Есекке үкі тақпайды,
Ешкіге жабу жаппайды.

Ілмектер: жан-жануар, төрт түлік мал

---

---

Есегімнің керіне қарама,
Әшекейліеріне қара!

Ілмектер: жан-жануар, төрт түлік мал

---

---

Шайтан шайтанды іздейді,
Тай тайқарды іздейді.

Ілмектер: жан-жануар, төрт түлік мал

---

---

Есекті жолаушы –
Есепті жолаушы –
Атты жолаушы –
Бапты жолаушы –
Түйелі жолаушы –
Киелі жолаушы –
Жаяу жолаушы –
Көңілі қаяу жолаушы.

Ілмектер: жан-жануар, төрт түлік мал

---

---

Есекті жеге білмеген
Отыннан қалдырады.

Ілмектер: жан-жануар, төрт түлік мал

---

---

Судың терең, саязын
Ағысынан білерсің.
Аттың жақсы, жаманын
Шабысынан білерсің.

Ілмектер: төрт түлік мал, су

---

---

Жемісті ағашқа тас атпа,
Буаз биеге тас артпа.

Ілмектер: ағаш, төрт түлік мал

---

---

Арықтың көркі — сәмбі тал,
Аттың көркі — құйрық, жал.

Ілмектер: арық, төрт түлік мал

---

---

Аттың сүріншегі,
Жігіттің еріншегі жаман.

Ілмектер: еріншек, жігіт, төрт түлік мал

---

---

Үйірінен айрылған айғыр
Ат болады,
Көңілді қалдырған ағайын
Жат болады.

Ілмектер: төрт түлік мал, ағайын, туыс, жат

---

---

Атың жақсы болса — қанатың,
Ағайын жақсы болса — санатың.

Ілмектер: төрт түлік мал, ағайын, туыс

---

---

«Арық» деген жаман тай,
Жазға ілінсе — ат болар.
Бастан бақ, қолдан мал кетсе,
Жаман жұрат жат болар.

Ілмектер: төрт түлік мал, жат, ағайын

---

---

Атың жаман болса,
Сатып құтыларсың,
Көршің жаман болса,
Қайтіп құтыларсың?

Ілмектер: көрші, ат, төрт түлік мал

---

---

Қойдың басы —
Құданың асы.

Ілмектер: қой, төрт түлік мал, құда, туыс

---

---

Ат болатын құлынның,
Бауыры жазық келер,
Адам болатын баланың,
Маңдайы жазық келер.

Ілмектер: төрт түлік мал, адам, бала

---

---

Арпа берсең, атқа бер,
Қатыр-құтыр шайнасын.
Қызды берсең жасқа бер,
Құшақтасып ойнасын!

Ілмектер: төрт түлік мал, жас, қыз

---

---

Ат жүйрігі айырады,
Тіл жүйрігі қайырады.

Ілмектер: төрт түлік мал, тіл

---

---

Тіл ерді қабырға салады,
Нарды қазанға салады.

Ілмектер: тіл, төрт түлік мал

---

---

Адам сөзінен жазады,
Сиыр мүйізінен жазады.

Ілмектер: адам, сөз, тіл, төрт түлік мал

---

---

Бұралқы сөз — күлуге жақсы,
Бұралқы жылқы — мінуге жақсы.

Ілмектер: сөз, тіл, жақсы, төрт түлік мал

---

---