Он таңбалы – цифрлы,
Әрекеті сиқырлы.
Керек санды қоссаң сен,
Сөйлесесің достармен. (Телефон)
Қыбырғадан қарап тұр,
Уақытты санап тұр (Сағат)
Пышақпен ұштала береді,
Бойы қысқара береді (Қарындаш)
Үнсіз тілдесесің,
Өзімен күнде өсесің (Кітап)
Тебесің сен бір,
Тебемін мен бір.
Түсі теңбіл,
Көнбіс теңбіл,
Көнбіс зат ең бір. (Футбол добы)
Құрылыста керік тұр,
Керегіңді беріп тұр. (Көтергіш кран)
Ұзын мойын, екі ішек,
Қатар-қатар тепкіш.
Басып көрсең бір-бірлеп,
Үн шығады күмбірлеп. (Домбыра)
Су бетінде үйрек жүр,
Қалт-құлт етіп билеп жүр (Қайық)
Тұла бойы – ине,
Тұмсығында – түйме. (Кірпі)
Онда би де, күйік де,
Қызығына қанбайсың.
Отырып-ақ үйіңде,
Дүниені шарлайсың. (Теледидар)
Өзі көкте,
Келбеті көлде. (Ай)
Бір шайнаймын,
Бір шайнағанды
Мың шайнаймын. (Сағыз)
Бір тетігін басқанда,
Алып шықты аспанға.
Басып тағы байқап ем,
Жерге түстім қайта мен. (лифт)
Ұшағым бар кіші,
Мінбейді еш кісі. (Инелік)
Пішен емес шабатын,
Отын емес жағатын.
Бірақ, одан қашпайсың,
Айлап орып тастайсың. (Шаш)
Тарғыл түсті,
Ерен күшті. (Жолбарыс)
Жандылардың ірісі,
Тек мұхитта тынысы (Кит)
Өзі темір,
Өз жеңі.
Есіктерді
Ашар не бір (Кілт)
Сүті жоқ сыңар емшек,
Сәбилер құмар емшек (Емізік)
Ащы да болса, құмарсың,
Асыңа қосып тұрасың. (Бұрыш, пияз)
Бір ұяда топтасқан,
Түртіп қалсаң, от шашқан. (Шырпы)
Шаңғы толған шанағы,
Қоқыр - соқыр тамағы (Шаңсорғыш)
Жүзімен шабады,
Шүйдесімен соғады. (Балта)
Көмір шайнап,
Темір құсады. (Домна пеші)
Екі жақсы,
Екі сапты.
Барлық затты
Қысыр қатты. (Қысқаш)
Көрінбей - ақ көзіңе,
Күш көрсетер өзіңе.
Шайқап шарбақ, тал бақты,
Зыр жүгіртер қаңбақты. (Жел)
Екі аяқты желаяқ,
Артсаң болды сен аяқ,
Жетем деген жеріңе
Жеткізеді оңай - ақ. (Велосипед)
Оймақтай қос көл жатыр,
Ортасында бел жатыр. (Көз бен мұрын)
Жазда тұрып жоғары,
Күнде жерге қонады. (Жапырақ)
Қартайғанда дерт қонды –
Екі көзім төрт болып (Көзілдірік)
Кәрілікке таядым,
Үшеу болды аяғым (Таяқ)
Толып жатқан тісі бар,
Ағашпен ісі ара бар. (Қол)
Бір зат бар тілі жоқ,
Ал, сөзінде міні жоқ. (Хат)
Беретұғын балы бар,
Шағып алса – зәрі бар. (Бал арасы)
Іші қызыл, сырты көк,
Ала жаздай үрдім доп (Қарбыз)
Төбесінде – шашағы,
Кеудесінде – масағы. (Жүгері)
Көктемде ол бір еді,
Күнде мың боп түледі. (Дән)
Жаңбыр жоқта бұғады,
Жаңбыр жауса – шығады. (Жауын құрты)
Өзі жып етеді,
Ізімен жіп өтеді. (Ине - жіп)
Киіміңнің,
Бұйымыңның
Жатқызады тігісін,
Жатқызады қыртысын. (Үтік)
Тізбек үйлер көшіп жүр,
Жолын жұрттар тосып жүр (Жолаушылар пойызы)
Қарт емес – Тәтті.
Мұз емес – қатты (Науат)
Өзгенің тазалығы үшін
Өзін құрбан етеді. (Сабын)
Үйіңді қорғайды,
Үйге, бірақ, қонбайды (Ит)
Қайда жүрсең,
Қосарлана шабады.
Үйге кірсең,
Босағада қалады. (Аяқ киім)
Айдын көлді айнала,
Сарбаздар тұр сайлана. (Көз бен кірпік)
Жайсаң – саяң,
Жисаң – таяқ, (Қолшатыр)
Елдің сүйер егісі,
Жер астында жемісі. (Картоп)
Төбеде қос қалқаным,
Жан - жақтан үн тартамын. (Құлақ)
Таңертең де, түсте де
Күнге бетін бұрады.
Тостағанын кішкене
Тосады да тұрады (Күнбағым)
Қыр үстінде қолшатыр,
Асқа айналған сол батыр. (Қозықұрық)
Түсі әппақ қардай,
Тәттілігі балдай. (Балмұздақ)
Тыста – арқандаймын,
Сыныпта – партаңдамын. (Портфель)
Көк тіреген діңгек тұр,
Бар әлемнен сыр кеп тұр. (Телемұнара)
Құрт іліп, суға малып алдым,
Тереңнен балық алдым. (Қармақ)
Қысты күні қаптап,
Қонып жатыр бақбақ. (Жапалақ қар)
Сексен сегіз тілі бар,
Сан құбылған үні бар. (Фортепиано)
Тегі - тышқан,
Өзі – құстан.
Күндіз ұйықтап,
Түнде ұшқан. (Жарқанат)
Мың - миллион пернелі
Домбыраны көрген кім? (Темір жол)
Ұстарамен алынбас,
Ұйысып тұр қалың шаш (Егін)
Отты өшіреді,
Шөпті өсіреді. (Су)
Назар аудар:
- Сағи Жиенбаев
- Шоқан Уәлиханов
- Шоқан Уәлиханов
- Рәбиға Сыздықова
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі