Өлең, жыр, ақындар

Арманына жеткен ауыл

Таң қалмайсың заманға енді қайтіп!
Ақиқат боп аңызың келді қайтып.
Ауыл шалы бүгінде отырады
Америка жайында әңгіме айтып.

Толық

Ауылдағы алғашқы күн

Туған жерде бақыт деген бар құсың.
Туған жерсіз — бейшарасың,
Жарлысың.
Аңсаудайын аңсап келдім алыстан.

Толық

Ыстық

Мұнартады сағымды нөпір алап.
Ақ бесікке асылып отыр ана...
Ала бұзау құйрығын шаншып алып,
Айдалаға безеді оқыралап.

Толық

Туған жер

Тыртығы бар тарихтың денесінде
Туған жердің ырқына көнесің де.
Көне етіктің ұлтанын жұлып алар
Көктемдегі көк сазың әлі есімде.

Толық

Қазақы қулық

Ойлауға әркім ерікті.
Берілген бабам ойға мың.
Құдайдан сосын көріпті
Баласы тұрмай қойғанын.

Толық

Тілдің туы

Тілсіз келген білімнің
Түбі нағыз қиғылық.
Кесегесін тілімнің
Көтеремін ту қылып.

Толық

Ел және мен

Осы жерде тәңірменен теңелгем.
Осы жерде қуанышқа кенелгем.
Атомды да ажыратып аларсың,
Алайда сен бөле алмайсың мені елден!

Толық

Өзіміз туралы ода

Тарғындарға жүкті болып анамыз,
Туған жерде айтылады көп аңыз.
Түмен-түмен тұяқтардан кейін де
Қызғалдаққа толып кеткен даламыз.

Толық

Ұлы махаббат

Сусын қылар үмітін шөлдегенде
Осы жерге перзентпіз сен де,
Мен де!
Барлығын да сүйемін,

Толық

Адырна

Қақыратып шыдамның қабырғасын,
Әлі талай айтылар Қадырға сын.
Идеялар жетсін деп нысанаға,
Шірей тарттым ақылдың адырнасын.

Толық

Маған түк те керек емес – сенсеңіз.

Маған түк те керек емес – сенсеңіз.
Қызықтырма соғымыңмен ең семіз.
Қора-қора мал ұстауға болады,
Одан бірақ көтерілмес еңсеміз.

Толық

Өмір

Өмір! Өмір!
Бәрін ұқтым,
Ескердім.
Еркелетпей өсіргенді хош көрдің.

Толық

Асыл ойдың тереңіне

Асыл ойдың тереңіне
Асығудың керегі не?
Көп қалмаған сияқты!
Қиял атты киігіме

Толық

Жұлдыздардай көктегі

Жұлдыздардай көктегі
Бірте-бірте азайып,
Өте шықты көктемім,
Өте шықты жаз айы.

Толық

Жетегінде көп айдың

Жетегінде көп айдың
Жылдар қалай өтеді!
Көңіл толы көл-айдын,
Жүрек толы от еді...

Толық

О бастан-ақ тазалыққа құмарттым

О бастан-ақ тазалыққа құмарттым.
Құмарттым да жүрегіме жүк арттым.
Тамған сия,
Жұққан кірді өшіріп,

Толық

Қасиетті Еркіндігім

Қасиетті Еркіндігім!
Теңдігім!
Қанша шаруа тындырар ем ендігі?!
Амалсыздан азап шегіп отырмын

Толық

Белгілі жәйт

Белгілі жәйт:
Таныстықтың жемісі —
Шақырған соң,
Қалған едім келісіп,

Толық

Бостан-босқа шытылмайды қабақтар

Бостан-босқа шытылмайды қабақтар.
Байқайсың ба,
Сенде қызық әдет бар:
Шын дарынды дұшпаныңды жамандап,

Толық

Құстар қанша баққа көрік болатын

Құстар қанша баққа көрік болатын!
Бұлбұл анау,
Қадірлейді ол атын.
Шырыны үшін,

Толық

Қарлы жаңбыр алағай да бұлағай

Қарлы жаңбыр алағай да бұлағай,
Сол жаңбырдан тұрған кезде құламай.
Жарқ-жұрқ еткен шалғысымен шабыттың
Жыр егінін орып алды ұлы Абай.

Толық

Аға берсін жанардан жас, бастан қан

Аға берсін жанардан жас, бастан қан,
Алайда мен қиянаттан жасқанбан.
Ал сен болсаң төркініңді жасырып,
Түскендей боп көрінесің аспаннан.

Толық

Көп өмірдің жауабынан сұрағы

Көп өмірдің жауабынан сұрағы.
Жеткізбейді ойдың жүйрік пырағы.
Шахматтың бір мастерін
Қалайша

Толық

Көлге құйған өзендей қарық қылар

Көлге құйған өзендей қарық қылар
Өлең жазсаң болмай ма халыққа ұнар.
Неткен жансың апырым-ай, мақтан сүйгіш,
Неткен жансың апырым-ай, даңқ құмар!

Толық

Тамыр жайып тағы да бір көк шынар

Тамыр жайып тағы да бір көк шынар,
Мәз боп қалды сұлулыққа тапшылар.
Сенің әрбір шумағыңа,
Жолыңа

Толық

Мен айтайын

Мен айтайын —
Сен де менен хал сұра —
Бұрынғыдай қызықтырмас бал сыра.
Асу асып,

Толық

Пәлсәпадан шаршай ма ми дегенің

Пәлсәпадан шаршай ма ми дегенің,
Ер-тоқымсыз жіберіп ой дөненін,
Байлық қуған, шен қуған жұртты көріп,
Пенделігім ұстайды кейде менің.

Толық

Үйлесім һәм ұйқас тауып қиыннан

Үйлесім һәм ұйқас тауып қиыннан,
Үкілі ой шықпай қойды ойымнан.
Сол ойменен бардым бүгін жұмысқа,
Сол ойменен қайттым жаңа жиыннан.

Толық

Келген кезде қара бұлттың шабыты

Келген кезде қара бұлттың шабыты,
Нұр жуады көк аспанның мауытын.
Құмның алып тасбақасын көргенде
Елестетем батырлардың сауытын.

Толық

От сезімге сен күймесең, кім күйсін

От сезімге сен күймесең, кім күйсін!
Өрттен шығып ақ боранға сүңгисің.
Бір-ақ мысқал шындық үшін, апырым
Түгелдей бір сыр шахтасын үңгисің.

Толық

Айналаға ақ сәуле таратқандай

Айналаға ақ сәуле таратқандай,
Дүниеде жоқ емес,
Бар ақ маңдай.
Сұлулығын бағалап,

Толық

Дүниенің тарлығы

Дүниенің тарлығы
Қорқытпайды мені шын.
Не істесем де,
Барлығы

Толық

О, өтірік

О, өтірік!
Сары алтын сақаң қайсы?
Сақам бар деп бекерге қоқаңдайсың.
Сен мықтысың,

Толық

Қарияның — табысы емес

Қарияның — табысы емес —
Шаруасына қараймын.
Дарияның — ағысы емес.—
Арнасына қараймын.

Толық

Өнердегі жас қадам

Өнердегі жас қадам
Көп нәрсені кеш білген.
Артық емен басқадан,
Кем де емеспін ешкімнен.

Толық

О, тіршілік

О, тіршілік!
Не берсең де арнап бер.
Алтын балық ілігетін қармақ бер!
Бақыт бер де,

Толық

Заман мәнін, адам жанын аз біліп

Заман мәнін, адам жанын аз біліп,
Ішкен тамақ, киген киім мәз қылып,
Шыныменен өтеді ме бұл ғұмыр?!
Алдап-арбап лауазым мен шен-шекпен,

Толық

Кейде ширап

Кейде ширап,
Кейде жүндей түтіліп,
Кейде ұтып,
Кейде мықтап ұтылып,

Толық

Қыр басында алтын қақпа мен кірген

Қыр басында алтын қақпа мен кірген.
Керегі не іздеп оны зеңгірден?!
Жұлдызы мол аспанына өнердің
Жарқ-жұрқ етіп шыққан жоқпын мен бірден.

Толық

Жастау едім

Жастау едім,
Жарқ-жұрқ еткен нұрлы едім.
Өнер үшін қай тозаққа кірмедім!
Тазартам деп көңілдердің мұржасын,

Толық