Өлең, жыр, ақындар

Келес

Тербеді Келес бір ай сырлар айтып,
Мен оны сыйғызармын жырға қайтып.
Су мені толқынымен сылап-сипап,
Арқамды сүйе берді күн қарайтып.

Толық

Есек

Қалдырам деп дәмеленіп мықты атты,
Ертеде есек ұзақ жолға жүк тартты...
Одан кейін машиналар қаптады,—
Бірақ есек пенсияға шықпапты,—

Толық

Жалғыз дей алар мені кім

— Сіз үнемі неге жалғыз жүресіз?
— Жоқ мен жалғыз жүрмеймін.
(курортшылар кеңесінен)
Мен қазір жалғыз емеспін,

Толық

Оңтүстік аспаны астында

«Сырыағаш» курорты
Сарыағаштың атын ақтар
Жоқ самсаған сары ағаштар.
Әлі сәби жапырақтар,

Толық

Аңсау

Да мне, нравилась девушка в белом,
Но теперь я люблю в голубом.
Сергей Есенин.
Өтіп кетті жауынымен жасыл жаз,

Толық

Қазақ тілі

Орта жолда бүріп тастап оқ құзғын,
Құлап жаттым құшағында көк мұздың,
Қасіретімді —қазақ тілін қанат қып,
Төрт бұрышты дүниеге жеткіздім.

Толық

Туған жерді ойласам

I
Туған жерге бара алмаймын жасқанып,
Ажал менсіз қанша жанды қашты алып.
Жеңгелерім өлген жарын жоқтаса,

Толық

Тас қалаушының жыры

Іздегенде алғашқы баспана адам,
Мен сонда сазды илеп, тас қалағам.
Менің ізім басталып тас үңгірден,
Менің ізім көрінген астанадан.

Толық

Қобыз

Дала бір жұлдызы жоқ қаралы аспан,
Көгінде ана зарлап, бала адасқан.
Үміт бір шала-жансар ақсақ киік,
Тағдыр бір асау құнан ала қашқан.

Толық

Тарас тауында

Днепр жағасы,
Тарас тауы.
Ақын тұр ойлап биікте өлең,
Шуылдап емен ағаштары

Толық

Целиноград

Целиноград — гүлдер,
Жаралған махаббаттан.
Целиноград — үйлер,
Қаланған қат-қабаттан.

Толық

Жыр күзетшісі

Бұл жерде Тарас қабірін 1883
жылдан 1933 жылға дейін күзеткен
Иван Ядловский жатыр.
(Құлпытастағы жазудан)

Толық

Украина түні

Хакімжан!
Ақынжан!
Есте ме Украина түндері,
Бір кезде Гоголь жырлаған?

Толық

Мен киевте келемін

Алматыдан басталған,
Аяқталды алыс жол.
Қағып алды аспаннан
Киев аэропорты — Борисполь!

Толық

Соғыс жайын сұра сен

Бүгін тарих — жыр әсем
Қара шаштар қар шалған,
Соғыс жайын сұра сен,
Мың өлімді қарсы алған

Толық

Севан көлі

Севан көлі —
Жырға жақын,
Севан көлі—
Сильва ақын.

Толық

Алуа

Қызылжар жерінде,
Көмілген қалың егінге —
Алуа адыры бар,
Алуа қабыры бар.

Толық

Қайта қара мына туған жеріңе

Басқа жерге құмартасың кейде сен,
Сол туралы армандайсың сөйлесең,
Басқа жердің қызығасың қысына
Өз қысыңда жүрсең-дағы жейдешең.

Толық

Қарсы алу жыры

Россия — құйылған құрыштардан
Берік қорған елімнің қол артары.
Россия — шыққан ұлы ұрыстардан
Көк сауытты қаһарман Орал тауы.

Толық

Телеграф ленталары

Аспанның астасып сұр бұлтыменен,
Бұрқырап қарлы боран тұр түнімен,
Телеграф лентасымен бірге сусып,
Лениннің ұйқы үзілген кірпігінен.

Толық

Әр үйде бір-бір ленин

Шығын боп жүрген шетінеп,
Кеудесі толы зар-мұңға.
Қазақтың жері — жетімек,
Лениннің жатыр алдында.

Толық

Көктемгі тілек

Өмір, мен сенен көп нәрсе сұрамаймын,
Мөп-мөлдір көгіңді берсең болғаны.
Күнінде жүз түлеген құралайдың
Көгілдір жеріңді берсең болғаны.

Толық

Терезе – көз

Үй дегенің — ұлы өмір
Бар қайғысы, шаттығы.
Үй дегенің — ұлы өмір
Бар жастығы, қарттығы.

Толық

Табa hah

Жазда оны жаңбырлы бұлт суарған,
Күзде оны күн пісіріп шығарған,
Жатыр алда күреңітіп таба нан
Қазақ үшін қасиетті құраннан.

Толық

Вокзалдар

Көкірегін тұман ыстап,
Жатты отта жанып өмір.
Вокзалдар шығарып сап,
Тұрды жылап ағыл-тегіл.

Толық

Жусан

Өне бойы иіп тұрған сүт ағын,
Жиып алған бүкіл дүние жұпарын.
Етпетімнен жата қалып таңертең
Мен жусанның ащы иісін жұтамын.

Толық

Кептерлер таңды оятты

Кептерлер мені уілдеп,
Оятты таңның алдында.
Тұр екен талдар күлімдеп,
Шомылып жасыл жаңбырға.

Толық

Өмір жолы

Өмір, өмір, өмір жолы ирелең,
Күнделікті таусылмайды күйбелең.
Ерте шығып сол ирелең жолменен
Кеште шаршап ораламын үйге мен.

Толық

Ерте тұрып, кеш жатамын

Қазақтардын мақалы бар ертеден,
Ырзығы мол кім оянса ертемен,
Кім кеш жатса үлкен істі тындырар,
Туар содан шабытты бір ерке өлең,

Толық

Таңғы тыныштық

Мөлдіреп тұнып ауа таңғы уақыт,
Дүние демін алып қалды жатып.
Жұлдыздар түнде тұрған қарауылға
Көз ілді ұйқы жеңіп балбыратып.

Толық

Апрель жаңбыры

Қыс бұлт болып тарады көктен,
Даланы алған қоршап қарымен,
Терезені қағады көктем —
Жаңбырлы саусақтарымен.

Толық

Қарасайда қараша үйлер

(Ғафуға)
Қарасайда қараша үйлер,
Қанаттасып тобын жазбай
Қарасайда қараша үйлер

Толық

Қаныш туралы екі өлең

1. ЕСКЕРТКІШ
Батты балқып дала мұнға
Бір кездегі өз сырласы.
Көздердің тұр жанарында

Толық

Космос жырлары

1. КОСМОНАВТ
Жалбыраған бұлт жалы —
Ерттеулі бейне аспан ат.
Жұлдызды сүзіп шыққалы

Толық

Дос сыры

1
Кейде, досым, ұйқың қашып,
Ойға аласың өткеніңді.
Иығыңды күз бұлты басып

Толық

Тартыс таңбасы

1
Суын тосып елге тұнық
Ортасында жас тоғайдың.
Жатыр Тобыл тербетіліп,

Толық

Жеңге

1
Көгермеген бүр жарып,
Орман әлі жалаңаш.
Тыным алмай тұр жауып,

Толық

Биылғы жаз жаңбыр боп өтті

Биылғы жаз жанбыр боп өтті,
Ұсақ балапан жаңбырлар
Мөлдір жаңбырлар
Теректерге жауды да кетті.

Толық

Ұйқыдан соң

Ұйқыдан соң
Жапырақпын
Жаңбыр шайып жаңарған.
Ұйқыдан соң

Толық

Адам өлмейді

Адам аледі —
От басында,
Кейде жолда:
Апатта,

Толық