Оңтүстік аспанының жұлдыздары
Қараймын тағы,
Оңтүстік, сенің көгіңе,
Махаббат, құрмет,
Шапағат толып көңілге.
Қараймын тағы,
Көзімнің нұры көбейіп,
Сәбидей жайнап
Жап-жаңа келген өмірге.
Жақсы еді қандай
Жанарда жұмсақ түнгі аспан,
Төсінде жұлдыз
Үндемей ғана ымдасқан.
«Ақбозат» анау
Жайылып жүрген алаңсыз,
«Жетіұры» мынау
Аңдыған көзін жұмбастан.
Ал, сонау берік
Қағылған «Темірқазық» қой!
Ар жағы жайлау
Көсілген жасыл жазық қой.
Ай асып қонған
Мынау бір күміс жолменен
Қайтайық, қалқам,
Екеуміз бірге жазып бой!
Бала ғой көңіл,
Алдана берсін десейші!
Азғана сәтке
Еркіне көніп, ерсейші!
Туған жер осы
Кісіні сәби жасайтын
Өнеріңді маған
Уақытша бір күн берсейші!
* * *
Атың сенің — Салтанат,
Гүл шашылған жолыңнан.
Бақыт саған жалт қарап
Ерген екен соңыңнан.
Сен қағыпсың қос қанат
Аспанына өмірдің
Сен, шынында, Салтанат,
Салтанаттай көріндің!
Аққу көйлек кигенің,
Ар көркіңе жорамал.
Сыйға тартты сүйгенің
Ақша бұлттан орамал.
Кілең аппақ шапағат
Нұр көңілде жүздің сен!
Болдың ортақ,Салтанат,
Мақтанымыз біздің сен!
Жанарыңнан от ұшып,
Саусағыңнан күй ақты.
Көзімізге ып-ыстық
Қызығымыз сияқты.
Бала едің бір бәріміз
Қылығыңа сүйсінер.
Ақ жұмыртқа, сары уыз, —
Қадіріңді білсін ер.
Досым еді ата-анаң
Татулыққа бал жеген.
Ер көгерер батадан,
Жар көгерер жарменен.
Тербеле бер, қос қайың,
Көп жапырақ тілейік.
Мол саяңа жаз сайын,
Келіп-кетіп жүрейік!
* * *
Шымкент шәһар, дос шәһар,
Тағы сенен табылдым.
Қара терек, бозша тал,
Көлеңкеңді сағындым!
Сол көлеңке, сол сая
Жемісіңді сағындым.
Құшақтасып, қол жая
Көрісуді сағындым.
Ең қиынды еңсерген
Ерлеріңді сағындым.
Қайықтары теңселген
Көлдеріңді сағындым.
Сол көліңнен әрірек
Қазықұртты сағындым.
Жан жүрекке дәрі деп
Жақсы жұртты сағындым.
Бізді аман-сау қосқан күн
Осы уағын сағындым.
Бәрінен де достардың
Көз шуағын сағындым!
* * *
Археолог бұл жақта
Бауырсақтай шашылған.
Айтады екен сыр жатқа
Сонау көне ғасырдан.
Геологтар бір кезгі
Керуендей жосылған.
Қорғасыннан мың көзді
Ашады екен тосыннан.
Гидрогеолог дегендер
Су тіміскіп сабылған.
Талай Арыс, Бөгендер
Жер астынан табылған.
Құм теңізге бір заман
Батқан қала-кемелер,
Кітап ашып, жырлаған
Әл Фараби кемеңгер.
Жер бетіне қайтадан
Заводтар боп тірілген.
Турбалардан қаптаған
Күнде көзін сүрінген.
Бұл даланың әр таңы
Керемет іс бастаған.
Замананың арқаны
Ескі менен жаңаны
Жалғап байлап тастаған.
* * *
Оңтүстіктің арығы —
Кәрілердің кәрісі.
Баяғы бір сарыны
Баяғы бір ағысы.
Бұл еңбекшіл болғалы
Нелер ғасыр, не заман!
Ол — диханның жолдары
Қолын кетпен қажаған.
Жер астында бір арық,
Жер үстінде бір арық.
Егіз тамыр даланы
Жатыр мәңгі суарып.
Ол асықпай сөйлейді,
Емес мәңгі жалығар.
Сен тыңдамай қой, мейлі,
Өзге құлақ табылар.
Ыстық, аптап дегеннің
Ол кешті ғой талайын.
Құм қуырып жеген күн
Деді ме оны аяйын?
Бір-ақ ұрттап, сөлін ап,
Кеткен талай цементтеп.
Қайта туған, өліп ап,
Мен жасасам керек! — деп.
Өйткені, ол тірлікті
Суаруға туған ғой.
Тіршіліктен кім мықты, —
Оның өзі судан ғой.
Оңтүстіктің арығы
Кәрілердің кәрісі.
Жақсылықтың жарығы —
Жарқылдаған ағысы...
* * *
Оңтүстікте көп сөздің
Ең жақсысы — «көлеңке».
Көлеңкесіз жоқ кезім –
Қайран елге мен ерке.
— «Саям-ау», — деп ана айтар,
«Панам-ау», — деп әке айтар,
«Көлеңкем», — деп жар айтар, —
Тірлігіңді молайтар.
Сол көлеңке ішінде
Жаңғақ шағып жатырмын.
Бір ғажайып мүсінге
Тандай қағып жатырмын.
Ол мүсінім — сен, өмір,
Серік маған, өлеңге.
Сен болмасаң, сірә, бұл
Сан қызықты көрем бе?!
Саған талай жол түстік,
Айналайын, Оңтүстік,
Күнің қандай ып-ыстық,
Көңлің сондай ып-ыстық!
* * *
Әсетке
Шымкентім, өзге емессің, өзімдейсің,
әл жетіп, айтылмаған сезімдейсің.
көп қарап ажарыңа тоймайтұғын
сен маған қимас достың көзіндейсің.
жалғанға жан емеспін қарайлаған,
сен жайлы әрі ойланам, бері ойланам.
бір өлке бір жақсы дос сыйлап берсе —
ол өлке ыстық болмас қалай маған?
мен саған талай танды атырдым кеп,
атынды алыста да шақырдым көп.
ойлай бер, он айналып соқсам саған,
«осында досы бар-ау ақынның!» — деп.
ақынға дос болудың өзі-ақ дастан,
мен жүрмін тілім жетіп жаза алмастан,
ал бірақ жаным жеткен жақсылықтан
ешқашан мен адасып, жаза баспан.
тағы да аз уақытқа кеттім келіп,
ақынды еркелеген еркің жеңіп,
ашылып қашан келсем, жатшы, сабаз,
досымның алақаны секілденіп.
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі