Өлең, жыр, ақындар

Су – тіршілік көзі

«Жалпы орта білім беру №1 қазақ тірек мектебі (РО)» КММ
бастауыш сынып мұғалімі
Смағұлова Назерке Қанатқызы

ҚМЖ

Пән: Дүниетану

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны: 7 бөлім

Елімнің табиғаты («Су – тіршілік көзі».ортақ тақырып аясында)

Мерзімі:

Сынып: 3 сынып

Мектеп:

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақ тақырыбы

2.3 Табиғи жағдайлар және олардың әсері Адамдардың алғашқы қоныстары қашан және қалай пайда болды?

Оқу мақсаттаы ұзақ мерзім жоспардан

3.2.3.1 адамдардың табиғи жағдайларға байланысты орналасуын талдау (рельеф, климат, өсімдік және жануарлар әлемі, су нысандары))

Сабақ мақсаты

 

Оқушылардың барлығы Адамдардың табиғи жағдайларға байланысты орналасуын талдайды

Оқушылардың көпшілігі Адамдардың қоныстануына әсер ететін табиғи жағдайларды атайды

Оқушылардың кейбірі  Дереккөзге сүйене отырып, зерттеу жұмысын жүргізіп әңгімелейді

Бағалау критерийлері

Адамдардың қоныстануына әсер ететін табиғи жағдайларды атайды

Тілдік мақсаттар

 

Бұл сабақтағы тірек сөздер «тау етегі». «өзен» «шөл». Осы тірек сөздерді өздерінің сөз қорына қосу үшін, оқушылар тәжірибе жүргізу кезінде сөздерді белсенді қолданады.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

- Су қоймаларын ата

Неліктен суды жер бетінің маңызды табиғи ресурсы қатарына жатқызған?

Суды неліктен тіршілік көзі деп атайды?

Ерте заманда адамдар неліктен өзен көлдердің жағасын мекендеген?

Адамдар мен жануарлардың тіршілігі үшін қолайлы орта деп қай жерді таңдайсыз? Неліктен?

- Адамдар, жануарлар және өсімдіктерге қолайлы жағдайда өмір сүру үшін тағы не әсер етеді?

- Климат дегеніміз не?

Климат белдеулерін ата.

Құндылықтарды қалыптастыру

Қазақстандық отансүйгіштік және азаматтық жауапкершілік

Өз Отаны, халқы мен тарихына деген мақтаныш пен ортақтастық, Қазақстандағы қоғам мен дамудың әл-ауқатына жауапкершілігін сезіну сезімдерін қалыптастыру.

Пәнаралық байланыс

Математика.

Алдыңғы білім

климат, өсімдік және жануарлар әлемі, су нысандары

Сабақ барысы

Уақыт/Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Саралау тәсілдері

Сабақтың басы

Начало урока

 3 мин

Ширатy тапсырмасы:

-Оқушылардың сабаққа дайындығын нақтылау.

(МК, Ұ) «Бұрыштар» тәсілі

-Адамдар тіршілігі үшін қандай орта қолайлы?

- Ендеше өздеріңнің қалалауларың бойынша тіршілік үшін қолайлы ортаны таңдайық.

(Сыныптың төрт бұрышына СУ ТАУ ОРМАН ШӨЛ сөздері ілінеді. Оқушылар өздерінің қалалаулары бойынша тіршілік үшін қолайлы ортаны таңдайды.)

-Неліктен бұл ортаны таңдадың? Неліктен?

Ал, енді өздеріңіз таңдаған қолайлы орталарыңызға байланысты топқа бөлінейік.

 -Қандай су қоймаларын білесіңдер?

-Неліктен суды жер бетінің маңызды табиғи ресурсы қатарына жатқызған?

-Суды неліктен тіршілік көзі деп атайды?

-Ерте заманда адамдар неліктен өзен көлдердің жағасын мекендеген?

-Адамдар, жануарлар және өсімдіктерге қолайлы жағдайда өмір сүру үшін тағы не әсер етеді?

-Климат дегеніміз не?

Климат белдеулерін ата.

Оқушылар өздерінің қалалаулары бойынша тіршілік үшін қолайлы ортаны таңдап таңдау себебін түсіндірееді, дәлелдейді, пікірталас орнатады.

 

 

 

Ынтымақтастық орта құрады

Ауызша мадақтау

Дереккөз

Оқушыладың қызығушылығын арттыруға тақырыпты ашуға жетелеймін

Негізгі бөлім

 

3 мин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4 мин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3 мин

 

 

 

 

 

5 мин

 

 

 

 

 

 

 

10 мин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-Оқушыларға  сабақтың мақсатын  сұрақ-жауап  арқылы анықтатамын.

(Ұ). Ой ашар

-Балалар біз «Бұрыштар» ойнынын ойнадық. Бұл ойынның мақсаты не?

-Оның біздің сабағымызбен қандай байланысы бар деп ойлайсыңдар? 

Ендеше бүгінгі сабағымыздың мақсаты адамдардың табиғи жағдайларға байланысты орналасуын талдауды үйренеміз.   

(МК. Т) «Ойлан, жұптас, талқыла» стратегиясы

Оқушыларға топтық тапсырма ұсынамын.

-Балалар, сіздер өздеріңіздің қалаған қолайлы ортаға байланысты топтасып су мен құрлықты, ауыз су мен мұхиттағы тұзды судың өзара байланысын дереккөздерге сүйеніп анықтаңыздар.

Дереккөздер:

1. Су – бұл планетадағы ең бағалы заттың бірі. Мұхит, теңіз, өзен, көл, мұздықтар жер бетінің 71% алып жатыр. Ал сонда қанша пайызы құрлықтан тұрады?

2. Жер беті суларының басым бөлігі- тұзды. Тұщы судың үлесі шамамен 2,5%, оның 98,8 %-ы осы мұздықтар және жер асты суларында орналасқан.

ЖЖ. Ойланып жауап бер.

- Оқушылардың зейінін оқу үдерісінің

нәтижелілігіне шоғырландырамын

-Ертеде адамдар қандай жерлерде, қай аймақта қоныстанды?

-Ол аймақтың оңтүстігі мен солтүстігін таңдау себебі неде?

Ұ. Оқулықпен жұмыс.

Көзбен және дауыстап, түсініп оқу.

-Ұлы Жібек жолы жайлы не білеміз?

Картадан Жетісу, Жетісу өзендерін көрсетіңдер.

 (Т) «Картаға саяхат”.

Топтық жұмыстардың орындалу барысын бақылайды. Топтық жұмыс нәтижесі бойынша топтардың бірін-бірі бағалауын ұйымдастырамын.

-Балалар, картада жер бедері қандай түстермен көрсетілген?

1- топ. Картадан өзендердің, теңіз, көлдердің атауларымен байланысыты немесе «су» сөзі бар қалалардың атауларын тауып жазыңдар..

 

2 топ. Картадан тау, төбе сөздерімен байланысты қала және ауыл атауларын тауып жаз. Дереккөздерге сүйеніп аталу себептерін түсіндіріп көр.

 

 

3 топ. Картадан өзің тұратын жерді тап. Жанында қандай су айдыны бар екенін жаз. Бұл қаланың тарихын атауын нені білдіретінін және көлдің Балқаш аталу себебін дереккөзге сүйеніп әңгімеле. 

 

 

4-топ. Өз өлкеңнің жер бедерін сипаттайтын әңгіме құрастыр. Өз өлкеңнің климаты мен табиғатына судың қаншалықты әсер ететінін жаз.

 

Т.МК. Жарнамала!

Топтаса отырып өзіңнің туған жеріңді туристерге жарнамалайтын, постер жаса.

 

 

Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы

Оқу мақсаты:

3.2.3.1 Адамдардың табиғи жағдайларға байланысты орналасуын талдау (рельеф, климат, өсімдік және жануарлар әлемі, су нысандары)

Ойлау дағдыларының
деңгейі:

Қолдану

Бағалау критерийі: Білім алушы

Адамдардың қоныстануына әсер ететін табиғи жағдайларды атайды

Тапсырма Адамдар неліктен  су қоймалары бар жерлерде көп қоныстанады?  Берілген тұжырымдар  қатарын толықтыра отырып, әңгімелеп жаз.

1) Су қоймалары балық шаруашылығының дамуына ықпал етеді.

2) Адамдар суды күнделікті тұрмыс үшін көп қолданады.

