Ұлы Мұхтар Әуезов
Мың жылдар өшпес өрнек,
Айғақ тұлға,
Кең мінез, кең даламдай
Байтақ тұлға
Қаһарман ғалым Шапықжан,
Маған — іні, елге — аға.
Құттықтап саулық тілейді,
Құрметті ел-жұрт, кең дала!
Жайнақтап өскен асыр сап,
Ғажап ең-ау жастық шақ!
Жас жетті жылдар жетелеп,
Басатын болдық тасырқап.
Күн көзі сары үрпек жас балапандай,
Күзгі аспан ала шабыр, ала таңдай,
Әр ұста бытыраңқы қорғасын бұлт,
Ырғиды долы ашуын тарата алмай.
Мен — еліммін,
Мен — қазақпын, ақ жанмын,
Анашымның ақ сүтіне адалмын.
Жарық дүние, жаннатыңа іңгәлап,
Бұл фәниде жарты өмірді жасадым да, әрі астым,
Әрі астым да, қара орманға қапелімде жанастым.
Ойпаттағы опа көрген оң жолымнан адастым.
Ежелгі оның қорқынышын есте тұтып келемін,
Алдыңда жар, бар үңгір,
Жұтар, мейлің темірсің.
Өзге тілдің бәрін біл,
Өз тіліңмен өмір сүр.
Қайшекемнің көрік үйі бар еді,
Құрқылтайдың ұясындай тар еді.
Жем өзені баяу ғана ағатын,
Арғы беті жазықтау,
Өздеріңдей, өздеріңдей менде осы,
Кең Алланың періште емес пендесі.
Бір басыма кемшілігім жетерлік,
Бірақ, бірақ өсектерге сенбеші...
Бүгін, бүгін Құлсарының нұр шағы,
Сексен жылдық желкілдейді жыр сәні.
Қарашүңгіл – кәрі атасы жебеген,
Құлпырады қызыл-жасыл Құлсары.
Іздедім сені арманым,
Құлпырған әсем бақтардан.
Бүр жарған қызғалдақтардан,
Алғашқы жауған ақ қардан...
Куәсімін,
Нұрға бөккен шақтардың,
Біздің жақта неткен әсем мақпал түн.
Есіңде ме,
Күн нұры төгіледі аппақ арай.
Көз тігіп құмартпассың көкке қалай?
Сыңсыған аққу әнін естисің бе,
Самғаған мұнаралы жаққа қарай.
«Қария дария» буырқанып тасыған,
Айнымайды арулардың тарқатылған шашынан.
Білесің бе,
Біздің жақта аспан деген, жас ұлан,
Қойшыға қандай ыстық,
Даланың жусаны, қымыздығы.
Маған да сондай ыстық,
Качалканың сазды үні, сыбызғы үні.
Ырғалады, качалка ырғалады,
Ырғалады, бір нәзік сыр қалады.
Жер астында жасырын тұнған мұнай,
Жүрегімнің жасырын тұнған әні.
Дірілдейсің Атырау,
Динамиттен емес аттырған.
Қара моншақ-жақұтыңнан,
Менің шексіз бақытымнан!
Құйып тұр күн ыстығын,
Күйіп тұр сағым дала.
Мол түсті жүріс бүгін,
Мезгіл жоқ дамылдаған.
Күлер болсаң шын көңілден .......... күл,
Қанжар сұқпай сыйлап тұрып барқыт гүл.
Жер шарының барлық биржаларынан,
Мен өндірген мұнай исі аңқып тұр.
Не қиындық болсадағы шыдайды ұл,
Өзіңді-өзің төзімге сап сынай біл.
Туған жердің жарып шыққан құрсағын,
Мұнай – дәулет,
Тоқтамасын нұрлы өмір дөңгелегі,
Адамзатқа бейбіт күн ең керегі.
Алтын БЕСІК өзіңсің әлдилеген,
Тербе мені, ЖЕР-АНА, тербе мені!
Адамдыққа, асылға,
Толған барлық айналам.
Жиырма бірінші ғасырға –
Қазақ елі жайнаған.
Сұлулардың мықынындай мықыны
Кекіліне татар сәндеп үкіні.
Көшпенділер үшін қымбат бәрінен,
Қас тұлпардың тұқымы.
«Құм басып талай қайтатын ізді,
Бабамның кешкен күндері көп.
Ал бүгінде айтады бізді,
Жиырмасыншы ғасырдың көшпенділері, — дей,
«Барлаушы деген қиялшыл жанбыз,
Мұнара тұрар жапанда жалғыз.
Думанға бөлеп маңайды маңғаз,
Көлінен көңіл ұшырып сан қаз.
«Атырауым,
Бұлтын серпер аспанның,
Шат ордасы тілі басқа достардың.
Өзің жайлы қалдық бір сәт айтысып:
Атырауым!
Мықтылығыңа ел сенген,
Көкжиегің кең сенің биік еңсеңмен.
Қымбаттай түсті қадірің,
Маңғыстауда...
Көп дейді жұмбақ үңгір,
Жұмбақ үңгір құпиясын тыңдағым бір
Келген еді.
Аппақ мөлдір сезімдеріңіз үшін,
сезімге беріліп, езілгеніңіз үшін,
көз ілмейтұғын төзімдеріңіз үшін,
дара тұлға боп көрінгеніңіз үшін –
Қаламымның қадамы ұзын
Шолды тағы Ұланды бір.
Өткен жылы айтылып еді,
Болмаса да ұнамды жыр.
Ертіс Ертіс болғалы,
Ел жағалай қонғалы,
Сақалы бар, мұрты бар,
Метр жарым тұрқы бар,
Майдың майда лебін сүйіп
Жаздың сұлу жапырағы,
Гүлге бөлеп айналаңды,
Бұлбұлы әнмен шақырады.
Кейде газың, кейде суың болмай,
Кейде жылу берген буың болмай,
Кейде жарығың лып етіп,
Қараңғылық сып етіп,
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі