Киім пішсең кең піш,
Тарылтуың оңай.
Темір кессең қысқа кес,
Ұзартуың оңай.

Ілмектер: өнер, тігу, темір

---

---

Өтпейтін өмір жоқ, сынбайтын темір жоқ.

Ілмектер: өмір, темір

---

---

Темірге тіл,
Жаңқағажан бітіретін...

Ілмектер: темір, қол өнері, өнер

---

---

Тепкенде темір үзбесең,
Жеңімпаз жауынгер бола алмайсың.

Ілмектер: темір, жауынгер

---

---

Көптің аузы - темір талқы.

Ілмектер: темір, ел, халық

---

---

Көк темір көре өлтірмес.

Ілмектер: темір, өнер

---

---

Қызған темірге қызыл иек те өтпейді.

Ілмектер: темір, ауған елінің мақалы, ауған мақалы

---

---

Кемсіте көрме көмірді,
Көмір ерітер темірді.

Ілмектер: кемсіту, қырғыз мақалы, көмір, темір

---

---

Ұстаның қуаруын білгенше,
Темірдің суаруын біл.

Ілмектер: ұста, темір, қырғыз мақалы

---

---

Аспанға тас атпа,
Тақияң темір емес.

Ілмектер: аспан, тас, тақия, темір, ауған елінің мақалы, ауған мақалы

---

---

Ақыл надан басқа кірмейді,
Темір шеге тасқа кірмейді.

Ілмектер: ақыл, надан, темір, шеге, тас, бас

---

---

Бек алдында иіліп, көкірегін басқан қолдан,
Темір илеген білек мың есе артық.

Ілмектер: бек, көкірек, темір, артық, мың, білек, жағымпаздық

---

---

Темірді қызғанда соқ.

Ілмектер: темір, еңбек

---

---

Еменнен қатты ағаш жоқ,
Көп жатса жерде дерт ілер.
Болаттан қатты темір жоқ,
Тасқа салса кертілер.

Ілмектер: ағаш, өсімдік, темір, болат

---

---