3) ....

4) ....

5) ....

Дескриптор: Білім алушы

-адамдардың су жағасына қоныстануына әсер ететін факторларды    атайды; 

- су жағалауларының қоныстануға қолайлылығы туралы әңгімелеп жазады

Мысалдар келтіре отырып,

сұрақтарға жауап береді.

 

 

 

 

 

 

 

Балалар өздеріңіздің қалаған қолайлы ортаға байланысты топтасып су мен құрлықты, ауыз су мен мұхиттағы тұзды судың өзара байланысын дереккөздерге сүйеніп анықтайды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Оқушылар жұптаса отырып сұраққа ойланып жауап береді.

 

 

 

Оқушылар өткен білімді еске алып, картамен жұмыс жүргізеді.

 

Картадан өзендердің, теңіз, көлдердің атауларымен байланысыты немесе «су» сөзі бар қалалардың атауларын табауып жазады.

Картадан тау төбе атауларымен қала ауыл атауларын табауып жазады.

Картадан өзінің тұратын жерді тауып, жанында қандай су айдыны бар екенін жазады. Бұл қаланың тарихын атауын нені білдіретінін және көлдің Балқаш аталу себебін дереккөзге сүйеніп әңгімелейді.

Өз өлкесінің жер бедерін сипаттайтын әңгіме құрастырады.

 

Топтаса отырып өзінің туған жерін туристерге жарнамалайтын постер жасап жарнамалайды.

 

Нәтижеге қол жеткізгендігін айқындауға байланысты тапсырма орындайды.

Бағалау критериийлері бойынша бағалайды

«Қошемет» әдісі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Қошемет» әдісі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Мадақтама

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Басбармақ» әдісі

 

 

 

 

 

 

 

 

«Смайлик» әдісі

Ұнаған топтың жұмысна көңілді смайлик көрсету

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«От шашу»

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Диалог және қолдау көрсету тәсілі.

Оқушыларды ойланту үшін жетелеу сұрақтарын қойып, сөзбен қолдау көрсетемін.

 

 

 

Ресурс (дереккөз)

су мен құрлықты, ауыз су мен мұхиттағы тұзды судың өзара байланысын дереккөздерге сүйеніп анықтауға жетелеймін.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Диалог және қолдау көрсету

Оқушылардан сұраққа ойланып нақты жауап беруге ынталандырамын.

 

 

 

 

Тапсырма

білім деңгейі әртүрлі оқушыларға арналған тапсырмаларды орындауға жетелеу

 

 

Ресурс (дереккөз)

Жаңа тақырыпты меңгеруге ой тұжырым жасауға мүмкіндік жасаймын

 

Ресурс. Анағұрлым күрделідерек көздермен жұмыс істей білуге үйрету.

 

 

 

 

Тапсырма

Өз өлкесінің  жер бедерін сипаттауға

байланысты зерттеу жұмысын жүргізуге жетелеу.

 

 

 

Жіктеу  тәсілі

Топта жұмыс жасай отырып бір- біріне қолдау көсетеді

 

 

Қорытынды тәсілі.

Оқушыларға оқу мақсатына жеткендігін анықтауларына қолдау жасаймын.

 

 

Сабақ соңы / Конец урока

 

3 мин

Кері байланыс

-Оқушылардың алған білімдерін «Бес саусақ» әдісі бойынша қорытынды жасауына мүмкіндік беремін.

Бас бармақ- не білдім?

Балаң үйрек- не үйрендім?

Ортан терек- қандай тапсырма қызықтырды?

 Шылдыр шүмек- бүгінгі менің көңіл күйім

Кішкентай бөбек- білгім келеді

 

 

Алған білімдерін бес саусақ түстері  бойынша бағалайды.

 

 

 

«Бағдаршам» әдісі

 

Мұғалімнің өткізген сабақ бойынша рефлексиясы /

Рефлексия учителя по проведенному уроку

 


Пікірлер (3)

Турсынжан Амина

Су барлық тіршілік атаулының құрамына кіреді деп айта аламын

Анель

Маған 3 сыныптың әдебиеттік оқу пәнінен су тиршилик деген тақырыпқа жоспар керек

Пікір қалдырыңыз


Қарап көріңіз