Жылқылы елде жау көп,
Жатақ елде дау көп.

Ілмектер: жан-жануар, төрт түлік мал, ел, дау

---

---

Жер тоймай,
Ел тоймайды.

Ілмектер: егіншілік, ел

---

---

Жер байлықтың көзі,
Еңбеккер иесінің өзі.

Ілмектер: жер, ел, егіншілік

---

---

Тарылы
Елге барсаң,
Жарма жерсің,
Балықты елге барсаң,
Қарма жерсің.

Ілмектер: ел, жер

---

---

Жер — адамның бесігі.
Ел — бақыттың есігі.

Ілмектер: жер, ел

---

---

Жердің тілін білсең,
Тілдей жерден жылдық өнім аларсың.
Елдің тілін білсең,
Елге сыйлы боп жағарсың.

Ілмектер: егіншілік, жер, сый, ел

---

---

Басыңды көтеріп елден сұрағанша,
Басыңды иіп жерден сұра.

Ілмектер: егіншілік, ел, сұрау

---

---

Бақыт бесігі — ел,
Ырыс есігі — жер.

Ілмектер: ел, ырыс, жер

---

---

Жер жарасты көрінер
Өзені мен көлімен,
Ел жарасты көрінер
Еңбегі жанған ерімен.

Ілмектер: жер, ел, еңбек

---

---

Елге мал көптік қылмайды,
Жерге тал көптік қылмайды.
Тарыға май көптік қылмайды,
Күрішке су көптік қылмайды.

Ілмектер: ел, мал, жер

---

---

Жерді теппе,
Елді сөкпе.

Ілмектер: жер, ел

---

---

Елге сыймаған —
Жерге сыймайды.

Ілмектер: ел, жер

---

---

Құс қонбаған көл жетім,
Ел қонбаған жер жетім.

Ілмектер: көл, жетім, ел

---

---

Елдің көркі — жастық,
Жердің көркі — астық.

Ілмектер: ел, жер

---

---

Арқа сүйер елің болсын,
Аунап жатар жерің болсын.
Алысып ойнар теңің болсын,
Сүңгіп бойлар көлің болсын.

Ілмектер: ел, жер

---

---

Балалы үйрек көлден кетпес,
Балалы жесір елден кетпес.

Ілмектер: бала, жесір, ел

---

---

Сырдың елі — жырдың елі.

Ілмектер: ел, жыр

---

---

Ел арасын сөз бұзар,
Жол арасын сел бұзар.

Ілмектер: сөз, ел, тіл

---

---

Көшпелі ел,
Тоғанақсыз, бұраусыз болмайды.
Той мен ас,
Айтыссыз, жыраусыз болмайды.

Ілмектер: ел, сөз, тіл

---

---

Жол жолға жалғасады,
Ел елге жалғасады.

Ілмектер: жол, ел

---

---