Есірткіге тәуелді тұлғалардың қоғамға бейімделуінің психологиялық жағдайлары.

Нашақорлардың әлеуметтік бейімделуі кешенді тәсілді қажет ететін күрделі және маңызды процесс. Бұрынғы нашақорлар емделгеннен кейін қоғамдағы толыққанды өмірге қайта оралу міндетін қояды. Физикалық тәуелділікті жеңу ғана емес, сонымен қатар психологиялық зардаптармен күресу маңызды. Эмоционалдық тұрақсыздық, ұят пен алаңдаушылық сезімі, өзіне және басқаларға деген сенімнің жоғалуы - мұның бәрі оңалту процесіне кедергі келтіреді. Әлеуметтік оқшаулану және стигма бұл проблемаларды күшейтіп, қалпына келтіруге қосымша кедергілер жасайды.

     Табысты бейімделудің негізгі шарты – қолайлы әлеуметтік ортаны құру. Психологиялық көмек тәуелді адамдарға сенімділікке ие болуға, қарым-қатынас пен жұмыс дағдыларын қалпына келтіруге көмектеседі. Топтық терапия бағдарламалары жаңа әлеуметтік сәйкестікті қалыптастыруға ықпал етеді және адамдарға өзін қоғамның бір бөлігі ретінде сезінуге көмектеседі. Психологтармен және әлеуметтік қызметкерлермен жұмыс істей отырып, нашақорлар бірте-бірте эмоционалдық қиындықтарды жеңуге үйренеді, үзілген байланыстарды қалпына келтіреді және болашаққа оптимистік көзқараспен қарай бастайды.

      Сонымен қатар, сәтті бейімделу үшін отбасы мен жақын адамдарының қолдауы қажет. Қоршаған орта қалпына келтіру процесінде маңызды рөл атқарады, адамға қайтадан құндылығын сезінуге көмектеседі. Бейімделудің маңызды бөлігі - өзін-өзі бақылаудың және стресске төзімділіктің жаңа стратегияларын үйрену, бұл нашақорларға есірткіге жүгінбестен қиындықтарды жеңуге көмектеседі. Қоғамдық және еңбек қызметіне біртіндеп араласу өнімді өмірге қайта оралуға мүмкіндік береді, өзін-өзі бағалауды нығайтады және ары қарай дамуға ынталандырады.

      Халықтың нашақорларға деген көзқарасын өзгерту де маңызды. Нашақорлықтың жанашырлық пен көмекті қажет ететін ауру екенін мойындау стигманы азайтып, бейімделуді жеңілдетеді. Оңалтуға және қайта әлеуметтендіруге бағытталған әлеуметтік бағдарламалар қоғамға қауіпсіз оралу үшін жағдай жасай отырып, мазмұнды қолдау көрсетеді. Сайып келгенде, сәтті бейімделу нашақорлардың сауығып кетуіне ықпал етіп қана қоймай, қоғамға оң әсерін тигізіп, қылмыс деңгейін төмендетіп, қоғамның белсенді мүшелерінің санын көбейтеді.

Мамаш Диана

4 курс студенті 

Оқытушы: Болтаева А.М. 

психология ғылымдарының кандидаты

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