Өлең, жыр, ақындар

Жанымның сыры – сырласым

Жанымның сыры – сырласым,
Көңілімнің мұңы – мұңдасым.
Қос ішек-қоңыр домбыра,
Сені кім мендей тыңдасын,

Толық

Төгіліп, төсек болып жапырағың

Төгіліп, төсек болып жапырағың,
Сөгіліп көкірегің, атырабың.
Күз келіп, құба белмен құс жолында,
Үзілмей күндіз-түні жатыр әнің.

Толық

Озбайды деме уақыт

Озбайды деме уақыт,
Тозбайды деме ғимарат.
Тасты да мүжіп, уатып,
Ғасырлар өтер зымырап.

Толық

Толғанғын, жаным

Толғанғын, жаным, толғану үшін жаралған,
Толғану үшін жеткізбей кеткен сан арман.
Үмітті үрлеп жылт еткен түнгі оттардай,
Тәтті екен күндер қиялға қайта оралған.

Толық

Таласым-ай

Тасқындап тауды тілген, Таласым-ай,
Таластың дейтін еді даласы бай.
Айнадай атшаптырым айдынында,
Аққу мен жүзуші еді жарасып Ай.

Толық

Асаған жандай асарын

Асаған жандай асарын,
Жасаған жандай жасарын.
Сүлесоқ, сүле-сапамын,
Тереңге түпсіз батамын.

Толық

Сеземін салқын рай жүзіңнен де

Сеземін салқын рай жүзіңнен де,
Тумаған көктемің боп күзің мен бе?
Аяулым, айлық жерден ләззат берген,
Жүректің антенасы үзілген бе?

Толық

Саған келсем арқа-басым жадырап

Саған келсем арқа-басым жадырап,
Жыр да оқып желпінемін азырақ.
Күйші болып әлде бір күн кетем бе?
Айтқан сырдан іштегі үнім саздырақ.

Толық

Қайтесің, бағың жанбаса

Қайтесің, бағың жанбаса,
Ойлаған бола бермес-ті.
Ойдың да көбі далбаса,
Ойлаймыз кейде өнбесті.

Толық

Жанымның жазып дайым құрыстарын

Жанымның жазып дайым құрыстарын,
Сенімен, домбыра, тыныстадым.
Көтеріп көңілімді көкке менің,
Жалғыз сен – жастайымнан ұғысқаным.

Толық

Сыбызғыдай сыңсығаннан жоқ пайда

Сыбызғыдай сыңсығаннан жоқ пайда,
Жарқылдайтын жанарыңнан от қайда?
Сен сүрініп, мен жығылып жатқанмен,
Жарығым-ау, өмір көші тоқтай ма?

Толық

Ақ сапар алдында

Сар дала, сағым жортқан, құба белім,
Қия алмай мойынымды бұра бердім.
Кір жуып, кіндік қаны саған тамған,
Бабамның бабасының тұрағы едің.

Толық

Бәрі де өмірімнің – өлеңімде

Бәрі де өмірімнің – өлеңімде,
Өрім де өрмелеген, төменім де.
Тұнығым, тұңғиығым, тереңім де,
Ту тігіп, дабыл қаққан белеңім де

Толық

Ауылды аңсау

Сағынтты-ау, сайраны мол өткен күндер,
Сағымды керуен бел, көктем гүлдер.
Жаз жайлау айлы түнде, әудем жерде,
Ән салып алтыбақан тепкен күндер.

Толық

Қадалып көкке жатырмын

Қадалып көкке жатырмын,
Жұлдызым менің қай тұста?
Жанындай о да ақынның,
Ойлы да мұңды байғұс па?

Толық

Ер болып туып анадан

Ер болып туып анадан,
Ездік еткен жігіт пе?
Жауға сілтер семсерін,
Кездік еткен жігіт пе?

Толық

Құрдасыма

Көктем өтті, жаз өтті, күз де келді,
Шықтым жолға жоғымды іздегелі.
Жалпаң мақтан, жалған сөз мезі етті,
Тек әділдік керек-ау бізге енді.

Толық

Шөліркеген екен-ау, жырға жаным

Шөліркеген екен-ау, жырға жаным,
Келдіңдер ме сыңғырлап сырғаларың?
Өңім түгіл өнбойы түскен енсең де,
Бірің қолға түспестен құр қаламын.

Толық

Әпке

Бір әкенің арттағы екі көзіміз,
Бөлінген жоқ тілегіміз, сөзіміз.
Сен де, мен де жұрағатты жұрт болып,
Өріс таптық, енді өзді-өзіміз.

Толық

Жанбота, осы ма еді өлген жерің

Көкшетау, келбетіңе тамсанамын,
Жабықсам – сен екенсің жан самалым.
Біржандай айтулы әншің болмасам да,
Ашынып мен де кейде ән саламын.

Толық

Бөлемін сөзге көңіл

Қызығын бұл жалғанның көріп келем,
Мыңды алып, мен де жүзді беріп келем.
Баласы Қошқарбайдың Шашубайдай,
Малға емес, сөзге көңіл бөліп келем.

Толық

Ей, жолаушы

Сұр дала да сұп-сұр болып тұр қала,
Бау-бақша жоқ, онда өскен ырғала.
Бейуақта сұңқылдаған сұмырай,
Байғыз үні естіледі бір ғана.

Толық

Ей, адамдар, тілегім бар сендерге

Ей, адамдар, тілегім бар сендерге,
Қамқорлық ет, қарайласқын кемдерге.
Ажыратқын ақ пен қара арасын,
Босқа күйіп болған аз ба шерменде?

Толық

Адам қонақ өмірге

Адам қонақ, – деп айтады, – өмірге,
Өмір, онда қуаныш бер көңілге.
Қоштасуға асықпағын ертерек,
Ол қоштасу біздер үшін жеңіл ме?

Толық

Табиғат - болмыс күшімен

Табиғат-болмыс күшімен,
Ұшқын боп жерге түсіп ем.
Жарқылдап жандым өзгеше,
Жарықтың сансыз ішінен.

Толық

Балалық шақтан бір елес

Балалық шақтан бір елес
Көктемде, сонау көктемде,
Көлбеңдеп жатқан көк белге.
Көгілдір тартқан бөктерге,

Толық

Бақытына ұқсамайтын басқаның

Бақытына ұқсамайтын басқаның,
Бақытым бар,
Бақытсыз деп қашпағын.
Кештеу келіп өмірімнің көктемі,

Толық

Туған жер, айналайын, Қызылжарым

Туған жер, айналайын, Қызылжарым,
Өзіңсің өзектегі жырым да әнім.
Қия алмай жыл құсындай қайтып барам,
Бұйырар енді қашан тұзың-дәмің?

Толық

Ой дегеннің бәрі бірдей ой емес

Ой дегеннің бәрі бірдей ой емес,
Ойлардың да ойлары бар жемісті.
Той дегеннің бәрі бірдей той емес,
Тойлардың да тойлары бар келісті.

Толық

Өзгеріс жоқ менің байтақ жерімде

Өзгеріс жоқ менің байтақ жерімде,
Сау-саламат туып-өскен жерімде.
Болмағандай Шыңғысхан мен Батихан,
Болмағандай Ескендір де, Темір де.

Толық

Ай туып, Алатаудан күн шығады

Ай туып, Алатаудан күн шығады,
Көкке тұр күміс шыңы ыршығалы.
Медеуді мерей болған жер жүзіне,
Көргенше көңілім менің тыншымады.

Толық

Заман

Заман жақсы, Заң жақсы, Адам бірақ,
Болса екен деп тілеймін табандырақ.
Сатып кетер Отаның опасыз бар,
Ойламайтын қалар деп балам жылап,

Толық

Бозала таңда

Бозала таңда бозамық шырқау биіктен,
Бозторғай болып боз дала төсін иітсем.
Тоғыз ай толып толғатып жатқан табиғат,
Бозторғай сынды әншімен неткен сүйікті ең.

Толық

Балаларға арман ба, бала шағы

Балаларға арман ба, бала шағы,
Оларға арман алдағы болашағы.
Болашағы қарттардың қалтыратып,
Қам көңілі қайғыға жол ашады.

Толық

Жап-жас едік, жұрат тауып, жұрағатты жұрт болдық

Жап-жас едік, жұрат тауып, жұрағатты жұрт болдық,
Біреулерге құлықты боп, біреулерден сырт қондық.
Өмір болса болар бәрі, болар бәрі әлі де,
Толмас толар, көңіл толар, шыға келер ұрт толып.

Толық

Түнерме, бұлт, түнерме

Түнерме, бұлт, түнерме,
Түнерсең, жасын білер де.
Кеудеңді тіліп, осқылап,
Селт етіп төгер лезде.

Толық

Сөнбейді деме шырақты

Сөнбейді деме шырақты,
Сарқылмас деме бұлақты.
Сарғаймас деме құрақты,
Өзекті мынау өмірде

Толық

Бойдан қуат, күш кетсе

Бойдан қуат, күш кетсе,
Бал-бұл жанған түс кетсе.
Ауызыңнан тіс кетсе,
Қайыры бір қараға

Толық

Жел тұрса қамыс басы майда деймін

«Жел тұрса қамыс басы майда деймін,
Ат қостым, ат айдаушы қайда деймін.
Алдыңғы ат боран болмай, қылаң болды,
Құлагер жығылмаса қайда деймін?»

Толық

«Жағдайың сенің жақсы емес» деуші баршылық

«Жағдайың сенің жақсы емес» деуші баршылық,
Көргенде кейде күйімді менің таршылық.
Талайдың басын тәлкекке салған тағдырға,
Жатырмын сілтеп, тілімді отты қамшы ғып.

Толық