Өлең, жыр, ақындар

Тос мені, тос

Тос мені, тос, қалқатайым,
Көп кешікпей мен барам.
Келеді деп күткен сайын,
Асқын басын жан-жараң.

Толық

Кестелі орамал

Кестелі ақ жібек орамал,
Алыстан жолдаған сүйген жар.
'Жауынгер жарым, сен есіңе ал',-
Деп жазған оюлап хаты бар.

Толық

Ақмарал сұлу еркем

Кеткенде сенен алыс жерге шалғай,
Жүрермін сені қалай есіме алмай.
Өзімнің тыңдап тапқан бақытымсың,
Бейнең тұр көз алдымда атқан таңдай.

Толық

Ақ мақта

Жан едім көп сенімін,серт ақтаған,
Сый алып келіп тұрмын ақ мақтадан.
Менде бір ауылымның жұлдызымын,
Сүйсіне өнеріме ел мақтаған.

Толық

Ақ шолпан

Қиылған қас, қара көз, жазық маңдай, Ақ Шолпан,
Бір өзіңе сұлулық біткен жандай, сүйген сәулем Ақ Шолпан.
Ақ жүзіңді айнадай көрген жігіт, Ақ Шолпан,
Кетпес, сірә, көркіңе бір таң ғалмай, сүйген сәулем Ақ Шолпан.

Толық

Мөртай сұлу

Сенің ауылың Қордайдың жотасында,
Менің ауылым Қопаның қырқасында, Мөртай-ай!
Тал бойыңда тарыдай бір мнің жоқ,
Тоты құстай түрленіп тұрсың ба,Мөртай-ай!

Толық

Көк шолақ

Мінгенім астымдағы көк шолақ-ты,
Жалы жоқ, құйрығы жоқ шоп-шолақ-ты.
Ай, қыздар, қойшысынбай өлеңіңді айт,
Тұсыңа біздей құрбың келіп қапты.

Толық

Ой, кідігай

Қызықты қыздай дәурен өтті бізден,
Ой, қартайсаң да қыз кетпейді көңілімізден.
Ой, кідігай,
Қызықты-ай,

Толық

Ағашаяқ

Қарағым айналайын, келдің қайдан,
Ала үйрек алма мойын ұшар сайда.
Ей, қалқа, мекеніңді айтып қойшы,
адамның жат болмағы осындайдан.

Толық

Қисаның әні

Өленің сен де сусар, мен де сусар,
Үйірі көк аланың көлде жусар.
Алладын тілегенім осы еді,
Тағдырдан айналайын қылған душар.

Толық

Жадау көк

Қайыңдыдан ән салдым құлап тұрып, құлап тұрып,
Алтын шарқат ойнаттық лақтырып, лақтырып.
Жадау көк,
Қайтейін, Бөбек, амал жоқ.

Толық

Екеуің де — ақ сұңқар

Базар барып, базардан қазан алдым,
Атқы жеңіл болсын деп тазаны алдым.
Сен есіме түскенде, екі қалқам,
Жерге түскен қамшымды азар алдым.

Толық

Еділ бойы

Ар жағында еділдің көрдім сені, жеңеше-ау,
Қайық қылып сырғаңды өткіз мені, жеңеше-ау,
Мінезің сенің өзгеше-ау.
Қайық қылып сырғаңды өткізбесең, жеңеше-ау,

Толық

Қарагөз

Мынау қолым, Қарагөз саған созған,
Махабаттың жүректе оты қозған.
От-жалындай көзіме көрінеді,
Желбіреген көйлегің берен боздан.

Толық

Қызыл асық

Қыз емес, қызыдың аты - қызыл асық,
жастар көп қыз балаға болған ғашық.
Әзілмен ебін тауып сөйлемеген,
Жігіттің қарап тұрсам өзі жасық.

Толық

Гәкку

Аралап талай жердің дәмін таттым,
Құс салып айдын көлде дабыл қақтым.
Айта алмай Гәккуімді ешбір адам,
Маймаңдап қоңыр қаздай мамырлаттым.

Толық

Шолпан

Таң алдында Шолпан туса,
Тартқан сымдай бөлін буса.
Неше түрлі ән шырқайды,
Сол сипатта әнші Мұса.

Толық

Ақшашақ

Ән салсаң, өзімдей сал, жаным, деймін,
Бұл әнім алты алашқа мәлім деймін.
Кешегі бес жүз қыздың заманында,
Ақшашақ - шырқап салған әнім деймін.

Толық

Жантелім

Жүгірген қойдан қойға сары серке,
Қайтейін қылығыңды балам ерке.
Кеш болса серуенге шығасың сен,
Өмірімнің айдарындай біткен жеке.

Толық

Ақ бантик

Балауса қыз едің бір кезде
Шашыңа ақ бантик байлаған.
Өзгеріп кетіпсің бұл күнде
Көркіңе көз тастап ойланам.

Толық

Дүние-ау

Көрдім де ғашық болдым,ей,қалқажан,
Көңілімде бір сөзім бар айта алмаған.
күлімдеп сүйсіндіре қарайтұғын,
Көзіңнен айналайын жаутаңдаған.

Толық

Ақылбайдың әні

Бір ән тауып Әлекең бер деген соң,
Матай да алыс бірталай жер деген соң.
Он минутта ойыма осы ән түсті,
Қапаш-құпаш қолымда сермеген соң.

Толық

Амал жоқ — қайттім білдірмей

Амал жоқ — қайттім білдірмей,
Япырмау, қайтіп айтамын.
Қоймайды дертің қүйдірмей,
Не салсаң да тартамын.

Толық

Іңкәр-ай

Ер тоқымнан кетпейді аттың қағы,
Талаптанбай ашылмас ердің бағы.
Іңкәр-ай, Жанипа-ай,
Жарамайсың, Әнипа-ай.

Толық

Шәмшіқамар

Шәмшіқамар секілді дәп-дәл Бану,
Кісі қайда көңілді сіздей тану.
Ғашықтықтың бұ дағы нышанасы,
Айтқан сөзің құрбыға жетпей қалу.

Толық

Райхан гүл

Ақ көйлек,қызыл қамзол, лағыл маңдай,
Аузың бал, тілің шекер,нәзік таңдай.
Халіңнің қасіретінен берші хабар,
Жолыңа сарп етейін жиған малды-ай.

Толық

Көк көбелек

Әуеде ұшып жүрген көк көбелек,
Жазайын дертің болса су себелеп.
Кеткенде ауылың шалғай, ей,перизат,
Жортайын аш бөрідей тау жебелеп.

Толық

Көк ала тай

Көк ала тай, көтерші иегіңді,
Өлсең тауып қояйын сүйегіңді.
Жаным сүйген жан сәулем деп жүргенде
Қандай жеңгең айнытты жүрегіңді.

Толық

Жамал

Қыздарды мен қайтейін қылаң-сылаң,
Қалайша ғашық отқа сабыр қылам.
Бірге өскен кішкенеден қимас сәулем,
Басы 'жем', ортасы 'мем',аяғы 'ләм'.

Толық

Ақтоқтының аужары

Қорқамын шымылдықтың құруынан,
Бір жаман қолын сұғып тұруынан.
Жалғанда қыздан сорлы жан бар ма екен,
Айырылып кете барар руынан.

Толық

Ақтоқты

Бұл жерде Сырымбеттей тау бар ма екен,
Малға жай Жеке көлдей қау бар ма екен?
Селт етіп оң қабағым көтерілді,
Көңілді қалқам келіп аулар ма екен?

Толық

Жалғыз арша

Қарқаралы басында жалғыз арша,
Хатқа жүйрік сол қалқа мұсылманша.
Кішкенеден бірге өскен сәулем едің,
Өмірің аз ба, көп пе, әлде қанша?

Толық

Бұрылтай

Таңбасы жоқ, ені жоқ бұрылтайдың,
Сағасы өткел бермейді терең сайдың.
Құба жонға шоқытып шыға келсем,
Жұрты жатыр, өзі жоқ қалқатайдың.

Толық

Ғайни

Есімнен еш кетпейді Ғайни атың,
Өртеген жүрегімді перизатым.
Бұлақтай көгал қуған таудан құлап.
Бересің кімге арнап бал ләззаттан?!

Толық

Ыңғай-ау

Көлдерде көк ала үйрек,қаз арылмай,
Ақ жүзің айдын көлін ажарындай.
Үйіңнен күндіз-түні ат кетпейді,
Секілді Орынбордың базарындай.

Толық

Шәпибай-ау

Дегенде Шәпибай-ау, Шәпибай-ау,
Атымды талға байлап, келдім жаяу.
Атымды талға байлап келсем жаяу,
Шәпи қыз отыр екен ұйқылы ояу.

Толық

Сұр желгенше

Қарағым, айналайын, қалқажаным,
Сенбе едің, бұл жалғанда бар арманым.
Ала алмай хабарынды коптен бері,
Болғанмен сыртым бүтін, іште жалын.

Толық

Өтесің, қайран заман-ай

Дегенде ырғи-қырғи,ырғи-қырғи,
Қанаты құйрығынан ұзын қырғи.
Барынды оралыңның ойна да күл,
Барады өтіп заман сырғи-сырғи,

Толық

Он алты қыз

Астыма мінген атым генадушка,
Шабамын көңіл ашып немножка.
Не стоит на свете жить етуге,
Азырақ ойнап-күлмей, молодушка.

Толық

Мұхида-Шайбан

Дүние-ай, өткенің бе екі келмей,
Табаны тарлан боздың гулер желдей.
Сағындым, айнам,
Сағындым сені.

Толық