Апрель таңы
Апрельдің таңы арайлы –
Күншығыс жақ тұрды күліп.
Біздің қала қарағайлы,
Таңғы ауада жүр қыдырып.
Апрельдің таңы арайлы –
Күншығыс жақ тұрды күліп.
Біздің қала қарағайлы,
Таңғы ауада жүр қыдырып.
Тауға қарай келемін, тауға қарай,
Желдің-дағы маңдайдан аумағаны-ай.
Күндерім де алдағы тау сияқты,
Тауға қарай беремін, тауға қарай.
Жұлдыздар тұр суық күліп,
Суық, жылтыр жанарымен.
Дүние тұр бұйықтырып
Қарауытқан қабағымен.
Дауыл, дауыл! Күркіреп тұр;
Қырдан қырға шаң шұбады.
Бурыл бұлтты жыртып өтті
Найзағайдың қамшылары.
Басталды күй бір ырғалып,
Күйші отырды «кел де келге».
Күлсе қыздар жымың қағып,
Күй қайтеді жеңбегенде!
Думаншыл дүние дуылдап қызып дүркіреп
Жатқанда, адам шаттыққа бөгіп, жыр түлеп,
Күлкіге толы көңлінде жұрттың бір тілек,
«Бақыт пен өмір орнасын Жерге мәңгілік!»
Төбемде бұлттар жарысты,
Төменде оттар жанады.
Онан ұшқан әр ұшқын
Көкірегіме қонады.
Түн. Тымырсық, тымық түн,
Сыбдырға – сырына құнықтым.
Шайқаған талдың жас бұтағын,
Самалын, самалын жұтамын.
Міне, міне тірі гүлдер, тірі гүлдер тұр өсіп,
Бұл далада бақыт шақтың баяны үшін күресіп...
Өткен күндер дауылымен құмдар толқып шайқалған,
Сол бір дауыл талай ізді кетті-ау көміп, майталман!
Тоя ма екен бұл дүниеде сырға адам,
Адам сырды адамдардан ұрлаған.
Шіркін тұрмыс үйретпекші барлығын,
Үйретпекші баяғы сол бір надан.
Өткеріп сезімді күн, төзімді айды,
Іздесем табар едім сөз ыңғайлы;
Сөзді емес, отырып-ақ өз төсіңде,
Туған жер, ойланамын өзің жәйлі.
Өз мүлкімнің бар салмағын ұқса жан,
Одан сайын ауырлата жүк салам.
Ойхой, менің қанағатым тойымсыз
Қайыршының дорбасына ұқсаған.
Қызығам: тау үстінен алтын арай
Түскенде көлге сырғып қалтырады-ай.
Көтеріп көк етегін күн келеді,
Тау қары қалай жатсың жалтырамай!
Қызыл сөз, неліктен сұйықсың,
Көзінен өткендей селдірдің.
Қара көз, неліктен тұйықсың,
Өзіңе кімдерді сендірдің?
...Қара дауыл, құлағымда тұр үнің,
Қара түтін, көз алдымда бұрымың.
Найзағайлар сермегенде сырығын,
Тірі қалдым, тірі қалдым – тірімін!
Тербетіліп жатыр дала алдымда,
Толқын болып аунайды жел шалғынға.
Жасыл жалын ұйтқып жанып өрмелеп,
Бұтақтарын орап апты талдың да.
Тау түнерді – мен де міне түнердім,
Су күледі – мен де қазір күлемін.
Бұлт жылайды – мен де жылай білемін,
Бұл мінезді өзгеге де тіледім.
Осы жерде, осы жерде, өткен жыл
Көріп едім тұңғыш күнін көктемнің –
Осы жерде үйі бар-ды досымның,
Мезгіл, мезгіл, оны қайда көшірдің?
О, ғажайып!
Мына күннің қызуына жылынып,
Көкірегімде көбейеді күннен-күнге бұл үміт.
Сол бір үміт Отаныма сүйене кеп туады,
Кетті ұлы адам. Қайда кетті? Кім білген,
Кетті әйтеуір хош айтысып бұл күнмен.
Жас ұялап қимас көздер қалды артта,
Аспанының ақ иығын ілдірген.
...Міне, міне менің әжем қазан асып от қойды,
Онда тағам аз ба, көп пе – ешкім оны сөкпейді.
Жалғыз-ақ тек: «асқа қара» – деген сөзге жұрт ұйып
Жата кетер құсжастықты шынтағымен бір түйіп.
Менікі ғой, менікі ғой бұл аспан,
Көкжиегі келешекпен ұласқан.
Мына жаздың қызғалдағы – үмітім,
Ұлы жердің кеудесінде гүл ашқан.
Дамылда, жыр, дамылда!
Сондағы мұңды аймақта,
Қараған бұлттар дауылға
Қуасың деп қай жаққа.
Кеудемді кек болып тіреген
Сол өлім жәйлі бұл тірі өлең.
Сен-дағы бір үлкен жүрек ең,
Африка, түрегел!
Көкжиектен көтерді күн кірпігін.
Ерке сұлу күле оянды құрбысы-ау.
Шәлі-бұлттың мойнына іліп жыртығын
Күн сәулесін қабыл алып тұрды тау.
Кәрі шың риза боп өзіне-өзі,
Құшақтап қиял, мұңды көз іледі.
Төсіне көтерілсе көлеңке-бұлт
Тау оны түс көрдім деп сезінеді.
Келеді атып тағы да,
Ғажап қой дала таңдары.
Ұялап жатыр жаныма
Үміттің балапандары.
Кезектесіп бір қуаныш, бір қайғы,
Бірі сипап, бірі жанды тырнайды.
Бірі жыртып, бірі жамап кеудемді.
Осы жасқа аман-есен келгем-ді...
- Есбол Бозан
- Есбол Бозан
- Нарша Булгакбаев
- Джон Максвелл
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі