Бастауыш сыныпта оқушының шығармашылық қабілетін дамыту – заман талабы

Әсем Темірбай Шынтасқызы

Бастауыш сыныпта оқушының шығармашылық қабілетін дамыту – заман талабы

Кіріспе
Қазіргі таңда еліміз әлемдегі дамыған мемлекеттердің қатарына қосылуды мақсат етіп отыр. Бұл межеге жету жолында білім саласының алар орны ерекше. «Ел боламын десең, бесігіңді түзе» деген халқымыздың дана сөзі осы жолда бағдар бола алады. Білім мен тәрбиенің іргетасы бастауыш сыныптарда қаланады. Сондықтан бастауыш мектеп мұғалімі тек пәнді меңгертуші ғана емес, баланың қабілетін ашатын, оның болашағына жол сілтейтін бағыт беруші тұлға болуы тиіс.

Негізгі бөлім
Бастауыш мектеп – баланың тұлға ретінде қалыптасуына, оның ой-санасының дамуына негіз болатын аса жауапты кезең. Бұл кезеңде білім беру үрдісі қазіргі заман талаптарына сай құрылуы тиіс. Бастауыш сынып мұғалімі оқушыға «дайын білім» беруші емес, керісінше, оның танымдық әрекетін ұйымдастырушы әрі үйлестіруші болуы қажет.

Осы мақсатта мұғалім өз бетімен ізденіп, кәсіби біліктілігін арттырып, шығармашылық қабілетін дамытып отыруы қажет. Танымдық іс-әрекет – бұл оқушының білімге деген белсенділігі мен ынтасын арттыратын ақыл-ой қызметі. Қазіргі білім беру жүйесінде оқытудың инновациялық әдіс-тәсілдерін орынды қолдану арқылы:

• пәнге деген қызығушылық артады;

• білім сапасы көтеріледі;

• оқушының логикалық ойлауы мен шығармашылық қабілеті дамиды.

Білім беруде жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану – бүгінгі күннің басты талабы. Бұл оқушының дүниетанымын кеңейтіп, жеке қабілетін дамытуға жағдай жасайды. Оқушының оқу процесіне қызығушылығы көбіне оның танымдық деңгейіне байланысты. Баланың әр нәрсеге деген қызығушылығы мен білуге деген талпынысы – табиғи заңдылық. Сондықтан танымдық қабілетті дамыту арқылы оқу-тәрбие процесінің тиімділігін арттыра аламыз.

Осы орайда дәстүрлі емес сабақтар мен түрлі әдіс-тәсілдерді сабаққа енгізу, ойын элементтерін пайдалану, жеке және ұжымдық жұмыстар ұйымдастыру – оқушының белсенділігін арттырады. Мұндай тәсілдер арқылы:

• оқушы өз ойын еркін жеткізеді;

• өзгелердің пікірін тыңдайды;

• өз бетінше шешім қабылдауға үйренеді;

• шығармашылық белсенділігі дамиды;

• мұғаліммен еркін қарым-қатынас орнатады.

Мұғалім – тек білім беруші емес, сонымен қатар, оқушының жан дүниесіне әсер етуші, оның рухани әлемін қалыптастырушы тұлға. Сондықтан мұғалім әрдайым ізденіс үстінде болып, жаңашылдыққа ұмтылуы тиіс. Сабақ мазмұнын түрлендіріп, оқушыны ойландыратын тапсырмалармен жұмыс жүргізу – шығармашылық қабілетті дамытудың тиімді жолы.

Оқушының шығармашылығын дамыту үшін әр баланың ерекшелігі мен қызығушылығын ескеру қажет. Сыныптан тыс жұмыстар, пәндік апталықтар, шығармашылық жобалар мен ғылыми жұмыстар – оқушы бойындағы қабілетті ашуға көмектеседі. Бұл – тұйық, өзіне сенімсіз оқушылардың да ашылуына, өз ойларын еркін жеткізе білуіне үлкен мүмкіндік береді.

Қорытынды
Бастауыш мектеп – үздіксіз білім берудің алғашқы басқышы ғана емес, баланың тұлға ретінде қалыптасуына негіз болатын маңызды кезең. Бастауыш сынып мұғалімі – шәкірттің бойындағы шығармашылық қабілетті көре білетін, оның дарынын дамыта алатын, рухани бай, білімді, іскер тұлға болуы тиіс.

Сапалы білім беру – ұстаздың кәсіби шеберлігі мен шығармашылығына тікелей байланысты. Мұғалім сабақты қызықты да мазмұнды етіп ұйымдастыра білсе, оқушының пәнге қызығушылығы, ізденісі мен шығармашылығы да жоғары деңгейде қалыптасады. Сондықтан да қазіргі қоғам ұстаздан жаңаша ойлайтын, заманауи технологияларды меңгерген, кәсіби және рухани бай тұлға болуын талап етеді.

Бастауыш сыныптағы білім мен тәрбие – ел болашағының іргетасы. Сол себепті мұғалім әрбір оқушының бойынан бұлақтың көзін ашып, оны ұштап, ұлтжанды, білімді, шығармашыл тұлға етіп тәрбиелеуге бар күшін салуы қажет.

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз: