Қаһарман мен қыз

Бала күнде естіп едім апамнан:
Ғазіреті Ғали батыр қаһарман,
Жекпе-жекте шақ келтірмей жауларын,
Бір алланың арыстаны атанған.
Тірі пенде ұстай алмай белінен,
Орын алды батырлықтың төрінен,
Сол уақытта даңқы шықты жер жарып,
Балуан қыздың кәпірлердің елінен.
Дариға қыз жігіттерді алысқан,
Жапырақтай жерге бүктеп жанышқан,
«Ғали бізбен күрессін! – деп жар салды,
Шын болса егер бір аллаға арыстан!»
Раббым алла оң қылсын деп сапарды,
Пайғамбардан ықыласты бата алды,
Тәуекелге белін байлап хазірет,
Дариғамен күресуге аттанды.
Аталардан бізге жеткен сөз екен,
Алтын сөзді мен қалайша жез етем?
Дариға қыз екі есе дәу Ғалидан,
Бойы сексен, иығы сексен кез екен,
Жиды жұртты, аймағына жар салып,
Қарақұрым келген халық қаншалық,
Ғалиды онша ілмей көзге, шуласты,
Дариғаның тұлғасына тамсанып.
Таудай болып келді майдан төріне,
Ойылардай балпаң басқан жері де,
Оттай қаулап, арқыраған талай ер,
Үрейі ұшып, қайтқан тыныш еліне.
Келбетінде батпан – батпан зіл жатты,
Сұсы, мысы талай ерге тым батты,
Бірақ Ғали айбатынан ықпады,
Қайраттанып, қыз Дариға тіл қатты:
- Қалай ғана дейді сені арыстан,
Даңқың зор боп жетуші еді алыстан,
Күресемін деп тұрмысың менімен,
Баладай боп, балағыма жабысқан!
Қарасаңшы әуел өзің түріңе,
Бүгін жетем, Ғали, сенің түбіңе,
Мытып, мытып жібергенде зытарсың
Мысық көрген тышқандай боп ініңе!
Көрген ерге талай майдан, қиырды,
Сын сағатта табан тайса, қиын – ды,
Таудай жаудан тайсалмаған қаһарман,
Жаббар хаққа медет тілеп, сиынды.
Қиқуласты, шамырқанып, күш тасты,
Екі палуан бір-бірімен ұстасты,
Жұлқыласты жеңісе алмай жеті күн,
Тарс ұмытып таңғы, кешкі, түскі асты!
Жұлқысудан талып әбден білегі,
Аштан қатып, дәу Дариға жүдеді:
– Мұрсат берсең, асымды ішіп келейін!
Деп қиылып, қаһарманнан тіледі.
Орындаған кезде тілек, талабын,
Қыз жөнелді, қағып қалып қабағын...
Ғали батыр ықыласпен өтеді,
Қаза болған жеті күндік намазын.
Балуан қызға аспаздары тамақты,
Үйіп-төгіп, тартты түрлі табақты,
Түк қоймастан соқты бәрін сыпыра,
Жайындайын, жұта салған шабақты!
Қазан, қазан астың бәрін жалмаған,
Жағаласқан адам аман қалмаған,
Қор қылма деп мына кәпір алыпқа,
Ғали батыр тіледі бір алладан.
Күресті кеп, жауға сырын аңдатпай,
Тау тұлғаны, жерді оятын салмақтай,
Иа – а, ханнан, иа маннан деп, қаһармен,
Жұлып алды бір-ақ ырғап қаңбақтай!
Мұсылмандар қуанды ерге сүйініп,
Кәпірлер тұр, бармақ шайнап күйініп,
Бұлқынса да, Дариғаны ер Ғали,
Тік көтерді, көкпардай ғып үйіріп.
Үйіргесін, қарап оған тұрмақ па?
Ыңғайланды қара жерге ұрмаққа,
«Тоқта, батыр, – деп тіл қатты сонда қыз-,
Затым әйел болса дағы, сорлатпа.
Намысымды табаныңа таптама,
Батыр болсаң әз басымнан аттама,
Топыраққа домалатып торпақтай,
Таба қылма жақынға да, жатқа да!
Енді қайтер екен десіп ел тұрды,
Десті бірі, Ғали қызды өлтірді,
Уысында тұрған күйі батырдың
Дариға қыз аллаға иман келтірді.
Тәуба қылып адамның өр, асқағы,
Мұсылмандық жаңа ғұмыр бастады,
Шеңгелінен босатты оны қаһарман,
Қыз намысын табанына баспады!
Мәрттік құрмет көрсеткен соң өзіне,
Ер қадірін жан-тәнімен сезіне,
Тебіреніп шын жүректен батыр қыз,
Бір тамшы жас келіп қалды көзіне.
Тебірентті мына жағдай жиынды,
Имандылық хақтың жолы бұйырды,
Кеше ғана өлердей өш жандардың,
Осы сәтте ақ некесі қиылды!
Аңыз қылған күллі ғалам Ғалиды,
Дін қорғаны, қаһарман деп таниды,
Құбыжықтан құтқарар деп күтеді,
Дариғадан туған ұлы Мәдиді!

---