Жер екен
Абхазия гүл бағы
Бұлбұл сайрар жер екен,
Көк бұлты да таудағы
Көк теңіздің лебі екен.
Көк теңізде шомылған
Түнде жұлдыз, күндіз қыз,
Сымбатына сұлу жан
Қарай суда жүрміз біз.
Отырсаң көк теңіздің жағасында,
Қаласың қызыққа бір қанасың да;
Қыз қуып суда жүзген жігіттерді,
Мәз-мейрам мөлдір толқын аясында.
Карги гого, карги гого,
Қарама сен қадалып,
Қара көзің мірдің оғы,
Жүрме жанды жара қып!
Бейне аспанда бір сағым
Асқар тауы Абхаздың,
Ашты маған құшағын
Тас қақпасы Кавказдың.
Айқара ашық теңізге
Үйде балкон есігі,
Соққан сонда лезде
Ерке желдің есуі...
Толқындары теңіздің
Толқыны емес өзеннің,
Кетеді үзіп ол тізгін
Алдында нақ көзіңнің.
Қара теңіз көсіліп
Жатса, көлбеп алдында,
Төбеңнен тік тесіліп
Қарайды екен тау мұнда.
Гаграның біп-биік
Көрдің бе ескі қорғанын,
Жарына сан оқ тиіп
Шежіре боп тұрғанын?..
Мезгілі еді нақ түстің
Күн күледі үстімде,
Ұшып келем «Аққұстың»
Қанатының үстінде!
Адамзат өсіп, өніп түрге енеді,
Ағаш та көктем туса бүрленеді,
Аяймын, тек аз ғана өмір сүріп,
Гүл неге семер болса гүлденеді?
Бұлан-талан бұлт тулап
Тұрса көктен бір дауыл,
Су қыраны қиқулап
Қақса аспанда бір дабыл, —
Ел аңызы естегі:
«Айға ғашық Зура қыз
Ұшып барып, деуші еді —
Бола қалған бір жұлдыз...
Болатшылар мартенде
Құйса құрыш қайнатып,
Тояттаған жер дәнге
Шаруа жонды жайнатып.
Біз майданда от шашуға адамның
Ажалы үшін жасамаймыз темірді,
Біз жасаймыз бақыты үшін әлемнің,
Жайқалтуға бейбітшілік өмірді.
Қыс өтіп, жаз туғанша,
Іс тыныстап тыңдағы,
Десеңші, бір, той қанша
Болады елде мұндағы?
Па, шіркін! Көрікті едің көктем қандай,
Аспаннан шықты күнің от жанғандай!
Түйілген тау қабағы кетті ашылып,
Ғашығын көкжиектен күткен жандай.
Әсте бір, жоқ па сүйген асыл жарың,
Тегінде аз жырлайсың ғашық жайын, —
Десе дос, амалым не, мойынға алам,
Алайда, өлеңімнің асылдарын
Сүйгем алғаш ашылған
Шахта шамын жаққан-ды,
Қарағанды,— жасымнан
Қаққам жырмен қақпаңды!
Егіз елді шомылтып,
Егіле ағып Чу жатыр,
Төлді суға тоғытып, —
Шопанымыз шыңда тұр.
Ерке Алатау қасында
Сүйем егіз елді өскен,
Бір ағаштың басында
Қос алмадай тең өскен.
Амудария бойында
Мың ба, бұрын,— жүз кетпен
Жер қазып, су бұрғанда.
Өзенге бір қыз кеткен.
Мұхитына көкжиек
Қызыл қанат күн батып,
Оранғандай ақ жібек.
Мұз құрсанды қыр қатып,—
Зор меже жеті жылдық тұңғыш жазы
Гүліңдей қырдың қызыл ту ұстады,
Құйылтып көкірегінен дән маржанын
Тың дала күнге еркелеп тыныстады.
Қусақтың өзені ел өрісіндей,—
Далаға шашқан таудың күмісіндей,
Тентегі Текелінің тасығанда
Құлынның үзіліпті желісіндей...
Қартаймас қарап тұрсаң дала мықты-ақ,
Кейде бұлт қабақ түйсе алабұртпақ,
Тұнжырап түн басқанда айналаны,
Көз жұмған көк жиекті тау қиықтап,
Біз мақтана аламыз,
Хақымыз бар мақтанар,
өйткені, біз емеспіз
Сотқарлардай сұқтанар.
Қызықтырар ерлігің
Жұрттың әлі ойында,
Жырында ерлік еліңнің
Ұранды үнің бойында.
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі