Өлең, жыр, ақындар

Революция семсері

Революция бұлбұлдары сайраған
«Марсельеза»— менің пірім,
Байрақ ән.
Қиындықтың шар қайрағы от шашқан

Толық

Сарбаз

Бәрі, бәрі аяқ-қолы сау ұлдың
Перзенті боп октябрьдей дауылдың,
Шайқасатын
Бір-бір қылыш жонып ап,

Толық

Менің әкем

Бұл өмірді кім саған оңай депті!
Қайырасың тағдырдан қалай кекті?
Менің әкем
Сияқты Адам ата

Толық

Революция дәуірі

Махаббатқа мас болған гүл айында,
Жауқазын жас, санаңды сынайын ба?!
Сен қалайсың?
Бүгінде революционер

Толық

Өзара түзету

Жар кейісе ерін әбден қинайды,
Шайдың өзін бұрынғыдай құймайды
Сен, әрине, іштей оны сүйесің,
Ол да сені тірі жанға қимайды.

Толық

Балдыз бен жезде

Көргенменен кезінде далам азап,
Анам азат бүгінде,
Ағам азат.
Балдызымен ойнауды

Толық

Жеңге мен қайны

Анамыз сүтпен бірге наз емізген,
Сондықтан сөзді жақсы сеземіз бе?!
Баяғы қайнысы боп
Бір ағамыз

Толық

Әз ана

Өзіңнен үлгі алғандай
Өлеңге ғашық кең далам.
Періште көрсем таңданбай,
Көргенде сені таң қалам:

Толық

Демалыс күні

Малын баққан,
Шөп шапқан,
Нар әкеңнің
Тыныш көзін керетін бар екен күн.

Толық

Символ

Желі-желі,
Көген-көген тел ұстар
Кез алдымда сонау көне қоныстар.
Сәукеле боп,

Толық

Көз алдымда

Күн нұрына тоздырып асыл тысты,
Күлгін тартты көктемім жасыл түсті.
Көз алдымда өрім тал бүршік атып,
Көз алдымда терекке жасын түсті.

Толық

Тарпаң

Қанаттанып қиялы
Қырат шерткен күйменен,
Қара тасты тұяғы
Қамырдайын илеген,

Толық

Аңшылық

Бұл мылтық қашырғандай бір құтымды,
Аң-құсы орман, көлдің үркітілді.
Қырға мен шығар едім тұлпар мініп,
Қондырып иығыма бүркітімді.

Толық

Күздің соңғы шуағы

Сабағынан жүзімдей үзіліп нұр,
Нұр астында жатады қызынып қыр.
Қайтып қара бұлтынан шықпайтындай
Қарайды күн,

Толық

Қаздар қайтқанда

Жапырақ боп сары күз түсті, міне,
Қайтты қаздар өзінің түстігіне.
Қазағың мен қаздардың түбірі бір
Түсінеді көшпелі ел құс тіліне.

Толық

Қапырық

Көк шалғынды шалғы орақтай жапырып
Соқпаған жел,
Жаумаған бұлт — мәкүрік!
Дүниені тастағандай тұмшалап,

Толық

Қала сыртында

Шығып едім қаладан зауқым қашып,
Сөйлейікші далада қауқылдасып.
Күлейінші жапанды жаңғыртып бір,
Жатайыншы армансыз мауқым басып.

Толық

Ауыл және жұмақ

Тақпаймын астананың бағына мін,
Тұрмыстың ағымына бағынамын.
Әйтсе де
Көкті сүзген мүйіз үйді

Толық

Жұмақ

Көк шалғынды жапырса
Киіз үйдің іргесі;
Сұлу жеңгең сапырса
Сары қымыздың бір месін;

Толық

Сахара

О, қазақтың сәулетті сахарасы!
Қайда мені жетектеп апарасың?!
Қандай мықты береді ажыратып
Құдірет пен Даланың екі арасын?!

Толық

Көктем

Ақ күмбезді моласында
Аруақтарды бір аунатып,
Көне қазақ даласына
Келді көктем тыраулатып.

Толық

Көктем келіп қалыпты-ау

Көктем келіп қалыпты-ау!
Көктем келіп,
Алыпты жел бұлттарды көктен бөліп.
Шымырлаған шуаққа шыдай алмай,

Толық

Табиғатқа табыну

Табиғат,
Көңілінде бар ма сынық?!
Сен мені —
Сахараның ардасын ұқ!

Толық

Табиғат тазалығы

Таза ауаға кешегі кім шанады?!.
Түтін, тұман аспанды тұмшалады.
Кір шалады қанатын аққулардың,
Соны ойласаң көңілді кір шалады.

Толық

Зейнолла Серікқалиевке

Қайсар қазақ қашанда төзер мұңға.
Күннің көзін екі есе сезер құмда.
Сөзі орнында қалғанның
Қай кезде де

Толық

Бараққа

Туысқан бізде мықты ғой
Тарылған ниет-пейілден.
Туған жер болып шықты ғой
Мақаншы саған кейіннен.

Толық

Иттігін көріп жаққының

Иттігін көріп жаққының,
Жүдейсің іштей,
Жыласйсың.
Айтқанын істеп ақылдың,

Толық

Бір әңгіме тыңдашы, ұлан, менен

Бір әңгіме тыңдашы, ұлан, менен.
Жекжаттығым жоқ емес бұланменен.
Тамырласпын,
Тектеспін тарпаңменен,

Толық

Бар дегенге сенбеймін ойдан да асыл

Бар дегенге сенбеймін ойдан да асыл.
Өлең үшін табылар қайдан да сыр.
Мына ғасыр, бауырым, байқайсың ба?
Алау ғасыр,

Толық

Өлген артық

Өлген артық,
Тірлікте былыққанша!
Былыққанша,
Байлыққа құныққанша.

Толық

Көзім жеткен көргенде-ақ оңбасыңа

Көзім жеткен көргенде-ақ оңбасыңа,
Шын даңқтың басыңа қонбасына.
Даңқ деген — мақала,
Баяндама

Толық

Неге керек жалған сөз

Неге керек жалған сөз,
Өтірік сын!
Қиындықты жолдағы опырыпсың.
Абыройлы,

Толық

Туыстық жайлы лепіріп

Туыстық жайлы лепіріп,
Тұлпардан бетер желеді.
Бәрі де соның өтірік,
Бірақ та сенгің келеді.

Толық

Сол сияқты іздегенің сенің де

Сол сияқты іздегенің сенің де.
Солай ма еді?!
Солай шығар тегінде!
Көзді жұмып бір өтірік айтып ең,

Толық

Адам мынау үйренген соң тұрмысқа

Адам мынау үйренген соң тұрмысқа,
Алдына оның түсе алмайды құмырсқа,
Ал бөлгенде сол еңбектің жемісін,
Артық алсам дейді пенде бір мысқал.

Толық

Сен тұрған үйдің тұрғыны

Сен тұрған үйдің тұрғыны —
Көршіңе бәрін бересің.
Оның да бірақ бір күні
Оңбағандығын көресің.

Толық

Барар жолда

Барар жолда,
Жетер жолда мақсатқа
Ие болу оңай емес жақсы атқа.
Шалды біреу, талай шалды аяқтан,

Толық

Жазираның жалғыз сәні жаздағы

Жазираның жалғыз сәні жаздағы
Жиде гүлі қызыл шоқтай маздады.
Бұтаға бір қонып алып
Жас бұлбұл

Толық

Көңіл шіркін қамығар

Көңіл шіркін қамығар:
Қанша өмірдің масылы!
Адамның да аңы бар,
Аңның да бар асылы.

Толық

Өркештер асқақтап

Өркештер асқақтап,
Арқаға қонжиды:
Нар менен қоспақтар
Жаз бойы қом жиды.

Толық