Есімде Еділдің көк толқындары
Сонау кез сәуір шыға Сибирьдегі,
Көктемнің самалын ел сіміргені —
Есімде, Еділдің көк толқындары
Жатты ағып бейне өмірден сыр білгелі.
Сонау кез сәуір шыға Сибирьдегі,
Көктемнің самалын ел сіміргені —
Есімде, Еділдің көк толқындары
Жатты ағып бейне өмірден сыр білгелі.
Бұлт шеккен Алатаудың шыңына,
Шұғыласын күннің көзі төгіпті,
Жасыл құрақ тәжім еткен суына,
Нарттай қызыл алмалары көрікті.
Шексіз дала төскейін,
Шеңберлеген қол батыр, —
Құлашын тартқан қос шойын,
Жарқырап жонда жол жатыр.
Талай ақын сәулетіңді толғаған
Жыр жұлдызы болдың, Қазақстаным,—
Жүректе ел қуанышы ойнаған,
Еркін Отан туын бірге ұстадың!
Алтын қанат тағы жазым
Келді, ауасы кеуде керней,
Көрдім ұшқан үйрек, қазын
Туған елдің үстін ерлей.
Қайран өмір жасшылық —
Өтіп барад састырып.
Қыздар өпкен бетімді,
Қыл сақалға бастырып.
Кешегі майдан дауылды
Жылдарда, келіп досқа мен,
Дүрлігіп тұрған айылды
Көрген едім Ошта мен.
Туыстармен сәлемдесіп, қол ала, —
Көрейін деп келдім бірер қонаға.
Мейман емен, Қырғыз — менің өз елім,
Өз еліне — кісі мейман бола ма?
Оншақты өлең бастырып,
Жаңа көріне бергенде, —
Мақтанып кетсе асқынып,—
Күлкі емес пе білгенге?..
Кей жолдастың байқасаң мінез, құлқын,
Кейде — кірбең керілген, кейде сылқым.
Кейде жылы шыраймен жақындасса,
Кейде — сөзге үйір-ақ қиқым-сиқым...
Кейде мені түрлі ойлар мазалайды,
Адамдар көп көңіліңе қарамайды.
Аяғыңа тіке тұрып алға ұмтылсаң,
"Жете алмассың"-деген сынмен қаралайды.
Бір-біріне ұқсамай бір күніміз,
Қыс келіп, кейін қарай жылжыды күз.
Өлшеп берген өмірдің өзі бақыт,
Байқамаймыз аңғарып тым мұны біз.
Өмір деген арпалыс қой дүрбелең,
Өтіп жатыр өмір жалған күнменен.
Кейде сәтті, кейде сәтсіз күн туып,
Жүректегі жан қалауын білмеген.
Сұлу күз. Дала көз тартты.
Ақ тұман ұйықтап тұр құзда...
Жырымыз сол сәт жол тартты —
Туысқан ел — Қырғызға.
Таң саясын құшқалы
Сәулетті сан жыл өтті...
Самғап бақыт құстары,
Жеріме елім гүл екті.
Шадыман кешті бүгін шолғанымда
Шат қала алтын көзді шамдары да
Жарқырап, нұрын төкті, сәуле шашып,
Жайнаған әр үйдің бір шарбағында.
Пысықсынған кей «шыншылға»
Жөн бе, — жырды бұйықтыру?
Қажет дер ем: шын сыншыға —
Өлеңнен де биік тұру!
Екі өзен — сұлу Кура, Арагва —
Тоғысқан ағысының торабында
Көз тігіп тұрды келіп толқындарға,
Жас қызы Грузиннің қарады да...
Әбеке! — Жанға жайлы әр лебізің.
Жып-жылы жақсы жырдай бар мінезің!
Ақындық, мейірбандық жүрегіңді —
Әрқашан сол қалпында қалдыр өзің.
Туар жылдың айы жарық сәулетті
Ақша қарлы сай-салаға шашқан нұр,
Кеудесіне ұшқындарын салюттің
Қадағандай жұлдызды көк аспан тұр.
Бөленген туға бүгін алаң қандай,
Көркіне көңіл күйі оянғандай!
Бір жақтан күздің алтын бояуымен
Сарала ағаш басы боялғандай.
Көтерілсе аспандай,
Көкте сұрша бұлт көшіп,
Жерге інжу шашқандай —
Күміс моншақ шық түсіп,
Суық бір күзгі түнде ұйықтап,
Ояна келсең ертеңмен,
Көрінсе көзге — тұйықтап
Қар жамылған жер түннен —
Суық бір күзгі түнде ұйықтап,
Ояна келсең ертеңмен,
Көрінсе көзге — тұйықтап
Қар жамылған жер түннен —
Түйді дағы ойларын: —
«Елсің қазақ көшпелі!»
Деді — «Менің арманым:
Жаңарып ел өскені!
Үй сыртында бұлқынып
Әне пар ат жегілді,—
Арбаға ақын отырып
Кетті. Алда жол керілді...
Сырласып ақын өзімен,
Көз жіберіп қырға алыс,
Қыр суретін сезінген
Жолдама берді жырға алыс...
Жарқын жүзі жайдары
Келді тағы сұлу май.
Біздің сұлу таңдағы
Табиғаттың сыйындай.
Жаз жадырап жайқалған,
Кезі сарша тамыздың,
Олқы екен деп айталман,
Өскен тыңда дән біздің!
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі