Ұлытау
О, Ұлытау - қазағымның бесігі,
Сенде түзеп бабаларым көшімді.
Жау төнгенде қара бұлттай жан–жақтан,
Қалқан қылған оқ өтпейтін төсіңді.
Жасынан ерлікпенен болған жолдас,
Баласы Пұсырманның атың Жарас.
Нағашың Есек Мерген Адай ердей,
Ел қорғап айбыны асқан болат алмас.
Сүйе білген ар ожданмен өз елін,
Ағатайдай әулиемнің көзі едің.
Аянбадың азаттықтың жолында,
Басқыншылар зорлығына төзбедің.
Айхара ашып дүниенің есігін,
Кең төріне емін еркін көсілдің.
Көз ашқаннан майдан болып көргенің,
Әруақты ерім, ұран болды есімің.
Жеті түнде қараңғыны қақ бөлген.
Қайран баба жауға тізе бүкпеген.
Көз ілмеген қайқы қылыш асынып,
Елді қорғап Адай туын көтерген!
Жан ата, Алты Алашым ұран қылған,
Тылсым үн кетпей қойып құлағымнан.
Отанды өзіңе ұқсап сүйе біліп,
Шықсам деп, сағыныштың құмарынан.
Қара дауыл қыспаққа алып қаптаған
Туған елдің от салғанда төсіне.
Жорықтары Қосай бабам бастаған,
Нар халқымның әлі мәңгі есінде.
Туған елде ұмтыларма,
Ер Қосайдың өр істері.
Ұрпақтардан ұрпақтарға,
Нәр береді жеңістері.
Әруақ қонған жасынан,
Жақсылығын асырған..
Күш қуаты бойында,
Тасқын судай тасыған.
Айдың ізін ай басар,
Аттың ізін тай басар.
Халық айна шындықпен
Ғасырларға жалғасар.
Жиырма бес жаста жалынды,
Қарсы алып алтын таңымды.
Жетектеп көңіл нарымды,
Толғантым оймен жанымды.
Соқа тартып Сақтардан
Ғұндар, Қаңлы, Үйсінім,
Оғызына ақтарған,
Мәңгі өлмес күй сырын.
Бақытымнан айырылып,
Құса болып қайғырып.
Жүргенімде, о тоба,
Күнім туды қайырылып.
Бабасын еске алмайтын ер болама,
Оралда Сырым ауыл жол жағында.
Еріксіз көз тартады ескі зират,
Соқпауың мүмкін емес бұл араға.
О, Муза Тәңір берген қыз бөбегім,
Бабамның ерлік даңқы іздегенің.
Міне біз хан молаға жеттік бүгін,
Бір жұтып қоңыр салқын күздің лебін.
О, Әулием ғасырларға ту ілген,
Ерлік даңқың аңыз жырмен төгілген.
Қалың жауды жеңіп талай қол бастап,
Орын алған туған елдің төрінен.
Балғын кезде қиялшыл ғой әр бала,
Келбетіне әсемдіктің таңдана.
Сұрақ қойды ойда жоқта немерем,
Ойға батып күлімсіреп жәй ғана.
Күнде келем ескерткішің басына,
Бір ғажайып күш барындай осында.
Сырласамын Рухыңменен үн түнсіз,
Ерік беріп ұшқыр ойлар тасқынға.
Кең әлемнен басын қосып бар қазақ,
Қуанғанда астанада той жасап.
Қонақтарға арнап сыйға тігілген,
Балжігіттің киіз үйі-ай бір ғажап.
Бабалар баптай біліп жүдетпеген,
Адайдың жылқысына жел жетпеген.
Көргенде шабысына таңданасың,
Түк емес адам ойы жүйрік деген.
Отпан таудың басынан Адай бабам,
Әуел бастан халқына ұран салған,
Кесенесін көтерсең келер ұрпақ,
Қайта оралар мәңгілік Рух саған!
Ұрпаққа имандылықтың желін есіп,
Бойына құя білген жігер нәсіп.
Япыр-ай, құлатардай не жазды екен,
Дүйсеке Атам салған сұлу мешіт!
Қызыл қала, қыз қала,
Шежіреге толы тағдырың.
Өзің жәйлі кең дала,
Тебіреніп айтты мұң.
Абай бабам! Киелі пірім менің,
Адамзатқа нұр төккен күнім бе едің?!
Шуағыңды ала бұлт тұмшаласа
Боз торғайдай мұз кешкен дірілдедім.
Бабаман жеткен алтыным,
Сөйлер тілі халқымның.
Көкте ойнаған жасынның,
Қанына құйған жарқылын.
Жан қосып, қимас жанынан,
Қан қосып ыстық қанынан.
Басынан өткен зар мұңын,
Ән қылып халқым қалдырған.
Бір ауыл көшіп келіп Қарақұмның,
Алғанда түкпірінде жаңа тыным.
Қияннан ғажайып саз ән келеді,
Самал жел құшағында жалғап үнін.
Небір дүлей дауылдарға бас имей,
Ғасырлардан еркін жүзген кемедей.
Атына сай асқақтап жел өтінде,
Кең далама керілген ақ желкендей.
Қайдасыңдар түріктерім қаптаған,
Жарты әлемді түгел билеп таптаған.
Тұлпарлардың тұяғымен жыр жазып,
Тау шыңында шежіре, сыр сақтаған.
Ақ сүтін еміп арлы елдің,
Дүниенің ашқан есігін.
Мен қазақтың ханы едім,
Кенесары есімім!
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі