Өлең, жыр, ақындар

Мақал-мәтелдер

Қазан қолыңды күйелейді,
Жаман жүзіңді күйелейді.

Ілмектер: жаман

Қайталаған дерт жаман,
Қайта бұзған серт жаман.

Ілмектер: дерт, серт, жаман

Кімді қор тұтсаң,
Соған зар боларсың.

Ілмектер: қор, зар

Өлімнен қорлық жаман.

Ілмектер: жаман, өлім

Жерді жамандама,
Сенің туған анаң.
Халықты жамандама,
Паналайтын панаң.

Ілмектер: жаман

Жаманның сөзін сөйлеме,
Жасықтың дауын даулама.

Ілмектер: жаман, жастық, дау

Еркектің жаманы
Қатынын жамандар,
Елдің жаманы
Батырын жамандар.

Ілмектер: жаман, еркек, қатын, отбасы

Жыланға түк біткен сайын
Қалтырауық болады.
Жаманға мал біткен сайын
Бақырауық болады.

Ілмектер: жаман

Көк соққаннан,
Көп соққан жаман.

Ілмектер: жаман

Жаман артық қылам деп
Тыртық қылар.

Ілмектер: жаман

Жаман етігін майлар,
Етігі етегін майлар,
Етегі көпшігін майлар,
Көпшігі құйрығын майлар.

Ілмектер: жаман

Құлқы жаманның
Қасында болма.
Құнты жаманның
Асында болма.

Ілмектер: жаман

Жаманның ақылы қалтасында,
Ақымақтың ақылы балтасында.

Ілмектер: жаман, ақымақ

Үндемегеннің ішінде,
Үйдей бәле жатады.

Ілмектер: үндемеу, бәле

Қауым елді жамандама,
Қарғысына қаларсың.
Қара жерді жамандама,
Қайтып сонда барарсың.

Ілмектер: жаман, ел

Наданға жалынғанша,
Адамға жалын:
Надан жолыңды тосады,
Адам қатарға қосады.

Ілмектер: надан, адам

Тыстағы мың жаудан,
Үйдегі бір жау жаман.

Ілмектер: отбасы, жаман

Көргені жаман —
Бергенін айтады.

Ілмектер: жаман

Көргені жаман оңбайды,
Айтқан тілді алмайды.
Алғаны жаман оңбайды,
Қағып төсек салмайды.

Ілмектер: жаман, үйлену

Жаманның бір қылығы артық,
Жағасы жыртық.

Ілмектер: жаман, қылық