Әлеуметтік желілер – пайдалы ма, әлде зиян ба?

    XXI ғасыр — ақпарат ғасыры. Ал әлеуметтік желілер — осы дәуірдің ең ықпалды құралдарының бірі. Қазіргі таңда әлемде 5 миллиардқа жуық адам әлеуметтік желіні пайдаланады. Бірақ бұл технологиялық жетістіктің пайдасы мен зияны қатар жүреді. Сонымен, әлеуметтік желі — пайдалы ма, әлде зиян ба?

Пайдалы тұстары

1. Ақпарат алу және білім бөлісу
Әлеуметтік желілер жаңалықтарды жедел таратады. Көптеген мұғалімдер, ғалымдар мен шығармашылық өкілдері өз парақшаларында пайдалы контент жариялап, білім мен тәжірибемен бөліседі.

2. Байланыс және коммуникация
Алыстағы жақынмен оңай байланысуға, жаңа адамдармен танысуға мүмкіндік береді. WhatsApp, Instagram, Facebook сияқты платформалар адамдарды біріктіріп, достық пен қарым-қатынасты нығайтады.

3. Кәсіп пен жарнама
Көптеген шағын кәсіп иелері үшін әлеуметтік желі — басты маркетинг құралы. Instagram мен TikTok арқылы көптеген жас кәсіпкерлер өз өнімін ұсына отырып, тұрақты табыс табуда.

Зиянды жақтары

1. Уақытты босқа өткізу
Статистика бойынша адамдар күніне орта есеппен 2–3 сағатын әлеуметтік желіге жұмсайды. Бұл — бір айда 60–90 сағат деген сөз, ал бұл уақытта бірнеше кітап оқуға не жаңа дағды игеруге болар еді.

2. Психологиялық әсері
Әлеуметтік желілер жасөспірімдер арасында күйзеліс, жалғыздық, өзіне сенімсіздік сезімдерін тудыруы мүмкін. Басқалардың “мінсіз өмірін” көріп, өз өмірімен салыстыру – өз-өзіне деген бағалауды төмендетеді.

3. Жалған ақпарат пен манипуляция
Фейк жаңалықтар, жалған аккаунттар мен арандатушы жазбалар әлеуметтік желі арқылы жылдам тарайды. Бұл қоғамдық пікірге кері әсерін тигізіп, адасушылыққа әкелуі мүмкін.

     Әлеуметтік желі — жай ғана құрал. Оны қалай қолдану — әр адамның өз таңдауы. Егер оны саналы түрде пайдалансаңыз, ол дамуға, жаңа мүмкіндіктерге жол ашады. Ал бақылаусыз қолдану — уақытты, энергияны және сенімді жоғалтуға әкелуі мүмкін.

Сондықтан ең дұрысы — тепе-теңдік сақтау: пайдалысын алып, зияндысынан қорғану.

«Journiverse» білім беру орталығының оқушысы: Жетисова Ботагөз