Әпішке
Жайлауы еліміздің – мидай дала,
Түріндей масатының күрең ала.
Ел кезіп, өз үйіме оралғанда,
Мұңдасып, көңіл ашар Әпіш қана!..
Қамысы Әупілдектің мүше-мүше,
Сарғайдым осынау көлдің суын іше, әпитөк.
Қос қанат құсқа біткен маған бітсе,
Бармас па ем сәулетайға әлде неше, әпитөк!
Сарғайдым жолыңа мен қарай-қарай,
Хабарсыз кеттің сәулем неге бұлай, Әпитөк.
Жастықтың ауыртпалық толқынында,
Жүрмісің ойда қалып әлдеқалай, Әпитөк.
Басында биік таудың мұнары бар,
Мойнында көк бестінің тұмары бар, әпитөк.
Құрбылар, бұл қалай деп сөге көрме,
Ғашықтың тарқамаған құмары бар, әпитөк.
Ауылдан шығушы едім ертеңменен,
Жүйіткиді теңізшілер желкенменен.
Кетпейді тұрсам – ойдан, жатсам – түстен,
Жастағы өткізген күн еркемменен.
Әлди, бөпем, ақ бөпем,
Ақ бесікке жат, бөпем,
Астыңа терлік салайын,
Үстіңе тоқым жабайын,
Әлди, әлди, әл бөпем,
Ақ бесікке жат бөпем.
Жылама, бөпем, жылама,
Жілік шағып берейін,
Әлди, бөпем, әлди,
Шырын сөзім, әлди,
Екі сөзім, әлди,
Әлди, бөпем, әлди.
Тігеді шебер көйлек, ей, бойға салмай,
Айтады ақын өлең ойға салмай.
Әй, гигәй, көкем.
Өлеңді мұнда айтпаған, ей, қайда айтамыз,
Кегеннің біздің ауыл, ахау, төрінде отыр-ай,
Баяғы өзің көрген, айхой, жерінде отыр, әгугәй-угәй.
Көңілің шыныменен, ахоу, менде болса-ай,
Көзіме сағат сайын, ахоу, көрін де отыр, әгугәй-угәй.
Жырғылтыдай жер қайда қар алмаған-ей,
Жібек шашың желкілдеп таралмаған-ей.
Ей, әгөй, қалқаш,
Ой, әгөй-гай.
Басы биік Бұлғын тау мұнарланған-ей,
Өзен ағып баурынан – ей, сылаңдаған.
Әгигәу-гигәй.
Орман іші аң тола өрмелеген-ей,
Дәйім менің мінгенім мұз көк ала-ай,
Сала алмас осы әнге бала, әгигәй.
Қыл өтпес арамыздан тату едік-ай,
Арадағы айрылдық сөзге бола, әгигәй.
Ендеше, бес сала кер, бес сала кер,
Дегенім бес сала кер – бес сала кер.
Ахахау, айдой-ай.
Барады заман өтіп жылдан жылға,
Аулың сенің белде еді, белтұрғанда,
Орамалың желп етер жел тұрғанда.
Ахау, Үрия-ай!
Күн мен айын біреудің не қылайын,
Аспанда ай болмаса адасады,
Көңілді көтермесе кір басады.
Ахау, Семей! Тіл мен көмей,
Басылмас жанған жүрек сәулем келмей.
Жұрағат, өлең айт деп нұсқадың ба-ай,
Айтушы ем сізге түгіл дұшпаныма-ай.
Жаныңа бағалатсам жан жетпейді-ау,
Жетеді кім жақсының мысқалына-ай.
Ахау, мосым – ахау, мосым,
Өзің көңіл бергенде болса болсын-ай.
Сүйген сәулем, жақын досым,
Аулымыздың арасы жақын қонсын-ай.
Есік алды қара су, қалың жиде,
Көңілім онда болса да көзім үйде.
Ахау, лилилай-ау.
Аулың алыс кеткенде, ей, қалқатай,
Ендеше қара батыр, қара батыр,
Туылған көптен жалғыз дара батыр.
Қарашы сипап тұрып кер құласын,
Аяғын, жал-құйрығын тарап жатыр.
Айналайын, қарағым, алтыным-ай,
Ақ жүзіңді көргенде балқыдым-ай.
Көрмегелі көп айдың жүзі болды,
Есен-аман жүрмісің жарқыным-ай.
Ойлап тұрсаң дүние шолақ екен-ау,
Бір-біріне адамдар қонақ екен-ау.
Ахоу, иғай,
Қоңыржай,
Айт дегенде өлеңді тіл айтады,
Қандай адам тіліме мін айтады-ай.
Өлең айт деп балалар қолқа салса,
Мен айтпасам, өлеңді кім айтады-ай?
Өлең десе дауысым, әнге келсін,
Үлкен, кіші отырған кемеңгерсің-ай.
Алдарыңа кез болдым осы үйде,
Күн-күн сайын бақытың дами берсін-ай.
Көктейді тамыр болса жалғыз терек,
Жасыннан суландырған алып қорек-ай.
Ей, ахау, әлиләй,
Ахау, әлиләй-ау.
Қозыбақтың қызы едім, атым Ұмсын,
Серттен тайған жігітті Құдай ұрсын!
Ақбоз үйдің ішінде мен отырсам,
Мені іздеген жігіттер үйге кірсін.
Атыңнан айналайын қалқатайым,
Шерімді өзіңе айтып тарқатайын.
Қолыма домбыра алып ән шырқасам,
Дауысым ашылады айтқан сайын.
Сүйгенім қой ішінде ісек-тұсақ,
Турасам қойдың етін болады ұсақ, қалилай ахуай.
Атасы атамыздың әнші дейді,
Болайық біз де өлсеңші солар құсап, қалилай ахуай.
Аулым көшіп барады Алмалыға,
Ой білмеймін шын істің, айдай, жалғанын-ай.
Бір кетпейтін есімнен есіл қалқам,
Жетер ме екенқол созғанайдай, арманына-ай.
- Есбол Бозан
- Есбол Бозан
- Нарша Булгакбаев
- Джон Максвелл
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі