Өлең, жыр, ақындар

Мешейім

Кеп қалған сезім селін жасқамадым,
Тағы да ауыл жыры бастағаным.
Мен туған Мешей деген бір ауыл бар,
Сыртында Каменканың - Таскаланың.

Толық

Мерейлі мекен

Басыма ойлар келіп ала-құла,
Жүргенде жыр ілікпей қаламыма.
«Қарағым, аунап-қунап қайтсаңшы» деп,
Болады шақырғандай дала мына.

Толық

Махаббат

Төбемізден төніп тұрған айға ұқсап,
Жас махаббат, пәк жүрекке жай құшақ.
Кейде ләззат шарабына мас қылып,
Кейде жүрсің көңіліме қайғы caп.

Толық

Маңдайымыз терлемей...

Дейміз әркез: байымайды ел неге,
Кілті мұның көктеме, әлде, жерде ме?
Күн көрістен қажып жүрген халқымыз,
Белшесінен батар қашан теңгеге.

Толық

Маңғыстау шілдесі

Жатыр, міне, тырысып «тулақ» дала,
Бұйрат-бұйрат боз құммен бунақталып.
Тұяқ тірер бір тұлдыр таппай құйын,
Секіреді Каспийге, тулап барып.

Толық

Маңғыстау

Бұрын өңсіз жон еді бұл аралар,
Бүгін бос жер таппайсың сына қағар.
Жер төсіне қадалған темір діңгек,
Айдала самсап тұр мұнаралар.

Толық

Қысқы сурет

Кенеттен қар жауғанда жапалақтап,
Баладай қуандым қол шапалақтап.
Бір әйдік Аяз ата келе жатты,
Мұрты аппақ, кірпігі аппақ, сақалы аппақ.

Толық

Қырық бесінші жыл

Түнеріп сол күндерде тұрды аспаным,
(Таяғы тағдырдың ұрмас бәрін).
Қарсы алдым балалармен қатар барып,
Әкемнің жаудан қайтқан құрдастарын.

Толық

Қызғалдақ

Қыр мені қызықтырып шақырады,
Ол бірақ, қызғалдақсыз тақыр әлі.
Даланы күн құрғатпай кеземін дeп,
Ұлтаны бәтеңкемнің қақырады.

Толық

Құштарлық

Екі келмес, бір-ақ келер өмір бұл,
Солмасын тек, солмасыншы көңіл-гүл.
Жанарымыз жұмылып бір кеткенше,
Жетелейді арман-сағым көгілдір.

Толық

Құр қалмас

Әркімнің де бар өзінше есебі,
Өзінше ойлап, тек өзінше шешеді.
Опынады, опынады сан соғып,
Дұрыс болмай шықса ісі кешегі.

Толық

Құрдастар

Болдық біз де бір кездерде қыз, жігіт,
Сүйдік, күйдік кереметтей үздігіп.
Енді, міне, көктем өтті, жаз кетті,
Төрге шықты, егделіктей күз кіріп.

Толық

Құлан едім...

Құлан едім құлдыраған далада,
Еркіндікке ерке көңіл қана ма?
Аяғыма тұсау түсер деген ой,
Еш уақытта кірген жоқ-ты санама.

Толық

Жеңгеге тілек (қайны, қайын сіңлілер тілегі)

Арнап кетпей гүл-өмірдің жатқа әнін,
Біздің үйдің босағасын аттадың.
Сондықтан сен ең әдемі жеңгесің,
Өзің де әр кез сол қалпыңды сақтадың.

Толық

Әпкеге тілек (сіңлі тілегі)

Демейміз күн күңгірт боп, таң адасты,
Сонда да, әпке, шаттық, мұң араласты.
Біздің үйден басталған бір соқпақ жол
Сені бізден бақытқа ала қашты.

Толық

Таубайдың Жүсібіне

Бар еді менде не ақың кеткендей-ақ?
Тиеді мына сөзің кетпендей-ақ.
Аузыңнан қандай-қандай сөз шығады,
Тұлпарды есек келіп тепкендей-ақ.

Толық

Жазылған жырлар

Жазылған жырлар! Жанымның құйттай құстары,
Жайлап жүрсіңдер тірліктің қайсы тұстарын?
Сендерді көріп сүйсініп жүр ме достарым,
Таңырқап жүр ме, табалап жүр ме дұшпаным?

Толық

Ұстаздарым

Аш, бабын сөздің, дүр Омар,
Жөн болса сөзің тыңдалар.
Келіспесе кестесі-
Ретсіз сөзді кім тыңдар!

Толық

Айша бибі

Күмбезін көріп анамыз Айша бибінің,
Көзіме жас кеп, кеудеме толды күй бүгін.
Сақтай алмаппыз бастапқы таза қалпында
Хас шебердің қалдырған қымбат сыйлығын.

Толық

Ұстазым

Мәлікүл - Мәуіт періште -
Пенденің келсе оңынан,
Гүрзі алып келсе қолына -
Мүңкір - Нәнгүр солынан:

Толық

Азан

Шам қаласы. Ояндым таң алдында.
Таң алдында бөленді санам нұрға.
Ғарыш жақтан ғажап саз құйылып тұр!
Құдірет бары білінді маған мұнда.

Толық

Алтыбақан

Тамаша дәстүрімді халқыма тән,
Жоғалтпай, аялашы, алтын Отан!
Орны боп шын достықтың әуелесін
Үстінен жұлдыз жауған алтыбақаң.

Толық

Шілтер

Сен кеткен соң басталған-ды басқаша ән,
Жүгіреді жылдар шашып шаңға шаң.
Жырларымды көп адамдар тыңдаған,
Ана, сен ғой естімедің ешқашан.

Толық

Құлайды

Кей адамның бағы жылдам өрлеген,
Бетіне оның ешкім жел боп келмеген.
Қайда барсын, сый-құрметке бөленіп,
Әрқашан да дайын тұрар төр деген.

Толық

Құдаға құрмет

Аты алысқа кеткен ауыл Сүйіндік,
Бүгін мұнда бас қосыпты дүйім жұрт.
Арада өскен азаматын ардақтап,
Жатыр екен бір тамаша жиын қып.

Толық

Қос шумақ

Мерзімін уәделі істің кешіктіріп,
Мезгілсіз мазалама, есікті ұрып.
Айналса болмас па еді азаматтан,
Айтарын бір-ақ айтар, кесіп тұрып.

Толық

Қос еңбеккер

Таң алды, жұрт ұйқыда, бұйығы маң,
Жүрекке тұр бір ғажап құйылып ән.
Ұялтып тастай ма деп келесі күн,
Отырмын түспей түннің иығынан.

Толық

Қос домбыра

Адамзат ғұмыр кешпес босқа, сірә,
Бір ұрпақ, бір ұрпаққа қосқан мұра.
Қалдырған Құрекеңдер аманат қой,
Төріңде иықтасқан қос домбыра.

Толық

Қолдай көрші жалғызды

Бұл тірліктің қарамай оң-солына,
Барды салам жалғыз ұлдың жолына.
Жасым болса, бара жатыр ұлғайып,
Бақыт құсы қашан қонар қолыма?..

Толық

Қимас көңіл

Өзіңді жүруші едім таудай көріп,
Жатырсың, қайран досым, нардай шөгіп.
Жолыңа қансонар боп төселсемщі,
Пейілді қаңтардағы қардай төгіп.

Толық

Қатарымнан қалмаспын

Абай айтқан - қартайғанда мол қайғың,
Мен де өзімше толғанамын, толғаймын.
Сұңқар болып саңқылдауға шамам жоқ,
Үнім баяу, шырылындай торғайдың.

Толық

Қара сиыр

Соғыс сұмдық түтеп тұрған кез еді,
Шаттық семіп, қайғы деген тез өніп...
Біздің де әкей кетті қанды майданға,
Зұлым жауға кек қаруын кезеніп.

Толық

Қарақия

Қара нардай қасқайып тұрасың да,
Бұйра бұлтқа «өркешің» ұласуда.
Жолаушыны жеткізбей шаршатасың,
Бір асудан жетелеп, бір асуға.

Толық

Қаламгермін

Бурыл тартып бара жатыр самайым,
Тыныш тірлік?!.
Оны қайдан табайын.
«Қағаз жазған қиын жұмыс емес қой»,

Толық

Бірінші назым

Жаһилдер ғалым сөзін тыңдамаған,
Шарғиға мықтап белін байламаған.
Хайуандар есебінде көрінеді,
Аслына назар салып аңдамаған.

Толық

Тақпақ

Хұрметлу зайғы ғұмырдан -
Ұйқыда көрген түс артық.
Тар жерде тайғақ кешуде,
Ерлерің қылған күші артық.

Толық

Терме

Неше фасыл, неше бап,
Біздің сөздің бұтақтап
Кетеді ұзап тарауы.
Жүйріктер мінген озбай ма,

Толық

Ат дұр ердің жолдасы

Ат дұр ердің жолдасы,
Ұл дұр дәулеттің басы.
Қыз һам болса көңіл хошы
Зұрият керек дұр жігітке.

Толық

Леп ұрған кейбір жігітке

Атқа мінсең наз бедеу
Қапалы көңіл ашылар.
Кем болмаса тумысың
Қатарға басын қосылар.

Толық

Қатын үш түрлі

Бір қатын сыйлаумен қатын,
Бір қатын қинаумен қатын.
Нағыз қатын, сол қатын -
Һәр нәрсені ойлаумен қатын.

Толық