кетті?
"Заң ба" әлде құбылыс па?

Қайрат Тілекқабылұлы

---