Шындық-Эрих Фон Манштейн.

     Адамзат тарихында ереулі стратегиялық ой-өрісімен есте қалған неміс генерал-фельдмаршалы - Эрих Фон Манштейн. Ол Вермахттың ең дарынды стратегі ретінде беделге ие болды және неміс генералдарының бейресми басшысы болды. Бірінші және екінші дүниежүзілік соғыстарында өзінің стратегиялық және теоретикалық қабілеттерін паш ете түскен. Бірінші дүниежүзілік соғысқа қатысушы, ауыр жарақаттан кейін – штаттық лауазымда. Қаншама жеңістер мен құрмет құшағына иеленген- Манштейн. Алайда оның көптеген әскери жетістіктерін Гитлер өз атына жазып алған болатын. Мысалы: 1.1941 жылы құрастырылған Барбаросса операциясын Гитлердің штаб-пәтерінде Манштейн ұсынған болатын.Операцияның оң және сол жақтарын бөліп, оның тиімділігін айқын дәлелдеген болатын. Бірақ тарихқа Гитлердің атымен түскен бұл операцияның қандай жетістікпен басталғанын бәріміз білеміз. Статистика бойынша осы операцияның арқасында неміс әскері үлкен шығында болмады. Экономикалық тұрғыдан да қалтаға соққы бермейтіндей құрастырылған операция ең басынан Манштейннің арқасында болатын.  2.1943 жылы Мәскеу түбегіне жеткен неміс әскерлерінің алдына таңдау келді. Мәскеуді солтүстік бағыттан қоршауға алу не оңтүстік бағыттан шегіне соққы беру. Осы қиын таңдауды Шлейф әдесімен шешкен Манштейн, Мәскеуге қозғалысты оңтүстіктен бастады. Генерал Гудериан бастаған танк зводы Манштейннің тактикалық қозғалыс схемеларымен жүріп отты. Соңы керемет нәтижемен біткен операцияның құрметін Гитрел қайта өзіне емденді. Бірақ Нюрнберг процессі келгенде айыптың бәрі Гитлердің мойнына емес, Манштейннің мойнына жабылған болатын. Жүргізілген аудио жазбаларда Манштейнге көптеген құйтырқы сұрақтардың қойылуы, соттың кінәні жабатын адам іздегенінің дәлелі. 3.Нюрнберг соты кезінде көптеген Манштейннің атында болмаған операцияларды оның мойнына тағу саясаты жүрді. Себебі, Гитлер өлімінен кейін    сот жасалған қылмыстың артын жабу үшін, кінәнің бәрін бір адамға ілу керек болды. Ол-өз жазаларын мойындағанымен, көптеген істемеген қылмыстар үшін сұралды. Статистика бойынша 2-ші дүниежүзілік соғыстың бастапқы 3 жылын жеңіп берген Эрих Фон Манштейн болатын.Қаланы қорғау, қаланы қоршау және танк қозғаласын жылдамдату стратегияларын ойлап тапқан болатын. Нацисттік идеология жүргізгенімен, әрқашан адамгершілігін және гуманизм нормаларын жоғалтпаған адам болатын. Манштейн шындығын кәзіргі таңға дейін көптеген тарихшылар мойындамағанымен, ең біріншіден Гитлер ешқандай стратег болмағанын есімізде сақтауымыз қажет.Гитлер көптеген шешімдерін өзінің штабындағы Генералдарының көмегімен шығарып отырды. Фронт ашылуымен, генералдар сол күйі қашықтықта жоғарғы штабпен ақылдасып отырған болатын. Бұл да Манштейннің көптеген шешімдерін өзі жасап,Гитлердің өз атына атақ алуы тек жасырын қалған архивтердің және хаттамалардың мәселесі. Манштейн тарихта кәсіби әскери қолбасшы ретінде есте қалса да, оның қызметі мен жеке тұлғасына қатысты пікірталастар әлі күнге дейін жалғасуда. Адам ретінде фашисттердің әрбір жасаған қылмысы біз үшін ақталмайтын факт. Дегенімен, тарихи архивтердің бар болуы Манштейнді кейбір тұстарда ақтайды. Бәріне түсіну керек жайыптың бірі, архивтердің және тарихтың әлі де толық зерттелмегендігі болып табылады. Тура сол секілді Молотов-Рибентроп келісіміде архивтерден кеш шығып, әлем үшін сенсация болды.Бұл дәлел, архивтердің әлі де толық зерттелмегенін және көптеген ақиқат күніге дейін жасырын екенін дәлелдейді.Манштейн сыры бүгін болмасын, ертеңгі таңда шындық болып жариялануы тек уақыт мәселесі.

«Journiverse» білім беру орталығының оқушысы: Султан Дидар​