Қыс

Абжанова Орал Мағопарқызы

Солтүстік Қазақстан облысы

Айыртау ауданы

 Рудный орта мектебінің

қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі

 

 

Сабақтың тақырыбы: Қыс.

Сабақтың мақсаты:

 

1. Білімділік: Оқушыларға қыс туралы мағлұмат бере отырып,сөйлеу тілдерін, сөздік қорларын байыту. Берілген сұраққа жауап беруге үйрету.

2. Дамытушылық: Оқушылардың ойлау, есте сақтау қабілеттерін, сабаққа деген қызығушылығын арттыру.

3. Тәрбиелік: Қыстағы әдемі табиғат арқылы оқушыларды әсемдікке, табиғатты сүюге, қорғауға тәрбиелеу.

Көрнекілік: «Кім тапқыр» - қыс киімдері салынған сурет. Қыс тақырыбына  арналған «Мұз айдыны» , «Сырғанақ », «Орманда» суреттері, сөзжұмбақ

«Қыс», тест, кластер, Венн диаграммасы, 5 жол өлең, Қыс туралы тақпақ.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, топпен, түсіндіру, ойландыру.

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру кезеңі.

 

Психологиялық дайындық

 

Оқушылардың назарын сабаққа аударамын.

Қайырлы  таң достым!

Қайырлы күн болсын!

Сәрсенбінің сәті

Сәттілікке толсын!

Біздің алар бағамыз.

Кілең бестік болсын

 

1. Үй тапсырмасын пысықтау

1. Мәтінді мазмұндау
2. Сұрақтар қою
3.  Жаттығуды тексеру

 

1. Өткен тақырыптарды пысықтау сұрақтары.

1. Сенің Отаның қай жер?
2. Сен қайда тудың?
3. Туған жерің сен үшін неге қымбат?
4. Туған жер туралы қандай мақал-мәтелдерді білесіңдер?

 

1. Жаңа сабақ

/Таспадан Ш.Мұхамеджановтың «Көңілді қыс» өлеңі оқылып, тыңдалады\.

• Балалар, бұл өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
• Дұрыс.
• Бұл –Қыс. Ендеше, бүгінгі сабақтың тақырыбы «Қыс».
• Жаңа сөздерді оқып, осы сөздермен сөз тіркесін құрап, дәптерлеріне жазып алыңдар.

 

Қыстыгүні               -  зимой

Жиі-жиі                   - часто

Аяз                           - мороз

Бейнелеу                  - описывать

Сырғанау                 - кататься

Жайнау                    - расцветать

 

1. Оқулықпен жұмыс.

Топпен жұмыс жүргізу

1 топ. Мәтінді оқып. Кесте толтыру.

 

 

Жыл мезгілі	Айлар	Күндер	Түндер	Ауа райы

 

2 топ. Кластер құрып, әңгіме жазу. Мысалы:

   

 

 

 

3 топ. Тақтадағы суреттер бойынша сұрақ-жауап ойластыру

 

1. Суретте қай мезгіл бейнеленген? – Суретте қыс мезгілі бейнеленген.
2. Бұл қай жер? – Бұл- сырғанақ, мұз айдыны.
3. Балалар немен сырғанап жүр?  - Балалар шана, шаңғы, конькимен сырғанап жүр.
4. Олар қандай киімдер киген?  - Олар тон, құлақшын, пима, қоғап, бөкебай киген.
5. Балалар қардан не жасап жатыр? – Балалар қардан аққала соғып жатыр.
6. Дала қандай болып тұр? – Дала суық, ызғарлы аяз болып тұр.

 

1. Суретпен жұмыс . «Кім тапқыр?»

  Ойынның шарты: суреттердегі киімдерді атын атап, қайсысын қыста қиюге келетіндерін тауып ажырату.

 

Шығармашылық тапсырма

Сендер қандай әрекет жасар едіңдер?

1. Сендердің сіңлі, бауырларың далаға шығып, ойнағысы келді. Далада күн суық, аяз.

    Сендер оларға қалай киінуді, не алуларына ақыл берер едіңдер?

2. Сендердің қыс болмайтын жерде достарын бар делік. Олар сендерге қонаққа келмек. Сендер оны бізге келуге қалай дайындайсыңдар?

 

VII. Сөзжұмбақ шешу.

 

 

.

 

 

 

                                                                                                                                                                                      

1. Қардың түсі
2. Судан, қардан түзілген қатты зат?
3. Қоға киетін киім?
4. Қыс айы
5. Қыста не жауады?
6. Балалар отырып сырғанайтын зат?
7. Балалар тұрып сырғанайтын не
8. Балалар шана тебетін жер қалай аталады?

 

1. Дұрыс, енді балалар осы жыл мезгіліне арналған халық болжамдары бар. Үйден тауып, жазып келген болжамдарды кім оқып береді? Балалар, оқылған

           болжамдарды дәптерлеріңе жазып отырыңдар.

 

• Егер орманда саңырауқұлақ аз өссе, онда қыс суық, аязды болады.
• Шілдеде күн өте ыстық болса, онда қыста қатты аяз болады.
• Ай туғанда көлденең жатса, өзіне жайлы, ал ай тік туса, өзіне жайсыз, халыққа жайлы ай болады.

 

       VIII.    Сыни тұрғыдан ойлау

      -еркін ойлауға қандай мүмкіндіктер жасалды?

-өздігінен ізденуге қандай мүмкіндіктер жасалады

      -сабаққа қызығушылығын ояту

      -алған білімдерін  өмірге пайдалану

     - өз ойларын толық айтуға үйрету

Өз ойларын толық түрде жеткізу.

 

 IX.Сабақты бекіту. Балалар 3 топқа бөлініп тапсырмалар орындайды.

1 топ. Сызбалар бойынша қыс туралы сөз тіркесін құрайды.

 

Зат есім+етістік                         сан есім+ зат есім

Сын есім+ зат есім                    есімдік + етістік

 

 

2 топ. Венн диаграммасы.

 

 

3 топ. 5 жол өлең құрастырады.

1. Қыс     2. ызғарлы, суық     3. соғады, борандатады, әлек салады

4. Қыста күн суып, боран соғады.    5. Қыс – қар, аяз.

Әр топтан бір оқушы жауап береді.

 

 

X. Қорытындылау. Тест

 

1. Қыс айын  ата

а\ маусым   ә\ желтоқсан   б\ қараша

1. Қысқа байланысты мақалды тап.

а\ Отансыз адам, ормансыз бұлбұл. ә\ Өнерімнің өрісі кең.

б\ Қыстың көзі қырау.

1. Қыста кимейтін киімді тап.

а\ қолғап  ә\ көйлек  б\ етік

1. Қыста қай аң терең ұйқыға батады?

а\ Аю   ә\ түлкі  б\ қасқыр

1. Қыс мезгіліндегі 1-ші айды ата.

а\ қаңтар    ә\ желтоқсан   б\ақпан

1. Жылдың ең қысқа күні мен ұзақ түні қай айда болады?

а\ желтоқсан  ә\ қаңтар  б\  ақпан

1. Қыста терезелерге ою-өрнекті кім салады?

                а\ суретші   ә\ сәулетші    б\ аяз

 

               Рефлексия

 

-сабақта үйренгендерін бекіту, қолдану жолдарын беру

-жаңадан үйренгенін пайдалана отырып, білімін жүйелеу

жауап шешімі осыған байланысты

 

Оқушылар сабақ бойы не үйренгендерін ортаға салады.

 

     XI. Бағалау.

 

Өзін-өзі бағалау парағы

 

№	Тапсырмалар	ұпай	жиынтық баға
1.	Үй тапсырмасы
2.	Сөзжұмбақ
3.	Мағынаны тану
4.	Әңгімелеу
5.	Тест жұмысы
6.	Сыни ойлау

 

Бағалау өлшемдері

 

• Сөйлеу мәдениеті
• Баланың білімі, ынтасы
• Сауаттылығы
• Шығармашылықпен ойлау
• Бала еңбегі

 

 

Үйге тапсырма.

Қыс туралы сурет салып, тақпақ, жұмбақтарды жаттап келу.

---