Сабақ мақсаты: Оқушылардың «адамгершілік» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейтіп, адам бойында кездесетін рухани адамгершілік қасиетті аша білу.
Сабақтың  міндеттері:

- Оқушылардың адамгершілік туралы білімдерін кеңейту.

- Бала бойындағы жақсы қасиеттерді дамыту.

- Жалпы адамгершілік құндылықтарды оқушылардың бойына дарыту.

Ресурстар: интерактивті тақта, нақыл сөздер, үлестірмелі парақшалар, түсті қарындаштар, стикерлер.

Сабақ барысы:

 1. Ұйымдастыру кезеңi. (2 мин)

Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.

 2. Тыныштық сәтi. 3 мин

«Нұрға бөлену» жаттығуын баяу әуен тыңдай отырып жасау.

Нұрға бөлену

  Ыңғайланып отырыңыздар, денелеріңізді түзу ұстаңыздар. Аяқ-қолыңызды айқастырмаңыз. Қолыңызды тізеңізге немесе үстелге қоюға болады. Көздеріңізді жұмуларыңызды өтінемін.

Елестетіп көріңіз: Күн нұры сіздің төбеңізден өтіп, кеудеңізге қарай бойлап барады. Кеудеңіздің орта тұсында гүл түйнегі орналасқан. Гүлдің түйнегі нұрдан баяу ашылып келеді. Балғын және таза әсем гүл сіздің әр ойыңызды, әр сезіміңізді, эмоцияңыз бен тілек-қалауыңызды  шайып, жүрегіңіздің қауызын ашты. 

Нұр сәулесі сіздің бойыңызға ақырын тарай бастағанын елестетіңіз. Ол біртіндеп күшейе түсуде. Оймен осы нұрды қолдарыңызға түсіріңіз. Сіздің  қолдарыңыз нұрға бөленіп, сәуле шашуда. Қолымыз тек жақсы, ізгі істер істейді және баршаға көмектеседі. Нұр аяқтарыңызға тарады. Аяқтарыңыз  нұр сәулесін шашуда. Олар сізді тек жақсылық жасау үшін жақсы жерлерге апарады. Олар нұр мен махаббат құралына айналды.

Одан әрі нұр сіздің аузыңызға, тіліңізге тарады. Тіліңіз тек шындықты және жақсы, ізгі сөздер ғана айтады. Нұрды құлақтарыңызға бағыттаңыз, құлақтарыңыз тек жақсы сөз бен әсем әуенді ғана естиді. Нұр көздерімізге де жетті, көзіміз  тек жақсыға қарап, бәрінен жақсылықты ғана көреді. Сіздің басыңыз түгелдей нұрға бөленіп, басыңызға тек ізгі, сәулелі ой келеді. 

Нұр бірте-бірте қарқын және шұғылана бастайды, сіздің денеңізден шығып, жан-жағыңызға сәуле шашады. Осы нұрды туысқандарыңызға, мұғалімдеріңізге, достарыңызға, таныстарыңызға бағыттаңыз. Нұрды уақытша  түсініспей, ренжісіп жүрген адамдарға да бағыттаңыз, олардың да жүрегі нұрға толсын.

Осы нұр бүкіл әлемге: барлық адамдарға, жан-жануарларға, өсімдіктерге, барлық тірі жанға таралсын... Ғаламның барлық түпкір-түпкіріне нұр бағыттаңыз. Ойша айтыңыз: «Мен нұрлымын... Нұр менің ішімде... Мен Нұрмын».

Осындай Нұр, Махаббат және Тыныштық күйінде  отыра тұрыңыз... 

Енді осы Нұрды жүрегіңізге орналастырыңыз. Нұрға толы бүкіл әлем  сіздің жүрегіңізде. Оны осындай әсем қалыпта сақтаңыз.

Жаймен көзіңізді ашуға болады.

Рахмет.  

 Оқушылар өз әсерлерімен бөліседі.

Мұғалім: Рахмет. Балалар міне біз жағымды көңіл- күйге ендік,енді 5Т ұстанымын еске сақтай отырып, сабағымызды жалғастырайық
5 «Т» ұстанымы

1. Тәртіп
2. Талап
3. Тыныштық
4. Тазалық
5. Татулық

   3. Үй тапсырмасын тексеру. 5 мин.

Алдында оқушылар топқа бөлінген , үй тапсырмасын екі топ жеке –жеке айтып шығады: (сахналандыру мүмкін)

1 топ – «Іс сапарда немесе ұшақта »қалай ұстау керек.

2 топ - «Театрда» қалай ұстау керек

Сабақ барысын талқылау:

  4. Дәйек сөз. 3 мин.

Адамгершілік болмай, әділдік болмас
Халық мақалы

1. Дәйексөзді оқыту.
2. Дәйексөздің мағынасын қалай түсінеcіңдер?
3. Дәйексөзді дәптерге жаздыру.
4. Қорытынды сөз.

 5. Әңгiмелеу (сұхбат). 4 мин.

 І. Қызығушылығын ояту. Ой шақыру.(Сөйлемді аяқтау)
 1. Адамгершілік дегеніміз...
 2. Аңыз айту

«Ауруханадағы жағдай»

Адам бойына бірінші керек қасиет - адамгершілік деп білемін. Себебі онда сүйіспеншілік, мейірімділік, ізгілік, махаббат, жақсы ойлау сынды іс - әрекеттердің тізбегі жатыр.
Адамгершілігі мол деп – арам пиғылдан ада азаматтарды айтар едім. Жақсы адам жан - жағына нұр шашып қана қоймай жетімдерге жұбаныш, әлсіздерге демеу болады. Дүниедегі жағымды нәрселердің бәрі – адамгершілік ұғымы арқылы жүзеге асады. Осы қасиет арқылы жас та, кәрі де өзінің мақсат - мүддесіне, арман тілегіне, болашақтан үміттенуіне сенім білдіреді деп ойлаймын.

3. Видеокөрсетілім. Алдар Көсе «Күтпеген қонақ» мультфильмі көрсетіледі.

— Алдар Көсенің мультфильмінен не көрдіңдер?

— Бай қандай адам екен?

— Ал Алдар Косе қандай адам?

— Байдың орнында болсаңдар не істер едіңдер?

(Оқушылар өз ойларын айтады.)

—  Сонымен адамның қандай жақсы қасиеттерін білеміз?

—  Қандай жаман қасиеттерін кездестірдіңдер?

Адамгершілік — адам бойындағы гуманистік құндылық, әдеп ұғымы, адамның рухани байлығы, болашақ ұрпақты ізгілік бесігіне бөлейтін руханиет дәуіріне жаңа қадам болып табылады. Адамгершілік тәрбиенің нәтижесі адамдық тәрбие болып табылады. Ол тұлғаның қоғамдық бағалы қасиеттерімен сапалары, қарым-қатынастарында қалыптасады. Адамгершілік қоғамдық сананың ең басты белгілерінің бірі болғандықтан, адамдардың мінез-құлқы, іс-әрекеті, қарым-қатынасы, көзқарасымен сипатталады. Олар адамды құрметтеу, оған сену, әдептілік, кішіпейілдік, қайырымдылық, жанашарлық, ізеттілік, инабаттылық, қарапайымдылық т. б. Адамгершілік-ең жоғары құндылық деп қарайтын жеке адамның қасиеті, адамгершілік және психологиялық қасиеттерінің жиынтығы.
Рухтың мекені – адамның жүрегі. Жүрек жылуы, махаббат, ар-ұят, қайрат, мейірімділік, жақсылық, адамшылық осы жүректен туындайды. Рухтың табиғаты материалдық зат емес, оның табиғаты – асыл нұр.

Шығармашылық жұмыс 20 мин. Күн адамның рухы болса, күн сәулесі – ақыл дейік. Себебі ақыл – рухтың құрамдас бөлігі.
Бүгінгі сабақта осы сапалардың біразы туралы пікірлескенді дұрыс санадым. Ойымызды өрбітіп, бойымызға адамгершілік нәрін егу үшін тақтаға ілінген Күннің суретіне қараңдаршы.
Жарық-күн – көлегейленіп тұр, күнді бір мейірбан, жан-шуағын төгетін құдіретті ананың біріне теңесек бола ма?

— Ия , себебі ана бізге өзінің бар жылуын, сезімін, махаббатын  береді. Біз оның жүрегіндегі көлеңке сезімін сейілтейік, ол үшін бетіндегі түнерген бұлттарды ашайық. Топқа бөлініп постер жасау.

( Топпен жұмыс) Оқушылар екі топқа бөлініп отырғызылады
1-топтың тапсырмасы.
1. Кәне бірінші бұлт. Бірінші бұлтты сейілтеміз.

Адамгершіліктің 7 қағидаларын атаңдаршы
1. Ақиқатқа сену, адал болу;
2. Жақсы мінез, көрікті ақыл;
3. Дұрыс іс - әрекет, ойлану;
4. Жүректе имандылықты сезіну;
5. Тәртіпке бағыну, жақсы тәрбие алу;
6. Ата - анаңмен бауырыңа қорғаныш болу, халқың үшін еңбек ету;
7. Зорлық - зомбылық көрсетпей, әлсіздерге көмек жасау;

1-ші бұлт ашылды – адамгершілік қағидаларын білдік .

2-топтың тапсырмасы

2. Екінші бұлтты сейілтейік:
— Балалар «мейірімділік» ұғымына қандай ұғымдар кірмейді? (қаталдық, жауыздық, ашу, кекшіл, жамандық, өзімшілдік т.б.)

Адам бойындағы 7 қасиет
1. Көру - әлемнің сұлулығын көзбен тамашалау;
2. Есту - әлемдегі керемет дыбыстарды есту;
3. Сезіну - ізгілікті жүрекпен ұғыну;
4. Дәм сезу - ең дәмді мен ащының дәмін тату;
5. Ұстау - екі қолмен жақсылық жасау;
6. Аялау - қолда бардың қадірін білу;
7. Махаббат - сүйіспеншілік;

Оны адамзатқа жақсы істер үшін берген деп ойлаймын. Күллі дүниеде осы 7 қасиет түгелімен берілген бірде - бір тірі жан иесі жоқ. Ол тек адам деген атқа лайық пендеге бұйырған. Ендеше
адамгершілігі мол азамат боламын дейтін адам осы қасиеттерін тек жақсы пейілмен іске асырса екен деймін.

Екінші бұлтты да аша білдік.

Жалпылама жұмыс

3.Үшінші бұлтты ашу үшін
Адамгершілік қасиеттерден адамды аулақ қылатын  келесі жауаптарымызды анықтап алайық.Тақтада кластер шығады.

• Дененің 3 жауы: сатқындық, ашкөздік, ауырту.
• Сөйлеудің 3 жауы: дүрбелең таратуға құмарлық, өтірік сөз, өсек
• Ақылдың 3 жауы: басқа адамдардың нәрселерін қалау, көреалмаушылық,

Аталған жаулармен қалай күресуге болады?

Не істеу керек?
Өз қалауларыңызға шек қойыңыз!
Тағамға
Ақшаға
Билікке
Уақытқа

4. Төртінші бұлтты  ашу  үшін адамгершіліктің бес құндылығын атайық.
1. Сүйіспеншілік - адам жанының асыл қасиеті, асқақ мұраты, таным тұғыры, риясыз, ынтық, нәзік сезімі.
Махаббат - адам жүрегін нұрлы қуанышқа бөлеп, рухына қанат бітіретін ең күшті, ең тұрақты, ең асқақ сүйіспеншілік сезімі.
2. Дұрыс іс - әрекет - ол жүректе туындайды, сонан соң сөз түрінде беріледі және іс
жүзіне асырылады.
Дұрыс әрекет ету қағидасы – өзіңе де, басқа адамдарға да, табиғатқа да зиян келтірмеу.
3. Қиянат жасамау – ақиқатпен өмір сүру, мінез - құлық және жан тыныштығы да сүйіспеншілікке арналған, яғни тәтті жеміс.

4. Жан тыныштығы
Адамның ішкі жан дүниесі тынышталса, оның отбасында да тыныштық болады. Ал отбасында тыныштық болса, қоғамда да тыныштық болады. Қоғамда тыныштық болса, мемлекетте де тыныштық болады.
5. Ақиқатты тану
Рухани кәусар бұлақ \көзіне жолды іздеп табу - бұл әрбір жеке адамның, нақ осы қазір өмір сүріп жатқан барлығымыздың және өмірге жаңа қадам басқан адамдардың міндетінің ішіндегі міндеті.
Синквейн құрастыру
1-топ: мейрімділік

2-топ:адалдық

Қорытындылау.

 Адам ақиқатты танып, сүйіспеншілікпен дұрыс әрекет еткенде, оның жан дүниесінде ішкі тыныштық орнап,біреуге қиянат жасамаса іс-әрекеті өз жемісін береді.
-Ендеше , балалар, бүгінгі сабағымыздың дәйексөзін еске түсірейік.
«Адамгершілік болмай, әділдік болмас» - деп аяқтайық.
Ендеше, барлығың оқуларыңды жақсы оқып, өнерді сүйе біліңдер, келешек елге қалаулы үлкен азамат болып, еліміздің өркендеуіне еңбек етіңдер. Ең бастысы адамдық қасиеттерді сақтай білейік!

 6. Топпен ән айту. 3 мин.

 «Армансыз күнім болмайды» әнін бірге орындайық.

 7. Үй тапсырмасы. 2 мин.

Бақыт деген мен үшін.... (ойтолғау) жазып келу.

 8. Соңғы тыныштық сәтi. 3 мин.

 - Балалар, енді бір сәт тынышталып, көзімізді жұмайықшы. (әуенмен) Бүгінгі сабақтан алған әсерлерің мен жақсы ойларыңды естеріңе түсіріп көріңдерші... (сәл кідіріс жасаймын) Оны өздеріңмен бірге қалу үшін жүректеріңе салып, сақтап қойғанды елестетіп көріңдерші. (сәл кідіріс жасаймын) Елестетіп болсаңдар жайлап көздеріңді ашыңдар. Бүгін сендер өте көп жақсы істер жасадыңдар, сабақты жақсы оқыдыңдар, жақсы ойлар айттыңдар сол үшін сендерге рахмет айтамын!